Η οικονομική κρίση στο Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα. Η περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή εκπονήθηκε με σκοπό να μελετηθεί ο βαθμός επίδρασης της οικονομικής κρίσης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και να γίνει μια ειδικότερη ανάλυση της επίδρασης αυτής, με βάση τα οικονομικά στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Το 2001, όταν η Ελλάδα έγινε μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης υιοθετώντας το ενιαίο νόμισμα, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η προσέγγιση στον πυρήνα των Ευρωπαϊκών οικονομιών, θα λειτουργούσε ως καταλύτης που θα επιτάχυνε την πραγματική σύγκλιση με τις προηγμένες Ευρωπαϊκές χώρες σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι προσδοκίες αυτές, δυστυχώς, δεν επαληθεύτηκαν. Στην οικονομία ειδικότερα η ανάπτυξη ήταν ταχεία, στηρίχθηκε όμως αποκλειστικά στην εγχώρια ζήτηση, η οποία τροφοδοτήθηκε από το δανεισμό, δημόσιο και ιδιωτικό. Η παραγωγική βάση δεν προσαρμόστηκε ανάλογα και η ανταγωνιστικότητα υποχώρησε ραγδαία, με αποτέλεσμα την επιδείνωση του ελλείματος ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών. Οι δημόσιες δαπάνες αυξάνονταν, ενώ τα έσοδα ήταν αδύνατον να τις παρακολουθήσουν, οδηγώντας σε μεγάλα ελλείμματα και σε ιστορικώς υψηλά επίπεδα το δημόσιο χρέος. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 έφερε στο φως τις αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, αναγκάζοντας την χώρα να καταφύγει σε συνολικά τρία Προγράμματα Οικονομικής Προσαρμογής από την αρχή της κρίσης μέχρι και σήμερα. Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα, παρόλο που δεν ήταν η πηγή της δημοσιονομικής ύφεσης, επηρεάστηκε από την οικονομική κρίση και την κρίση εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε, με ιδιαίτερα μεγάλη μείωση της συνολικής ρευστότητας και ραγδαία αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, παρά την διπλή κεφαλαιακή ενίσχυση κατά τα τελευταία έτη. Η Εθνική Τράπεζα ως πρωταγωνιστικό και αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού τραπεζικού κλάδου, υπέστη σημαντικές απώλειες που παρουσιάζονται στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή, μέσα από την διαχρονική ανάλυση της μεταβολής των χρηματοοικονομικών δεικτών της. Από την ανάλυση γίνεται φανερή η δύσκολη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, με εμφανή την ανάγκη λήψης καθοριστικών αποφάσεων για τη βιωσιμότητα της τράπεζας.