Αγενής πολλαπλασιασμός του ορθόκλωνου κυπαρισσιού (Cupressus sempervirens var. pyramidalis) στην Κύπρο με μοσχεύματα
Abstract
Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή με τίτλο «Αγενής Πολλαπλασιασμός του Ορθόκλωνου Κυπαρισσιού (Cupressussempervirensvar. pyramidalis) στην Κύπρο με Μοσχεύματα», μελετήθηκε στο φυτώριο του Τμήματος Δασών στην Αθαλάσσα, ο αγενής πολλαπλασιασμός του ορθόκλωνου κυπαρισσιού με μοσχεύματα, με σκοπό τη μείωση του κόστους παραγωγής φυτών, τη δυνατότητα μαζικής παραγωγής στην κυπριακή αγορά και τέλος τη δραστική μείωση των εισαγωγών στην Κύπρο και την παράλληλη προστασία των δασικών φυτικών πόρων της Κύπρου από καταστροφικές ασθένειες σε αυτόχθονα είδη της κυπριακής χλωρίδας.
Στόχος του πειράματος είναι η βελτίωση του ποσοστού ριζοβολίας των μοσχευμάτων εξετάζοντας για τον ίδιο φαινότυπο, διαφορετικό μέροςτου βλαστού, διαφορετικό υπόστρωμα ριζοβολίας και διαφορετική συγκέντρωση ορμόνης ριζοβολίας ή φυτικού ρυθμιστή.
Στο πείραμα χρησιμοποιήθηκε το σύστημα ριζοβολίας Miss System – Σύστημα Υδρονέφωσης, το οποίο αναπτύχθηκε στο Ινστιτούτο Γενετικών Ερευνών Esherote στη Γερμανία και τώρα χρησιμοποιείται ευρέως σε μεγάλα φυτώρια παραγωγής φυτών. Η απόδοση του εν λόγω συστήματος εξαρτάται από την εξωτερική θερμοκρασία και από τη σχετική υγρασία του περιβάλλοντος. Καθοριστικός παράγοντας για την ριζοβολία των μοσχευμάτων είναι και το είδος του υποστρώματος που είναι τοποθετημένο στους πάγκους ριζοβολίας. Στο πείραμα χρησιμοποιήθηκε υπόστρωμα από αποστειρωμένο χοντρόκοκκο γεωργικό περλίτη, υπόστρωμα από αποστειρωμένο αμμοχάλικα, πάγκος ριζοβολίας και δίσκος ριζοβολίας με βάση τον περλίτη.
Για το εν λόγω πείραμα χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν 3500 μοσχεύματα. Τα τελικά αποτελέσματα μετρήθηκαν επί τοις εκατό σε ποσοστό ριζοβολίας. Μετά τη μέτρηση του ποσοστού ριζοβολίας, μετρήθηκε και το ποσοστό εγκλιματισμού των φυτών. Στο πλαίσιο της παρούσας διατριβής διαφάνηκε ότι σε χειρισμό με υπόστρωμα Περλίτης + 20% pitmus, η ριζοβολία είναι πολύ μεγαλύτερη από χειρισμό με υπόστρωμα χαλίκι. Σε χειρισμό με υπόστρωμα Περλίτης + 20% pitmus, το ποσοστό ριζοβολίας (21%) στον πάγκο ριζοβολίας είναι μεγαλύτερο από το ποσοστό ριζοβολίας (16,5%) στους δρομείς ρίζας (root trainers) αλλά όχι στατιστικά σημαντικό.
Επίσης, διαφάνηκε ότι τα μέρη του κυπαρισσιού (τακούνι και κορυφή), έχουν σχετικώς μεγαλύτερα ποσοστά ριζοβολίας από το μεσογονάτιο μέρος, με τη μεγαλύτερη διαφορά να εμφανίζεται ανάμεσα στο τακούνι και το μεσογονάτιο μέρος του βλαστού (25% τακούνι έναντι 8% στο μεσογονάτιο) και μάλιστα να είναι στατιστικώς σημαντική.
Τέλος, ο φυτικός ρυθμιστής Κ-ΙΒΑ έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ριζοβολία των μοσχευμάτων. Οι πιο ικανοποιητικές συγκεντρώσεις ήταν από τις 4000 έως 5500 ppm, και το μεγαλύτερο ποσοστό ριζοβολίας, αν συνοψίσουμε όλους τους χειρισμούς, εμφανίζεται στις 5500 ppm.Συνεπώς, ο χειρισμός που έφερε τα καλύτερα αποτελέσματα ήταν η εμβάπτιση του μέρους της κορυφής σε ορμόνη 5500 ppm και η τοποθέτηση του σε υπόστρωμα Περλίτης + 20% pitmus.
Η υπάρχουσα τεχνογνωσία στην Κύπρο μέχρι τώρα δεν ήταν επαρκής για την εφαρμογή της βέλτιστης μεθόδου για την επιτυχία υψηλού ποσοστού ριζοβολίας. Στο πλαίσιο της παρούσας διατριβής διαφάνηκε ότι υπάρχουν οι ικανότητες, οι δυνατότητες αλλά και το υπόβαθρο από το Τμήμα Δασών Κύπρου για τον αγενή πολλαπλασιασμό του ορθόκλωνου κυπαρισσιού Cupressus sempervirens var. pyramidalis.