Στάθμιση των κλιμάκων Eating Assessment Tool-10 και Voice Handicap Index-10 σε ελληνικό πληθυσμό

Abstract

Εισαγωγή: Η δυσφαγία ή δυσκολία στην κατάποση αποτελεί ένα κοινό σύμπτωμα με σημαντική νοσηρότητα στον γενικό πληθυσμό που κυμαίνεται μεταξύ 13,5% - 22,6% και είναι σημαντικά υψηλότερη στα ηλικιωμένα άτομα. Ως δυσφωνία, ορίζεται η διαταραχή της φωνής, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραγμένη ποιότητα της φώνησης. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, ένα ποσοστό 29,9% θα παρουσιάσει δυσφωνία ενώ για την ηλικία άνω των 65 ετών, 36,5% αντίστοιχα. Σκοπός: Η στάθμιση των ερωτηματολογίων Eating Assessment Tool–10 και Voice Handicap Index–10 στην ελληνική γλώσσα ως εργαλεία αξιολόγησης της ποιότητας ζωής των ασθενών με δυσφαγία και δυσφωνία αντίστοιχα. Δείγμα και Μέθοδος: Συνολικά στην εργασία συμμετείχαν 272 άτομα εκ των οποίων 200 ήταν τα άτομα χωρίς ιστορικό διαταραχής της φωνής ή της κατάποσης τους και τα οποία αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Τις δύο ομάδες έρευνας αποτέλεσαν ασθενείς με διεγνωσμένη δυσφωνία και δυσφαγία στις οποίες συμμετείχαν 44 και 28 ασθενείς αντίστοιχα. Ο έλεγχος της αξιοπιστίας (reliability) των ερωτηματολογίων εκτιμήθηκε με το βαθμό συσχέτισης των απαντήσεων των συμμετεχόντων σε δύο διαφορετικές χρονικές στιγμές (test-retest reliability) και με τη μέτρηση της εσωτερικής συνάφειας των ερωτήσεων (internal consistency). Ο έλεγχος της εγκυρότητας πραγματοποιήθηκε μέσω της εκτίμησης της συγκλίνουσας εγκυρότητας (convergent validity). Αποτελέσματα: Ο συντελεστής εσωτερικής συνάφειας Cronbach’s alpha για τα ερωτηματολόγια ΕΑΤ-10 και VHI-10 ήταν 0,872 και 0,851 αντίστοιχα, που θεωρούνται πολύ καλοί και συνάδουν με τους αντίστοιχους συντελεστές στις υπόλοιπες σχετικές έρευνες. Η δοκιμασία επαναδοκιμασία που αφορούσε την κλίμακα ΕΑΤ-10 είχε έναν συντελεστή συσχέτισης 0,879 που θεωρείται πολύ υψηλός ενώ ο αντίστοιχος συντελεσής για το VHI – 10 ήταν 0,941 που θεωρείται εξαιρετικός. Αναφορικά με την τιμή κατώφλι για να θεωρηθεί ότι κάποιος έχει πρόβλημα δυσφαγίας ή δυσφωνίας , στην παρούσα έρευνα και με βάση την ανάλυση ROC, βρέθηκε ότι η τιμή ≥4 με ευαισθησία 96,43% και μια ειδικότητα 99% είναι η βέλτιστη τιμή για το ΕΑΤ-10 ενώ η αντίστοιχη τιμή κατώφλι για το VHI – 10 είναι ≥6 με ευαισθησία 100% και μια ειδικότητα 86,50%. Συμπεράσματα: Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι τα ερωτηματολόγια ΕΑΤ-10 και VHI-10 στην ελληνική γλώσσα έχουν πολύ καλές ψυχομετρικές ιδιότητες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε ως εργαλεία διαλογής ασθενών με δυσφαγία και με δυσφωνία αντίστοιχα είτε ως κλίμακες αξιολόγησης της ποιότητας ζωής των συγκεκριμένων ασθενών.