Ρόλος συμβιωτικών σχέσεων των φυτών στο περιβάλλον. Σχέση μυκόρριζας - Αυτοφυών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στον Ταΰγετο
Abstract
Από τη σύγχρονη Γεωπονική και Περιβαλλοντική επιστήμη η συμβιωτική σχέση των μυκορριζών με τις ρίζες των περισσότερων φυτών κρίνεται ως μία από τις πιο σημαντικές βιολογικές σχέσεις του περιβάλλοντος, η οποία βοηθά στην εξέλιξη των οικοσυστημάτων. Είναι εντυπωσιακό, αν αναλογιστούμε πως η εξάπλωση και κυριάρχηση ενός φυτικού είδους έναντι των άλλων φυτών σε ένα περιβάλλον δύναται να οφείλεται στην αποδοτικότερη μυκορριζική συμβίωση. Πειράματα συγκλίνουν στο ότι σε ένα αειφορικό γεωργικό οικοσύστημα, όπως αυτό της βιολογικής γεωργίας, η μυκορριζική παρουσία εντοπίζεται σε έντονο βαθμό και χαρακτηρίζεται ως ιδιαιτέρως δραστήρια, καθώς και με πλούσια ποικιλότητα.
Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή αναδεικνύεται μια συμβίωση που χρονολογείται σύμφωνα με υπολογισμούς στα 400 εκατομμύρια έτη και λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε εδαφομύκητες και τις ρίζες των αυτοφυών αρωματικών – φαρμακευτικών φυτών, μια συμβιωτική σχέση που περιγράφεται με τον όρο μυκόρριζα. Περιπτωσιολογική μελέτη αποτέλεσε η περιοχή του Ταϋγέτου. Το πειραματικό κομμάτι περιλαμβάνει συλλογή φυτικών δειγμάτων, τα οποία εξετάστηκαν στο Εργαστήριο Γεωργίας του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, για να εκτιμηθεί ο ποσοστιαίος αποικισμός από τους εδαφομύκητες. Στα παραρτήματα ακολουθεί περαιτέρω πληροφόρηση για τα φυτά που συλλέχθηκαν. Παρατίθενται γενικές ιστορικές αναφορές και πιθανή φαρμακευτική χρήση, σύμφωνα με τη λαϊκή ιατρική αλλά και με επιστημονική τεκμηρίωση από σύγχρονες ιατρικές έρευνες.
Από την ανάλυση των μετεωρολογικών δεδομένων υπάρχει ένδειξη για επιμήκυνση της ξηροθερμικής περιόδου, ενώ από τις δύο δειγματοληψίες που διενεργήθηκαν στον Ταΰγετο, βρέθηκε να αποικίζεται το 88% των αυτοφυών φυτών. Το υψηλότερο ποσοστό μυκορριζικής αποίκισης που βρέθηκε ήτανε 61% και το μικρότερο 14%. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται σε ραβδογράμματα ανά είδος και ανά Οικογένεια, ενώ ακολουθεί ομαδοποίηση των παρατηρήσεων με ανάλυση σε συστάδες και αντίστοιχη αναπαράσταση σε δενδρογράμματα.