Η κοινωνικοτεχνική προσέγγιση των χιουμοριστικών μηνυμάτων με πολιτικό περιεχόμενο. Ανάλυση δημοσιεύσεων των Ελλήνων χρηστών στο Twitter

Abstract

Τo Twitter προσφέρει την δυνατότητα σε κάθε χρήστη του να γίνεται συμμέτοχος στην δημιουργία και διάχυση κάθε είδους πνευματικού προϊόντος, αφού από απλός καταναλωτής της πληροφορίας γίνεται παραγωγός, διακινητής και συνδιαμορφωτής του περιεχομένου του μέσου. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην έκφραση του πολιτικού χιούμορ μέσα από τις δημοσιεύσεις Ελλήνων χρηστών του Twitter, στα πλαίσια του hashtag #1_xronos_syriza. Χρησιμοποιώντας την κοινωνικοτεχνική προσέγγιση, εξετάζεται το περιεχόμενο των μηνυμάτων και διερευνώνται οι παράγοντες που κάνουν ένα χιουμοριστικό tweet με πολιτικό περιεχόμενο δημοφιλές, δηλαδή οδηγούν στην αναπαραγωγή του (retweet) και επισήμανσή του ως αγαπημένο (favorite). Η μελέτη επιβεβαιώνει το επικοινωνιακό μοντέλο των δύο σταδίων, όπου οι απλοί χρήστες ως καθοδηγητές της γνώμης παίζουν σημαντικό ρόλο στην διάχυση των πληροφοριών στο δίκτυο τους και κατ’ επέκταση στην επιρροή της κοινής γνώμης. Επίσης επισημαίνει την σημασία της θέσης του χρήστη στο δίκτυο, καθώς αυτή συσχετίζεται με την δημοφιλία του χιουμοριστικού πολιτικού μηνύματος που δημοσιεύει. Άλλα ευρήματα της μελέτης, αφορούν την συσχέτιση των χαρακτηριστικών των χρηστών του Twitter (αριθμός followers, συχνότητα δραστηριότητας κλπ.) με την δημοφιλία των χιουμοριστικών μηνυμάτων που δημοσιεύουν, αποδεικνύοντας ότι το κοινωνικό και συμβολικό κεφάλαιο που «χτίζει» ο χρήστης στον κόσμο των social media παίζει σημαντικό ρόλο στην αναγνωρισιμότητα του και την αποδοχή του από τους άλλους χρήστες. Όσον αφορά το περιεχόμενο των μηνυμάτων, καταγράφεται ένα γενικότερα αρνητικό συναίσθημα καθώς και η τάση των χρηστών να προτιμούν μηνύματα που αναφέρονται με χιουμοριστικό τρόπο στις συνθήκες της ζωής τους και σε πολιτικά πρόσωπα ή αποφάσεις. Συνολικά, το περιεχόμενο των χιουμοριστικών μηνυμάτων καταδεικνύει την ανάγκη των χρηστών να εκτονώσουν τα αρνητικά συναισθήματά τους για την πολιτική πραγματικότητα που βιώνουν, να αλληλεπιδράσουν και να ταυτιστούν με άλλους χρήστες που μοιράζονται ένα κοινό πεδίο αναφοράς (πολιτικό, ιδεολογικό, συμβολικό) και να αντιπαρατεθούν με αντίπαλες ιδεολογικά ομάδες.