Ελένης Μεταμορφώσεις

Abstract

Στόχος της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής είναι η μελέτη και η ανάδειξη του τρόπου με τον οποίο προσλαμβάνουν και μετασχηματίζουν το μύθο της Ελένης εκπρόσωποι της τέχνης όπως ο Όμηρος, ο Ευριπίδης, ο Γκαίτε και ο Ρίτσος καθώς και η καταγραφή των διαφορετικών συμβολισμών που οι ίδιοι αναγνωρίζουν στο πρόσωπο της. Με βάση της θεωρία της πρόσληψης αλλά και την επιστημονική ανασκόπηση του φύλου αναζητείται η παρατήρηση των διαχρονικών μεταμορφώσεων του γυναικείου προσώπου της Ελένης. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε αποκάλυψε την πολυεπίπεδη αντίφαση του προσώπου της. Στον Όμηρο κινείται ανάμεσα σε Θεούς και ανθρώπους. Διαθέτει μια ιδιότητα μοναδική και συνάμα καταστροφική, την Ομορφιά. Είναι ανεύθυνη των πράξεων της ως έρμαιο της θέλησης των θεών αλλά και υπεύθυνη για τις προσωπικές της επιλογές. Είναι η Ελένη της Σπάρτης αλλά και της Τροίας. Ο Ευριπίδης επηρεασμένος από τις φιλοσοφικές αντιλήψεις της εποχής του εκμεταλλεύεται την αντιφατική παρουσία της προκειμένου να εμβαθύνει στην αναζήτηση των διαφορών ανάμεσα στο Είναι και το Φαίνεσθαι. Προσπαθώντας να καταθέσει τις υπαρξιακές αναζητήσεις της προσωπικές του αλλά και αυτές που χαρακτήριζαν την εποχής του, ο Γκαίτε πλάθει το σύμβολο της αιώνιας Γυναίκας. Από-ενοχοποιεί την Ελένη και την αποκαθιστά στο χριστιανικό κόσμο. Τέλος στον Ρίτσο καταγράφεται το κύκνειο άσμα μιας γυναίκας η οποία ζει όταν δεν είναι πια ούτε οι πολλαπλοί μύθοι της, ούτε η αίγλη της Ιδέας του αιώνιου θηλυκού. Είναι η γυναίκα που στο τέλος της ζωής της αντιλαμβάνεται ότι έζησε μέσα από τη διαχρονική οπτική αφήγηση των δημιουργών της Τέχνης.