Χωρο-χρονικές μεταβολές και συσχετίσεις της βροχόπτωσης και της βλάστησης στον Ελλαδικό χώρο με τη χρήση δορυφορικών προϊόντων

Abstract

Πλήθος μελετών έχουν εκπονηθεί προκειμένου να μελετηθεί η σχέση βροχόπτωσης και βλάστησης στα πλαίσια υδρολογικών μελετών ή σχεδίων διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής ή και της αγροτικής παραγωγής. Στα πλαίσια της παρούσης μεταπτυχιακής διατριβής πραγματοποιήθηκε μια προσπάθεια να εντοπιστούν και να αξιολογηθούν χωροχρονικές διακυμάνσεις της βροχόπτωσης και της βλάστησης στον ελλαδικό χώρο καθώς και πιθανή συσχέτισή τους με την βοήθεια Γεωγραφικών Πληροφοριακών συστημάτων (GIS). Το σύνολο των δεδομένων που αφορούν την βροχόπτωση συλλέχθηκαν από τη βάση δεδομένων του δορυφόρου TRMM (Tropical Rainfall Measuring Mission) ενώ τα δεδομένα που αφορούν τη βλάστηση και είναι εκφρασμένα ως τιμές του βελτιωμένου δείκτη βλάστησης (ΕVI) προήλθαν από τον αισθητήρα MODIS των δορυφόρων Terra και Aqua. Τα αρχικά δεδομένα μετατράπηκαν σε αρχεία τύπου raster σε ημερήσια και μηνιαία βάση με χωρική ανάλυση 0.25Χ0.25 και 0.05X0.05 για την βροχόπτωση και για τον δείκτη EVI αντίστοιχα. Στη συνέχεια υπολογίστηκαν η μηνιαία βροχόπτωση, η αθροιστική εποχική και ετήσια βροχόπτωση καθώς και ο μέση μηνιαία, εποχική και ετήσια τιμή του EVI για τον ελλαδικό χώρο. Η στατιστική ανάλυση (ANOVA) έδειξε ότι υπάρχουν στατιστικώς σημαντικές διαφορές στο εποχικό ύψος της βροχόπτωσης την άνοιξη και το καλοκαίρι σε σχέση με το φθινόπωρο και το χειμώνα. Αντίθετα διαφορές δεν εντοπίστηκαν ανάμεσα στις φθινοπωρινές και χειμερινές τιμές της βροχόπτωσης. Η τιμές του δείκτη EVI δεν εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε εποχικό επίπεδο. Οι τιμές της βροχόπτωσης παρά την εμφανή εποχική περιοδικότητά τους εμφανίζουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του έτους αλλά και μεταξύ των ετών. Οι τιμές του δείκτη EVI έχουν σταθερή εποχική περιοδικότητα αν και οι τιμές του δείκτη εμφανίζουν μια απότομη αύξηση μεταξύ των ετών 2010 και 2014. Ενδιαφέρον εύρημα υπήρξε η υστέρηση περίπου ενός μήνα στις αυξομειώσεις των τιμών του EVI ως απόκριση στις διακυμάνσεις της βροχόπτωσης, η οποία πιθανών και να δικαιολογεί τους πολύ χαμηλούς συντελεστές συσχέτισης μεταξύ των δυο παραμέτρων (R2<0.3).