Ασφάλεια και ποιότητα φροντίδας στις μαιευτικές μονάδες: συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση

Εισαγωγή : Η κατανόηση των διαστάσεων της φροντίδας που οι γυναίκες θεωρούν σημαντικές στο τοκετό τους, η ποιότητα και η ασφάλεια, αποτελεί προτεραιότητα κάθε μαιευτηρίου και κρίνεται απαραίτητη η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. Για τη διασφάλιση της ποιότητας και ασφάλειας στις υπηρεσίες υγείας, χρειάζεται η αξιολόγηση των παραγόντων που επηρεάζουν τους τομείς αυτούς καθώς επίσης και την εφαρμογή κλινικού ελέγχου και πρότυπων φροντίδας σε όλες τις υπηρεσίες υγείας.
Σκοπός: Η συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με την ποιότητα και την ασφάλεια της παρεχόμενης φροντίδας κατά την προγεννητική περίοδο, τον τοκετό και την περίοδο της λοχείας.
Μεθοδολογία: Η αναζήτηση της βιβλιογραφίας έγινε στις βάσεις δεδομένων Pubmed και Cochrane. Λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν είναι: ικανοποίηση των γυναικών από μαιευτικές μονάδες, ασφάλεια και ποιότητα στην προγεννητική και περιγεννητική φροντίδα, μαιευτική ιστορία, μαιευτική φροντίδα, νοσηλευτική μητρότητας, postpartum care, maternity ward, delivery room care, postnatal care, patient perception of medical care, satisfaction care, medical staffing. Συλλέχθηκαν ερευνητικές μελέτες και επιστημονικά άρθρα. Aναζητήθηκε βιβλιογραφία στον διεθνή χώρο και ελληνικό χώρο. Προτιμήθηκε η πιο πρόσφατη βιβλιογραφία, κυρίως από το έτος 2005 μέχρι το 2015. Μέσα από την ανασκόπηση που έγινε διαπιστώθηκε ότι, παρά το ευρύ φάσμα ερευνών που υπάρχει για την ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας, λίγες λάμβαναν μέρος σε μαιευτικούς θαλάμους και μόνο 13 πληρούσαν τα κριτήρια αναζήτησης και μόνο μία διενεργήθηκε στην Κύπρο.
Αποτελέσματα: Η ποιότητα ως έκβαση, σχετίζεται με την μητρική, νεογνική, βρεφική θνησιμότητα, νοσηρότητα νεογνών, θνησιγένεια και σοβαρή αιμορραγία κατά τον τοκετό. Η ανατροφοδότηση και η επανάληψη πληροφοριών για τους ασθενής μέσω του διοικητικού γύρου αναφοράς, προλαμβάνει την εξουθένωση στους επαγγελματίες υγείας, διασφαλίζει το κλίμα ασφάλειας στην ομάδα εργασίας και οι νοσηλευτικές διεργασίες οργανώνονται καλύτερα. Επίσης, η ομαδική εργασία, η επικοινωνία, η εμπειρία, τα κίνητρα που δίνονται στις νεότερες μαίες, η υποστήριξη και η ίση κατανομή ευθυνών, βελτιώνουν το κλίμα ασφάλειας στις μονάδες μητρότητας, την αυτοπεποίθηση των μαιών και την απόδοση της παρεχόμενης φροντίδας. Η παροχή κατάλληλης φροντίδας σε υψηλού κινδύνου κυήσεις αλλά και νεογνά από εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και η εύκολη πρόσβαση σε εξειδικευμένα νοσοκομεία με κατάλληλες δομές και τεχνική υποστήριξη είναι πρωτεύον μέλημα κάθε χώρας. Η ικανοποίηση αναφέρεται σχεδόν σε όλες τις μελέτες εκτός σε τρείς. Η εφαρμογή κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών και κλινικού ελέγχου στα μαιευτήρια αποτελούν χρήσιμα και κατατοπιστικά εργαλεία για την διαχείριση περιστατικών, παρακολούθησης της προσφερόμενης φροντίδας, καλής οργάνωσης, μείωσης των επιπλοκών και ανάπτυξης περιβάλλοντος ασφάλειας.
Συμπεράσματα: Η ασφάλεια και η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας, θα πρέπει να αποτελεί στόχο όλων των μαιευτικών μονάδων για μέγιστη ικανοποίηση όλων των γυναικών. Η μελέτη αυτή, μπορεί να δώσει έναυσμα σε επαγγελματίες υγείας και σε υπηρεσίες υγείας, κυρίως στην Κυπριακή κοινότητα που δεν έχει επεκταθεί αρκετά στην αξιολόγηση της ποιότητας μονάδων υγείας για περισσότερη έρευνα.