Παράγοντες που επηρεάζουν την προσέλκυση και τη διατήρηση εθελοντών αιμοδοτών

Abstract

Η αιμοδοσία αποτελεί μία από τις ζωτικότερες και πιο απαραίτητες συνιστώσες των σύγχρονων συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, συμβάλλοντας στη διάσωση εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο και επιτρέποντας την εκτέλεση και εφαρμογή όλο και πιο περίπλοκων ιατρικών και χειρουργικών επεμβάσεων. Ως αποτέλεσμα, η αιμοδοσία και η μετάγγιση αίματος βελτιώνει δραματικά το προσδόκιμο ζωής ασθενών με οξείες και χρονικές παθήσεις, είναι καίριας σημασίας στις επείγουσες ιατρικές καταστάσεις και πλαισιώνει την ποιότητα των σύγχρονων παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Τα τελευταία χρόνια επιχειρείται διεθνώς η εφαρμογή συστημάτων εθελοντικής μη αμειβόμενης αιμοδοσίας, καθώς μόνο μέσω αυτής είναι εφικτή η διασφάλιση της επαρκούς και ασφαλούς ποσότητας αίματος, σύμφωνα με τις εθνικές ανάγκες. Ωστόσο, η αποτελεσματική εφαρμογή αυτών των συστημάτων αιμοδοσίας προϋποθέτει την προσέλκυση και διατήρηση των εθελοντών αιμοδοτών, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από την παρακίνηση και την ικανοποίηση των αιμοδοτών. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση του προφίλ του αιμοδότη στην Ελλάδα, καθώς και η εξέταση των παραγόντων που κινητοποιούν ή αποθαρρύνουν τους αιμοδότες να δίνουν αίμα σε τακτική βάση, με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό και την αποδοτική εφαρμογή των προγραμμάτων προσέλκυσης και διατήρησης των εθελοντών αιμοδοτών. Για την επίτευξη του ερευνητικού στόχου χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο, το οποίο διαμοιράστηκε και απαντήθηκε από 104 άτομα στην πόλη της Βέροιας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, μόνο το 50% των αιμοδοτών είναι εθελοντές, ενώ ως κυριότεροι παράγοντες παρακίνησης αναδείχθηκαν οι δωρεάν ιατρικές εξετάσεις και η άδεια από την εργασία. Παράλληλα, οι βασικότερες αποτρεπτικές μεταβλητές αναδείχθηκαν ο φόβος, η έλλειψη ενημέρωσης και ο χρόνος αναμονής. Τέλος, οι σχεδιαστές των στρατηγικών προσέλκυσης και διατήρησης των εθελοντών αιμοδοτών πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το έλλειμμα ενημέρωσης που υφίσταται αναφορικά με την εθελοντική αιμοδοσία στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα την ανισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση αίματος βάσει των εθνικών αναγκών.