Τοπική ανάπτυξη οικισμών της ενδοχώρας με άξονα το δίπολο πολιτισμός-τουρισμός. Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών. Μελέτη περίπτωσης: κοινότητα Πέρα Ορεινής

Abstract

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια πρόταση για πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη σε κοινότητα της ενδοχώρας, στη βάση αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων της. Αφορμή υπήρξε η αυθόρμητη δράση εθελοντικής πολιτιστικής επιτροπής, η οποία οργάνωσε το πολιτιστικό κεφάλαιο του χωριού με ανέλπιστα θετικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων. Κύριοι ερευνητικοί άξονες της παρούσας εργασίας αποτελούν: 1) η δυναμική της εκ των κάτω ανάπτυξης και το πώς οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να ηγηθούν σε πρωτοβουλίες ανάπτυξης και 2) το πώς ένας οικισμός μη παράκτιος μπορεί να αναπτυχθεί με βάση το δίπολο πολιτισμός- τουρισμός. Επιμέρους ερευνητικοί άξονες είναι η ανίχνευση της κρατικής πολιτικής για την τοπική ανάπτυξη, τον τουρισμό και πολιτισμό, η καταγραφή των φυσικών και κοινωνικοοικονομικών πόρων της κοινότητας, η καταγραφή και αξιολόγηση αξιοποιήσιμων πόρων και πολιτισμικού κεφαλαίου της κοινότητας, η διερεύνηση του ρόλου της αυθόρμητης εθελοντικής επιτροπής που προέκυψε στην κοινότητα δημιουργώντας «πολιτιστικό αναβρασμό» και πολιτιστική ανάπτυξη και η διερεύνηση του ρόλου των τουριστικών γραφείων στην ανάδειξη νέων προορισμών. Από τα πιο πάνω προκύπτουν προτάσεις για κεφαλαιοποίηση της προσπάθειας για πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη της κοινότητας στη βάση αξιοποίησης χρηματοδοτικών, ανθρώπινων, φυσικών και πολιτιστικών πόρων. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στην παρούσα διατριβή είναι η βιβλιογραφική ανασκόπηση για την ανάλυση των θεωρητικών εννοιών της ανάπτυξης, του πολιτισμού, του τουρισμού και του πολιτιστικού τουρισμού. Η έρευνα πεδίου περιλάμβανε μελέτη περίπτωσης την κοινότητα Πέρα Ορεινής και πραγματοποιήθηκε με τη διεξαγωγή ελεύθερων και ημι-δομημένων συνεντεύξεων σε εμπλεκόμενους φορείς, την παρατήρηση και την προσωπική καταγραφή. Μέσα από την παρούσα διατριβή διαφαίνεται η δυναμική του ίδιου του τόπου, των ανθρώπων του και της ιστορίας τους, ως μια αυθεντικη έκφραση της ιδέας της ανάπτυξης. Πρόκειται για μια δυναμική που αποζητά η κοινωνία των πολιτών και η οποία με την κατάλληλη διαχείριση μπορεί να αναδειχτεί και να αποτελέσει όχημα προς την ανάπτυξη.