Συνταγογράφηση των ιατρών στην Κύπρο

Abstract

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα συστήματα υγείας των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών είναι η συνεχής αύξηση των δαπανών υγείας, των οποίων μεγάλο μέρος οφείλεται στη φαρμακευτική περίθαλψη. Το ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη συνταγογραφική συμπεριφορά των ιατρών, η οποία επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων. Κάποιοι από τους παράγοντες αυτούς σχετίζονται τόσο με το ευρύτερο θεσμικό πλαίσιο περί φαρμακευτικής πολιτικής, όσο και με τον ίδιο τον επαγγελματία υγείας και το βάθος της ενημέρωσης και πληροφόρησης που λαμβάνει, αναφορικά με τις φαρμακευτικές αγωγές.

Σκοπός της παρούσας έρευνας, είναι να διερευνήσει και να αναλύσει τους παράγοντες που επηρεάζουν τους ιατρούς στην Κύπρο κατά τη συνταγογράφηση φαρμάκων. Τα ευρήματα της μελέτης προέκυψαν από τις απαντήσεις σε ερωτηματολόγιο που έδωσαν εκατόν εικοσιοκτώ ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, από τις επαρχίες Λάρνακας, Αμμοχώστου και Λευκωσίας, που εργάζονται στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, διαπιστώθηκε ότι ο σημαντικότερος παράγοντας επιρροής της συνταγογραφικής συμπεριφοράς των ιατρών, είναι τα φαρμακολογικά χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν την κλινική αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Επιπλέον, βρέθηκε ότι το 96,1% των ιατρών επηρεάζεται κατά τη συνταγογράφηση από την εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής.

Σε ότι αφορά τα γενόσημα φάρμακα, οι ιατροί διαθέτουν θετικά διαμορφωμένη γνώμη, θεωρώντας την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των γενόσημων σκευασμάτων ικανοποιητική σε σχέση με τα πρωτότυπα όμοια τους. Γι’ αυτό και το 80,5% των ιατρών δήλωσαν ότι συνταγογραφούν «συχνά» και «πολύ συχνά» ένα γενόσημο σκεύασμα έναντι του πρωτοτύπου.

Σε ότι αφορά το κόστος του φαρμάκου, το 74,2% των ιατρών δήλωσαν ότι παίζει σημαντικό ρόλο στις επιλογές, αφού οι ασθενείς παραπονούνται «συχνά» και «πολύ συχνά» για το κόστος της φαρμακοθεραπείας. Ιδιαίτερα οι ιατροί στο δημόσιο τομέα παρατήρησαν μέτρια/αρκετή/σημαντική αλλαγή στη συνταγογράφηση φαρμάκων μετά την 1η Αυγούστου 2013 και την επιβολή συμπληρωμών (co-payment) στα φάρμακα .

Ακόμη, βρέθηκε ότι η πλειοψηφία των ιατρών είναι εξοικειωμένη με τις νέες τεχνολογίες και το διαδίκτυο και ανατρέχουν συχνά σε ιστοσελίδες της επιλογής τους για βιβλιογραφική ή συνταγογραφική έρευνα. Έτσι, η αύξηση της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης σχετίζεται με μεγαλύτερη ενημέρωση για τις σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, μέσω διαδικτύου (p=0,02). Επίσης, το 72,9% ανέφερε ότι δεν χρησιμοποίησαν ποτέ την κίτρινη κάρτα, ενώ το 64,8% ανάφερε παρουσία ανεπιθύμητων ενεργειών από μια μέχρι πέντε φορές τα τελευταία δυο έτη.

Επιπλέον, το 77% των ιατρών του δημόσιου τομέα ανάφερε ότι οι ασθενείς παραπονιούνται συχνά/πολύ συχνά για το φαρμακευτικό κόστος, σε σύγκριση με το 64% των ιατρών του ιδιωτικού τομέα p=0,04.