Σχέση μεταξύ εργασιακού εκφοβισμού και ποιότητας ζωής σε νοσοκομειακούς εργαζόμενους

Abstract

Σκοπός: Σκοπό της παρούσας εργασίας, αποτελεί η καταγραφή της ενδεχόμενης εμφάνισης του φαινομένου του εργασιακού εκφοβισμού σε επαγγελματίες υγείας, και η διερεύνηση της συσχέτισης του εκφοβισμού, με την σωματική και την ψυχική υγεία των ατόμων. Ως επιμέρους στόχοι της έρευνας τέθηκαν, η διερεύνηση των παραγόντων που σχετίζονται με την εκδήλωση του εργασιακού εκφοβισμού, η έκταση του φαινομένου σε σχέση με δημογραφικά, εκπαιδευτικά ή εργασιακά χαρακτηριστικά του δείγματος. Τέλος διατυπώθηκαν προτάσεις για την αντιμετώπιση, την αποφυγή και την πρόληψη των εκφοβιστικών φαινομένων στον εργασιακό χώρο. Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ποσοτική και ποιοτική μελέτη σε δείγμα 143 εργαζομένων, με μέση ηλικία τα 44,1 έτη. Η συχνότητα εμφάνισης εργασιακού εκφοβισμού μετρήθηκε με το ερωτηματολόγιο ανίχνευσης αρνητικών συμπεριφορών (NAQ-R), που αποτελείται από 25 ερωτήσεις, στο οποίο η χαμηλότερη βαθμολογία υποδηλώνει χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης αρνητικών συμπεριφορών. Το επίπεδο υγείας μετρήθηκε με το ερωτηματολόγιο Επισκόπηση Υγείας (SF-12). Για τη σύγκριση ποσοτικών μεταβλητών, χρησιμοποιήθηκε o παραμετρικός έλεγχος ανάλυσης διασποράς (ANOVA), ενώ για την περιγραφή των ποιοτικών μεταβλητών, χρησιμοποιήθηκαν οι απόλυτες (Ν) και οι σχετικές (%) συχνότητες. Για τη διερεύνηση της ύπαρξης σχέσης μεταξύ δυο ποσοτικών μεταβλητών με κανονική κατανομή χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης του Pearson, ενώ για μη παραμετρικές σχέσεις, εφαρμόζεται ο δείκτης Spearman. Στη διμεταβλητή ανάλυση, εφαρμόστηκε πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 19.0. Αποτελέσματα: Στην έρευνα αναδείχτηκε ότι το 13,3%, των ερωτηθέντων αποτελεί συχνό θύμα εκφοβισμού και σπανίως το 28,0%. Οι ερωτηθέντες που είχαν πέσει θύμα εκφοβισμού, ανέφεραν ότι δέχονται φαινόμενα εκφοβισμού σε μεγάλο ποσοστό, από ανώτερα στελέχη του οργανισμού. Επίσης αναδείχτηκε ότι το υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο, η μεγάλη ηλικία και τα περισσότερα έτη υπηρεσίας, σχετίζεται με περισσότερο εργασιακό εκφοβισμό. Τέλος, όσο περισσότερο εργασιακό εκφοβισμό βιώνουν οι συμμετέχοντες, τόσο χειρότερη ήταν η φυσική τους και ψυχική τους υγεία, γεγονός που εξαρτάται και από το φύλο και τα έτη υπηρεσίας, Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται με αντίστοιχες μελέτες, της διεθνούς και της Ελληνικής βιβλιογραφίας. Συμπεράσματα: Ο εργασιακός εκφοβισμός αποτελεί ένα υπαρκτό ζήτημα, που επηρεάζει την ψυχική και τη σωματική υγεία των επαγγελματιών υγείας. Η παρούσα δημοσιονομική κρίση που διανύει η χώρα, με δεδομένα την υψηλή ανεργία, την εργασιακή ανασφάλεια και τις χαμηλές αποδοχές, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να αρχίσει ο διάλογος, για τους τρόπους αντιμετώπισης των εκφοβιστικών πρακτικών, στους χώρους εργασίας. Η εφαρμογή ενός διαφορετικού οργανωσιακού μοντέλου των δομών, η προώθηση από τους αρμόδιους σχεδιασμού πολιτικών υγείας, μιας απαράβατης εργατικής νομοθεσίας, η ένταξη της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας στην εκπαίδευση και η λήψη αμέσων μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου θα συμβάλει στην εξάλειψή του, ώστε να βελτιωθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα των υγειονομικών δομών.