Υλοποίηση πληροφοριακών συστημάτων υγείας: Το ειδικό βάρος της οργανωσιακής ηγεσίας & διακυβέρνησης

Abstract

Ο τομέας της Υγείας, τα τελευταία 20 χρόνια, αποτελεί το στίβο όπου μέσα από συνεχείς δοκιμασίες και εξελίξεις έχει δημιουργηθεί χώρος ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων, ολοκληρωμένων λύσεων και τεχνολογικών καινοτομιών με σκοπό τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στους ασθενείς/πολίτες. Είτε πρόκειται για την υποστήριξη παραγωγικής λειτουργίας ενός νοσοκομείου ή μιας πρωτοβάθμιας μονάδας υγείας, είτε για την παροχή υπηρεσιών υγείας εξ’ αποστάσεως μέσω τηλεϊατρικής ή/και τηλεφροντίδας, η εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) εμφανίζει εντυπωσιακή ανάπτυξη με εξαιρετικά αποτελέσματα. Ιδιαίτερα στην περίπτωση του πολυσύνθετου οργανισμού που είναι το νοσοκομείο, τα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας (ΟΠΣΥ) καλύπτουν κάθε λειτουργική πτυχή του φορέα, στοχεύοντας στη βελτίωση της καθημερινής παραγωγικής λειτουργίας τόσο για τον Οργανισμό όσο και για τους εργαζόμενους (π.χ. εξοικονόμηση χρόνου και κόστους, απλοποίηση και αυτοματοποίηση διαδικασιών, αύξηση παραγωγικότητας και αποδοτικότητας, βελτιστοποίηση κλινικής πρακτικής) με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας παροχής υπηρεσιών υγείας στον Ασθενή. Ενώ λοιπόν σήμερα υπάρχουν πολλές υλοποιήσεις Πληροφοριακών Συστημάτων Υγείας που παρουσιάζουν ή υπόσχονται σημαντικά οφέλη για φορείς, εργαζόμενους, επαγγελματίες υγείας και ασθενείς, εν τούτοις πολυάριθμες είναι οι περιπτώσεις που τέτοια συστήματα δεν εκπληρώνουν το σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν. Η εξακολούθηση χρήσης τεράστιου όγκου χαρτιού σε ένα καθόλα ψηφιακό περιβάλλον (με ηλεκτρονικές διαδικασίες), η παράκαμψη των ηλεκτρονικών διαδικασιών (είτε συμβατικά – μέσω διακίνησης χαρτιού – είτε ηλεκτρονικά – εξω-συστημικά), η ελλιπής ενσωμάτωση των πληροφοριακών συστημάτων στις επιχειρησιακές διαδικασίες, η δυσκολία αφομοίωσης των ψηφιακών λύσεων από τους εργαζόμενους ή/και ο σκεπτικισμός τους προς την υιοθέτηση αυτών (π.χ. ιατρικό προσωπικό), η δυσκολία διαχείρισης της αλλαγής που επιφέρει στον οργανισμό η υιοθέτησή τους ή ακόμα και η αποτυχία ολοκλήρωσής τους, είναι μερικές από τις «αστοχίες» που παρατηρούνται σε διάφορες εγκαταστάσεις τέτοιων συστημάτων. Σκοπός αυτής της διατριβής είναι η καταγραφή αυτών των αστοχιών, η διερεύνηση των αιτιών που διαφαίνεται ότι τις προκαλούν και η εύρεση των παραγόντων που καθορίζουν ή διαφοροποιούν την επιτυχία σε υλοποιήσεις τέτοια κλίμακας, ώστε να θέσει τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική δημιουργία ενός οδηγού εννοιών, κριτηρίων και μεθοδολογιών που θα χρησιμοποιείται στο σχεδιασμό, υλοποίηση και θέση σε παραγωγική λειτουργία επιτυχημένων πληροφοριακών συστημάτων υγείας.