Διαχείριση εργασιακών σχέσεων στα ελληνικά νοσοκομεία - Νοσηλευτική προσέγγιση

Abstract

Εισαγωγή: Οι συγκρούσεις αποτελούν ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη στον χώρο της υγείας, ενώ κρίνεται απαραίτητη η εκπαίδευσή τους για την σωστή και αποτελεσματική διαχείρισή τους. Παρατηρούνται ανάμεσα σε μέλη του προσωπικού της ίδιας ή διαφορετικής υπηρεσίας, είτε σε υφισταμένους, είτε σε προϊσταμένους, με τους ασθενείς και το περιβάλλον τους αλλά και τους ιατρούς του ιδρύματος. Κάθε οργανισμός που αποτελείται από ανθρώπινο δυναμικό είναι επιρρεπής σε συγκρούσεις μεταξύ των εργασιακών σχέσεων. Το νοσοκομείο, όντας πολύπλοκος και σύνθετος οργανισμός, έχοντας ανομοιογένεια στις αρμοδιότητες και τις ικανότητες του εργατικού δυναμικού, διαχειρίζεται συχνά συγκρούσεις μέσω των διαφόρων δεξιοτήτων επικοινωνίας των διοικητικών στελεχών. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση των αιτιών και των αποτελεσμάτων των συγκρούσεων μεταξύ των εργασιακών σχέσεων των νοσηλευτών, καθώς και η αλληλεπίδρασή τους με άλλους επαγγελματίες υγείας στα Ελληνικά Νοσοκομεία. Γίνεται προσπάθεια σύγκρισης του δείγματος μεταξύ Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα και διερευνάται η αποτελεσματικότητα του τρόπου με τον οποίο οι νοσηλευτές διαχειρίζονται τις συγκρούσεις. Ακόμη, καταγράφεται η σχέση μεταξύ στυλ διαχείρισης συγκρούσεων μέσω ειδικού ερωτηματολογίου (ΤΚΙ) και των χαρακτηριστικών των ατόμων, καθώς συσχετίζονται οι διάφοροι παράμετροι Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Υλικό και Μέθοδος: 320 νοσηλευτές και τραυματιοφορείς τεσσάρων νοσοκομειακών ιδρυμάτων και κλινικών του Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Συμπληρώθηκε μεικτό ερωτηματολόγιο επίλυσης συγκρούσεων των Thomas-Kilmann (TKI). Τα ερωτηματολόγια αφού κωδικοποιήθηκαν, καταχωρήθηκαν στο λογισμικό με σκοπό την ανάλυση των δεδομένων και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Η στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό SPSS v.23. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε ορίζοντας ως ελάχιστο αποδεκτό διάστημα εμπιστοσύνης 95% με τιμή p<0.05. Αποτελέσματα: 85% είναι γυναίκες και 15% άντρες σε ηλικία 31-40 41,3% (132). 53,1% (107) του δείγματος σε έγγαμη κατάσταση και 34,4% (110) άγαμοι. Κανένα παιδί δεν έχει το 46,6% (119) του δείγματος, ενώ 1-2 παιδιά έχει το 44,1% (141). 246 νοσηλεύτριες ανταποκρίθηκαν στο μελέτη με ποσοστό 76,9% και 27 προϊστάμενες τμημάτων με μέση τιμή 8,4% (27). 182 άτομα του δείγματος κατέχουν τίτλο Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, εκ των οποίων 48,8% (156) γυναίκες έναντι 8,1% (26) των ανδρών. Τίτλο μεταπτυχιακών σπουδών κατέχει περίπου το 1/10 του πληθυσμού με συνολικό ποσοστό 15,3%. Οι συγκρούσεις καταγράφουν ποσοστό εμφάνισης 43,8% (140) «συχνά» και «αρκετά» με μέση τιμή 24,7% (79). Ο ιδιωτικός τομέας εμφανίζει ποσοστό 24,7% και ο δημόσιος 19,1%. Συνολικά οι ομάδες που παρουσιάζουν συχνά συγκρούσεις είναι: πρώτοι μεταξύ των νοσηλευτών με 37,8% (121) και ανάμεσα σε νοσηλευτές και ιατρούς με ποσοστό 34,1% (109). Σπάνια συναντώνται συγκρούσεις μεταξύ νοσηλευτών και ασθενών αλλά και συνοδών. Σπάνια ανάμεσα σε ασθενείς και συνοδούς, καθώς και ανάμεσα σε συνοδούς και ασθενείς. Συμπεράσματα: Εφόσον διερευνήθηκαν τα αίτια και τα αποτελέσματα των συγκρούσεων, συμπεραίνεται πως οι νοσηλευτές αλληλεπιδρούν με όλες τις ομάδες επαγγελματιών υγείας. H Συνεργασία είναι ο τρόπος διαχείρισης που χρησιμοποιείται συχνότερα σύμφωνα με το ΤΚΙ, με ποσοστό 47,8% συνολικά, στον ιδιωτικό αλλά και τον δημόσιο τομέα. Η κατανόηση όλων των αιτιών και των τρόπων επίλυσης των συγκρούσεων είτε του ιδιωτικού είτε του δημοσίου τομέα κρίνεται απαραίτητη. Η έκβαση της διαχείρισης των συγκρούσεων προϋποθέτει ενημέρωση του προσωπικού. Καθοριστικός και πολλές φορές καταλυτικός ο ρόλος του προϊσταμένου στην επίλυση. Άμεση η συσχέτιση της ικανοποίησης από την εργασία και του άγχους με τη συχνότητα εμφάνισης συγκρούσεων.