Τα μουσειοεκπαιδευτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας Κύπρου: κριτική παρουσίαση και προοπτικές

Abstract

Στα πλαίσια της συγκεκριμένης μεταπτυχιακής διατριβής επιχειρείται η περιγραφή της έννοιας του όρου «μουσείο» από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Κυρίως θέμα της συγκεκριμένης εργασίας είναι η σχέση σχολείου- μουσείου, ο όρος μουσειοπαιδαγωγική και συγκεκριμένα τα εκπαιδευτικά προγράμματα που πραγματοποιούνται στα μουσεία. Παρουσιάζεται μια θεωρητική προσέγγιση στις εκπαιδευτικές θεωρίες μάθησης και στις μουσειοπαιδαγωγικές μεθόδους. Ως « Μουσειοεκπαιδευτικό πρόγραμμα » θεωρείται η οργανωμένη επίσκεψη μιας ολιγομελούς ομάδας με κοινά χαρακτηριστικά. Τα προγράμματα αυτά δομούνται με συγκεκριμένους στόχους και έχουν καθορισμένη διάρκεια περίπου 1- 2 ώρες. Αντικείμενο μελέτης της παρούσας εργασίας είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου που διεξάγονται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στα πλαίσια του μαθήματος μουσειακής και εικαστικής αγωγής του Υπουργείου Παιδείας. Μέσα από προσωπική επιτόπου έρευνα, από ημιδομημένες προσωπικές και τηλεφωνικές συνεντεύξεις με μουσειοπαιδαγωγούς και επιθεωρητές αλλά και με αρκετά από τα μέλη του προσωπικού των μουσείων στις διάφορες επαρχίες της Κύπρου,παρατηρείται πως τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα εκπληρώνουν αρκετούς από τους σχολικούς στόχους τους αλλά παράλληλααντιμετωπίζουν και αρκετές δυσκολίες και προβλήματα που χρήζουν αντιμετώπισης. Τα εκπαιδευτικά αυτά προγράμματα παρουσιάζουν αρκετά πλεονεκτήματα ως προς τον σχεδιασμό και την διεξαγωγή τους, αλλά και αρκετά σημαντικά μειονεκτήματα όπως ο περιορισμένος χρόνος που διατίθεται για την παρακολούθησή τους από το αναλυτικό πρόγραμμα της Δημοτικής εκπαίδευσης. Επιπλέον η έλλειψηκατάλληλων και ειδικών για το σκοπό αιθουσώνκαι εργαστηρίων για την πραγματοποίηση των προγραμμάτων σε πιο άνετους και φιλικούς για τους μαθητές χώρους, καθώς και οπεριορισμένος αριθμός εκπαιδευτικών που είναι αποσπασμένοι και ασχολούνται αποκλειστικά με τον σχεδιασμό-οργάνωση και υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών, όπως επίσης και η απουσία επαρκών σύγχρονων μέσων Τεχνολογίας, καθιστούν δύσκολη την πραγματοποίηση αρκετών προγραμμάτων μουσειακής αγωγής. Πληροφορίες που έχουμε αντλήσει από διάφορες μελέτες και έρευνες που έχουν γίνει από ερευνητές σε μουσεία της Ευρώπης και άλλων χωρών του εξωτερικού, μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως μπορούμε να βελτιώσουμε σε μεγάλο βαθμό τα εκπαιδευτικά προγράμματα μουσειακής αγωγής τα οποία είναι απαραίτητο να γίνουν περισσότερο ελκυστικά, ψυχαγωγικάευχάριστα και προσιτά για τους μαθητές ούτως ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των μαθητών σε πολλαπλά επίπεδα (γνωστικό, συναισθηματικό, πολιτιστικό-καλλιτεχνικό κλπ). Για το σκοπό αυτό, στην συγκεκριμένη εργασία, περιγράφονται διάφορες εισηγήσεις και προοπτικές για τρόπους βελτίωσης των μουσειοεκπαιδευτικών προγραμμάτων.