Τυπολογία ορεινών & μειονεκτικών περιοχών της Ελλάδας

Abstract

Σκοπός της μεταπτυχιακής διατριβής είναι η τυπολογία των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της Ελλάδας και ο καθορισμός χωρικών ενοτήτων με κοινά χαρακτηριστικά. Έναυσμα για την ενασχόληση με το θέμα αυτό είναι ότι στην Ελλάδα απουσιάζει ενιαίος κεντρικός αναπτυξιακός σχεδιασμός για τις περιοχές αυτές και οι αναπτυξιακές πολιτικές ασκούνται στο πλαίσιο του γενικότερου περιφερειακού σχεδιασμού.

Περιοχή μελέτης είναι οι ορεινές και μειονεκτικές Δημοτικές / Τοπικές Κοινότητες της Ελλάδας. Από την ΕΛΣΤΑΤ παρασχέθηκαν τα στοιχεία για τις ορεινές περιοχές στις οποίες περιλαμβάνονται και όλες οι μειονεκτικές περιοχές της Κοινοτικής Οδηγίας 81/645/ΕΟΚ.

Η μεταπτυχιακή διατριβή αφορά 2.160 Δημοτικές/Τοπικές Κοινότητες, έκτασης 53.923,235 τ.χλμ. και πληθυσμού 753.356 κατοίκων το έτος 2011. Η ανάλυση της τυπολογίας της περιοχής μελέτης (λόγω του μεγάλου αριθμού Δ./Τ. Κοινοτήτων) αφορά χωριστά την κάθε περιφέρεια με βάση τις μεταβλητές: μόνιμος πληθυσμός, πληθυσμός ανδρών και πληθυσμός γυναικών, μέσος σταθμικός των υψομέτρων, έκταση, απασχόληση στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Για την ανάλυση των δεδομένων με τη μέθοδο ανάλυσης συστάδων (ιεραρχική και μη ιεραρχική ανάλυση) χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό SPSS 23 και για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της συσταδοποίησης δημιουργήθηκαν χάρτες ανά περιφέρεια με τη χρήση του προγράμματος QGIS.

Το αποτέλεσμα της ανάλυσης ανά περιφέρεια δίνει τον αριθμό των συστάδων (5 στην Κρήτη, 4 στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία, Νήσων Βορείου & Νοτίου Αιγαίου και 3 στην Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα & Αττική, Πελοποννήσου, Ιόνιων Νήσων) με κοινά χαρακτηριστικά (πληθυσμιακή πυκνότητα, απασχόληση ανά παραγωγικό τομέα), διαφοροποιημένες ανάγκες, προβλήματα και προοπτικές, και δυνατότητα εφαρμογής συγκεκριμένων στρατηγικών ανάπτυξης στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού με στόχο την εφαρμογή πολιτικών ολοκληρωμένης τοπικής ανάπτυξης.