Η κρίση των τραπεζικών ιδρυμάτων την περίοδο 2008-2015 στην Ελλάδα και οι συνεταιριστικές τράπεζες

Abstract

Η οικονομική Κρίση που βιώνουμε από το 2007 με αποκορύφωμα την 15 Σεπτεμβρίου 2008, ημέρα κατάρρευσης της επενδυτικής Τράπεζας Lehman Brothers στην Αμερική, έχει συμπαρασύρει το σύγχρονο κόσμο και δη τα χρηματοπιστωτικά και άλλα ιδρύματα σε μια δύνη με απρόβλεπτα αποτελέσματα . Η παγκόσμια κρίση αναπόφευκτα έπληξε και την Ελλάδα. Απλά η τραπεζική κρίση στην Ελλάδα συνδέθηκε και με τη δημοσιονομική κρίση του Ελληνικού κράτους και τη συσσώρευση εξωτερικού δημόσιου χρέους μέσω των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Οι ελληνικές τράπεζες, εξαιτίας της κατάρρευσης του αξιόχρεου του ελληνικού δημοσίου και του PSI (Private Sector Involvement) το 2012 που ουσιαστικά «μηδένισε» τα κρατικά ομόλογα που κατείχαν, αντιμετώπισαν οξύ πρόβλημα επιβίωσης. Ακόμη η τραπεζική κρίση συνδέθηκε με την είσοδο και την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη και τους αυστηρούς νομισματικούς και δημοσιονομικούς περιορισμούς που αυτή θέτει.. Άρα οι λόγοι που οι τράπεζες παρουσίασαν προβλήματα παγκοσμίως, δεν είναι παντού οι ίδιοι. Σκοπός της προτεινόμενης διατριβής είναι να αποτυπώσει τις συνέπειες της κρίσης στα Ελληνικά Πιστωτικά Ιδρύματα, την προσπάθειά τους για προσαρμογή και επιβίωση στο νέο κρισιακό περιβάλλον λαμβάνοντας υπόψη τις νέες εξωγενείς παραμέτρους. Η εργασία επικεντρώνεται στις συνεταιριστικές τράπεζες. Εδώ θα γίνει μια αναδρομή της ιστορικής εξέλιξης των Ελληνικών Συνεταιριστικών Τραπεζών και των κύριων μεγεθών τους. Οι συνεταιριστικές τράπεζες θα εξεταστούν ως ξεχωριστή στρατηγική ομάδα, έναντι των υπόλοιπων τραπεζικών ομάδων και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος συνολικά. Στο πλαίσιο αυτό θα διερευνηθούν οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην επίδοση των συνεταιριστικών ιδρυμάτων, ενώ θα δειχτεί πόσο τις επηρέασε η κρίση έναντι των άλλων τραπεζών, με σκοπό να φανεί η ανθεκτικότητα τους σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες και η βιωσιμότητά τους. Βασικά ερευνητικά ερωτήματα που θα επιδιωχθεί να απαντηθούν είναι τα εξής: • ποιό είναι το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα; • Ποιός είναι ο ρόλος των συνεταιριστικών τραπεζών στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα; • ποιά είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους έναντι των υπόλοιπων στρατηγικών τραπεζικών ομάδων; • πως αντιμετώπισαν οι συνεταιριστικές τράπεζες την κρίση [2009-σήμερα] σε σχέση με τις άλλες ομάδες • [π.χ. συστημικές τράπεζες, μικρότερες μη συστημικές τράπεζες]; • ποιές είναι οι αναπτυξιακές τους προοπτικές και οι προοπτικές επιβίωσης μέσα σε ένα επικίνδυνο και κρισιακό περιβάλλον; Η έρευνα που προτείνουμε, θα μελετήσει τα συνεταιριστικά τραπεζικά ιδρύματα που είναι μια ιδιαίτερη στρατηγική ομάδα, η οποία διαδραματίζει έναν ευαίσθητο οικονομικο-κοινωνικό ρόλο στην εθνική οικονομία. Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον των αναλυτών και των φορέων άσκησης πολιτικής έχει μετατοπιστεί στις 4 μεγάλες συστημικές τράπεζες της χώρας. Συνεπώς, η προτεινόμενη μελέτη θα φέρει στο φως τις συνθήκες λειτουργίας και τις ανταγωνιστικές προοπτικές των συνεταιριστικών τραπεζών σε ένα νέο περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα και κρίση. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς λόγω του χρηματοδοτικού αδιέξοδου, αναζητούνται επίμονα νέοι μηχανισμοί χρηματοδότησης και νέα επιχειρηματικά σχήματα πέραν των παραδοσιακών.