Η επιρροή της οικονομικής κρίσης στη λειτουργία ενός νοσοκομείακού οργανισμού. Η περίπτωση του Νοσοκομείου Πέλλας (Παράρτημα Γιαννιτσών)
Abstract
Το καθεστώς της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και της συνεχιζόμενης ύφεσης, αποτελεί ένα ζήτημα το οποίο συνεχίζει να απασχολεί όλες σχεδόν της χώρες του πλανήτη. Εξαιτίας αυτής της δύσκολης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, παρατηρούνται αρνητικές επιπτώσεις στους περισσότερους από τους κλάδους της οικονομίας και της κοινωνίας γενικότερα, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τον τομέα της υγείας. Βάσει μελετών έχει υπολογιστεί πως για την εξυπηρέτηση τμήματος κλινικής θεραπευτικής δραστηριότητας, απαιτούνται χρηματικές δεσμεύσεις για δανειοδοτήσεις, που ξεπερνούν σε ορισμένες περιπτώσεις το 1.1 τρις δολάρια.
Η πίεση βρίσκεται στους ώμους των μη κερδοσκοπικών οργανισμών υγείας, των κυβερνήσεων και των καταναλωτών, αφού όσο η ανεργία δεν αντιμετωπίζεται, τόσο αυξάνεται το άγχος των εργαζομένων, που οδηγεί σε απώλεια θέσεων εργασίας και κατά συνέπεια σε σημαντική μείωση των ασφαλιστικών καλύψεων. Κορυφαίο παράδειγμα αποτελούν οι Η.Π.Α., που σύμφωνα με τα καινούρια οικονομικά στοιχεία φιλοξενούν 47 εκατομμύρια ανέργους.
Δύο σημαντικές συνιστώσες προκύπτουν από την χρηματοδοτική πίεση στον υγειονομικό τομέα. Πιο συγκεκριμένα:
Το ότι είναι πολύ σημαντικό να είναι βιώσιμα τα συστήματα κοινωνικής προστασίας και ασφαλιστικών καλύψεων
Το ότι θα πρέπει να αναδειχθεί η θεμελιώδης σημασία των κοινωνικών προσδιοριστών του συστήματος υγείας.
Οι ασφυκτικές πιέσεις που προέρχονται από το επίπεδο της ανεργίας και τα δημόσια ελλείμματα, προκαλούν προβλήματα στον προϋπολογισμό που αφορά την ασφάλιση, στις επιχειρήσεις υγείας του ιδιωτικού τομέα, που αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν πρόβλημα εξυπηρέτησης και ρευστότητας των δανειακών τους αναγκών και στα ιδρύματα που παρέχουν υγειονομική φροντίδα, που ελέγχονται από την κεντρική διοίκηση.
Στην χώρα μας και υπό του βάρους της οικονομικής κρίσης, η ανάπτυξη της οικονομίας άρχισε να παρουσιάζει σημαντική συρρίκνωση από το 2008 και μετά. Βάση των οικονομικών στοιχείων του ΟΟΣΑ, παρουσιάστηκε ακόμη μεγαλύτερη μείωση το 2009, λόγω της απότομης βουτιάς των εξαγωγών, ενώ αν και είχε προβλεφθεί σταδιακή αλλά αργή ανάκαμψη, από το 2010 και μετά, κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ – Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδας, η ανεργία στην Ελλάδα το 2009, βρισκόταν ήδη στο 9.6%. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της οικονομίας της χώρας μας, εξακολουθεί να είναι το υψηλό έλλειμμα, αφού περιορίζει τις όποιες επιλογές άσκησης αποτελεσματικής δημοσιονομικής πολιτικής. Χωρίς αυτήν την πολιτική, δεν μπορεί να ενισχυθεί η οικονομία και να στηριχθούμε στις αγορές, ώστε να οδηγηθούμε εκτός της ύφεσης. Από την άλλη, και βάσει των ερευνών της Eurostat, αναμένεται περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ της τάξεως του 0.9%.
Επιπροσθέτως, αναμένεται να ενταθούν στον τομέα της υγείας, οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, αφού από μελετητές της Ελληνικής οικονομίας προκύπτει ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ εισοδήματος και αυτοαξιολόγησης του επιπέδου της υγείας και χρήσης υπηρεσιών υγείας. Τα παραπάνω αποτελέσματα, επιβεβαιώνονται και από την ΕΣΥΕ, αφού σε στατιστικές μελέτες του 2006, το 20.3% των Ελληνικών νοικοκυριών παρουσίαζαν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Αυτό το στοιχείο αποτελεί πολύ σημαντική μέτρηση, αφού βάσει της εμπειρίας, τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν φτώχεια, συχνά έχουν να επιδείξουν μέλη με αρκετά και διάφορα προβλήματα υγείας. Πιο συγκεκριμένα, στα φτωχά νοικοκυριά παρουσιάζονται χρόνια προβλήματα υγείας κατά 35% περισσότερο, σε σχέση με τα νοικοκυριά που δεν αντιμετωπίζουν τόσο σημαντικά οικονομικά προβλήματα.
Γενικά, αναμένεται αύξηση στα ελλείμματα, τόσο των ασφαλιστικών οργανισμών υγείας, όσο και των δημόσιων νοσοκομείων, ενώ ανάλογα προβλήματα πρόκειται να αντιμετωπίσει και ο ιδιωτικός τομέας. Λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, μειώνεται η ζήτηση για τα ιδιωτικά ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας, με αποτέλεσμα οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες να αντιμετωπίζουν δυσχέρειες στην χρηματοδότησή τους.