Η πρόβα ως δομικό στοιχείο μιας παράστασης. Η αναγκαιότητα της πρόβας στη σκηνική αναπαράσταση και στην Performance

Abstract

Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή ασχοληθήκαμε με το δομικό στοιχείο μιας παράστασης, την πρόβα και επιχειρήσαμε να ερευνήσουμε τη διαδικασία των δοκιμών. Βασικός άξονας της μελέτης μας, είναι η διαδικασία της πρόβας για να ανακαλύψουμε τη γόνιμη δουλειά που προκύπτει μέσα από αυτήν, αρχίζοντας από την ανάγνωση του έργου μέχρι και τη γενική δοκιμή πριν την πρεμιέρα της παράστασης, ώστε να φωτίσουμε τις αθέατες σκηνές και δοκιμές που συντελούν στο τελικό αποτέλεσμα. Κατά τη γνώμη μας, η πρόβα και η διαδικασία δοκιμών, αποτελεί βασικό στοιχείο κάθε σκηνικής απόπειρας, και πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργικής ελευθερίας, καθώς λειτουργεί ως εργαστήριο ιδεών και πειραματισμών, αμφότερων των καλλιτεχνών και των δημιουργών μιας παράστασης. Κρίνουμε ότι μια έρευνα για τον «σκοτεινό θάλαμο» κάθε παράστασης, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς μας δίνει απαντήσεις και αποτελεί πεδίο συζήτησης και μελέτης, ενώ πιστεύουμε να λειτουργήσει ως εργαλείο για νέους δημιουργούς.

Για τη μεταπτυχιακή μας διατριβή, χρησιμοποιήσαμε εργασίες και μελέτες που αφορούν τη διαδικασία των δοκιμών και τη σκηνοθετική δουλειά μεγάλων δημιουργών όπως π.χ. Stanislavski, Brecht, Grotowski κ.α. και που αποτελούν πλέον εργαλεία στη σύγχρονη σκηνοθετική προσέγγιση. Συμπληρωματικά μελετήσαμε επιλεκτικά και τη δουλειά τεσσάρων σύγχρονων δημιουργών, των Eugenio Barba, Ariane Mnouchkine, Robert Lepage και Simon McBurney, προκειμένου να συζητήσουμε για τις πρακτικές και τις μεθόδους που χρησιμοποιούν αντίστοιχα.

Τέλος, διενεργήσαμε έρευνα με συμμετέχοντες καλλιτέχνες και δημιουργούς, τα αποτελέσματα της οποίας αποτυπώνουν τον τρόπο δουλειάς, τα σημεία σύγκλισης, αλλά και τις διαφορές που εντοπίζουμε στον τρόπο διάρθρωσης και λειτουργίας της πρόβας σήμερα, από διαφορετικούς δημιουργούς, σκηνοθέτες, ηθοποιούς και γενικότερα καλλιτέχνες που μετέχουν στη δημιουργική αυτή διαδικασία.