Εταιρική διακυβέρνηση -- Μελέτη περιπτώσεων

Abstract

Η εργασία που ακολουθεί, είναι μια προσπάθεια προσέγγισης του Συστήματος Εταιρικής Διακυβέρνησης, στην Ελλάδα κυρίως, ενός συστήματος, το οποίο έχει ως στόχο τη διασφάλιση της λογοδοσίας και της διαφάνειας των εταιρειών που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των μετόχων, αλλά και την εξάλειψη φαινομένων οικονομικών και λογιστικών σκανδάλων. Το θέμα αυτό έχει απασχολήσει πολύ όχι μόνο τον τύπο, αλλά ολόκληρους οργανισμούς, τα Διοικητικά Συμβούλια κολοσσαίων επιχειρήσεων, μετόχους, και κυρίως κυβερνητικούς παράγοντες. Στην Ελλάδα, μετά την εισήγηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η οποία πρότεινε κάποιες «Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης» για τη χώρα μας, μετά τις φούσκες του χρηματιστηρίου την περίοδο 1999, συζητήθηκε και ψηφίστηκε ο Νόμος 3016/2002. Ο Νόμος αυτός εφαρμόζεται πλέον υποχρεωτικά από τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών επιχειρήσεις. Αν και στην αρχή, κατά κοινή ομολογία των εταιρειών αυτών, υπήρξαν πολλά προβλήματα στην εφαρμογή του, διότι δεν υπήρχε το κατάλληλο υπόβαθρο και η κατάλληλη προετοιμασία, φαίνεται ότι αρχίζουν σιγά σιγά να προσαρμόζονται με την καινούρια αυτή πραγματικότητα. Όλη η παραπάνω ανάλυση και η μελέτη βασίστηκε στη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία και αρθρογραφία, σε μελέτες ινστιτούτων και πανεπιστημίων, καθώς και σε μια μικρή έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε τρεις πολύ γνωστές ελληνικές επιχειρήσεις. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν, είναι ότι ο Νόμος αυτός είναι το πρώτο καλό και σταθερό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δηλαδή με το Νόμο 3016/2002 εξασφαλίζεται ο έλεγχος, η διαφάνεια, η λογοδοσία των εταιρειών που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, καθώς επίσης εξασφαλίζεται η άμεση και έγκυρη πληροφόρηση όλων όσων έχουν νόμιμα συμφέροντα σε αυτές. Παρόλα αυτά, μέσα από τη μελέτη και ανάλυση των περιπτώσεων της Cosmote, της Intracom και της Siemens διαπιστώθηκε ότι για να υπάρχει αποτελεσματικότερη προστασία των δικαιωμάτων όλων όσων εμπλέκονται στην επιχείρηση, άμεσα ή έμμεσα, θα πρέπει να εμπλουτιστεί ο Νόμος με περισσότερες διατάξεις, αλλά και να λάβει υπόψη την ελληνική πραγματικότητα, παρά να αρκεστεί στην τυφλή υιοθέτηση διατάξεων που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στη Βρετανία.