Περιβαλλοντική και κοινωνική αξιολόγηση εγκατεστημένων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Κύπρο

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν πλέον στην εποχή μας αναγκαιότητα, αλλά και μία επιλογή. Διάφορες τεχνολογίες αξιοποίησης τους έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν σε όλο τον κόσμο παράγοντας ενέργεια και προσφέροντας διάφορα οφέλη. Τα έργα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές όμως, δεν είναι πάντοτε απαλλαγμένα και από αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην κοινωνία, οι οποίες πρέπει να εκτιμούνται και να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, ώστε να παραμένει το θετικό αντίκτυπο. Αποτελεί οπότε ένα ερώτημα εάν συμβαίνει αυτό σε κάθε περίπτωση.

Σκοπός της διατριβής είναι να αξιολογηθούν κοινωνικά και περιβαλλοντικά, εγκατεστημένα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο, για να διαπιστωθεί εάν η αδειοδότηση και κατασκευή τους γίνεται αποτελεσματικά, εάν εφαρμόζονται τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης των κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά τη λειτουργία των έργων και ποιο είδος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο νησί εφαρμόζεται κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποδοτικότερα. Επίσης στόχος είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων για τον τομέα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Κύπρο.

Έχουν καθοριστεί τεχνοοικονομικά, θεσμικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια βάση των οποίων γίνεται η αξιολόγηση των έργων ανανεώσιμης ενέργειας. Έχουν συλλεχθεί στοιχεία από τρία έργα διαφορετικών ανανεώσιμων πηγών, τα οποία ήδη λειτουργούν και ελέγχεται αρχικά εάν διαφέρουν ως προς την κοινωνική και περιβαλλοντική τους αξιολόγηση. Έπειτα τα έργα συγκρίνονται πολυκριτιριακά, ώστε να καταταχθούν ως προς το ποιο έργο λειτουργεί αποδοτικότερα και τέλος ελέγχεται εάν τα έργα διαφέρουν από την ιδεατή λύση. Με βάση τα αποτελέσματα που προκύπτουν και στοιχεία από τη βιβλιογραφία και την έρευνα πεδίου ετοιμάζεται ανάλυση SWOT για τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν διαφέρουν μεταξύ τους και ότι λειτουργούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά αποδοτικά. Επίσης η πολυκριτιριακή σύγκριση αναδεικνύει το φωτοβολταϊκό πάρκο ως το περιβαλλοντικά και κοινωνικά αποδοτικότερο, με δεύτερο το αιολικό πάρκο και τρίτη τη μονάδα βιοαερίου. Τέλος καταγράφονται για τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο, σημαντικός αριθμός δυνατών σημείων και ευκαιριών και σχετικά περιορισμένος αριθμός αδυναμιών και απειλών.

Οπότε εξάγεται το συμπέρασμα ότι, εάν τα αποτελέσματα της έρευνας είναι δυνατόν να γενικευτούν, ο τομέας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο λειτουργεί περιβαλλοντικά και κοινωνικά αποδοτικά. Προκύπτει όμως ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης και προς αυτή την κατεύθυνση διατυπώνονται σχετικές εισηγήσεις.