Οργάνωση μονάδας εντατικής νοσηλείας νεογνών: Επιδημιολογία και ικανοποίηση γονέων
Επιτομή
Εισαγωγή: Η προωρότητα παραμένει οικουμενικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Σκοπός της μελέτης ήταν η καταγραφή της οργάνωσης της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ) βάσει της επιδημιολογίας της, η αποτύπωση του κοινωνικοδημογραφικού προφίλ των οικογενειών της και η εκτίμηση του βαθμού ικανοποίησης των γονέων από την παρεχόμενη φροντίδα στη ΜΕΝΝ.
Μεθοδολογία: Η μελέτη ήταν προοπτική, διάρκειας ενός έτους. Υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 640 οικογένειες. Το ερωτηματολόγιο ικανοποίησης αποτελείτο από 57 συνολικά δηλώσεις που κατέγραφαν πέντε βασικούς παράγοντες : πληροφόρηση για το νοσηλευόμενο παιδί/παιδιά (12), φροντίδα και θεραπευτική παρέμβαση (17), γονική συμμετοχή (8), οργάνωση (8) και επαγγελματική συμπεριφορά του προσωπικού (12). Για κάθε ερώτηση αντιστοιχούσαν 1-5 διαβαθμίσεις απάντησης.
Η στατιστική ανάλυση περιλαμβάνει σε περιγραφικό επίπεδο πίνακες κατανομής συχνοτήτων των δημογραφικών στοιχείων. Στο εργαλείο ικανοποίησης υπολογίστηκε για την κάθε υποκλίμακά του ο δείκτης Cronbach’s a ( >.74). Εφαρμόστηκαν παραγοντικές αναλύσεις διερευνητικού χαρακτήρα για να διαπιστωθεί εάν όλες οι ερωτήσεις μια υποκλίμακας φορτίζουν τον ίδιο παράγοντα. Το εργαλείο ικανοποίησης ελέγχθηκε με τη χρήση μοντέλου δομικών εξισώσεων ενώ εφαρμόστηκαν αναλύσεις δεύτερης τάξης για τον έλεγχο ύπαρξης ενός γενικότερου παράγοντα ικανοποίησης. Μονομεταβλητές αναλύσεις διακύμανσης χρησιμοποιήθηκαν για την καταγραφή της ικανοποίησης αναλόγως των κοινωνικοδημογραφικών χαρακτηριστικών ενώ ιεραρχική ανάλυση εφαρμόστηκε για τον καθορισμό προβλεπτικών παραγόντων μακράς παραμονής στη ΜΕΝΝ.
Αποτελέσματα: Η επιδημιολογική ανάλυση επιβεβαιώνει την αυξημένη διακίνηση νεογνών στη ΜΕΝΝ με κύριες αιτίες εισόδου την προωρότητα και το σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας. 19,7% των νεογνών αφορούσε προϊόν υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ενώ το 93,6% του συνόλου γεννήθηκε με καισαρική τομή. 7,1% παρέμειναν σε εντατική νοσηλεία για τους πρώτους 1-2 μήνες ζωής, ενώ μόλις 1,5% χρειάστηκε εντατική φροντίδα πέραν των 2 μηνών.
Το μορφωτικό επίπεδο (ΜΕ) των γονέων έχει καταλυτικό ρόλο στην απόφαση για χορήγηση μητρικού θηλασμού (ΜΘ). Το ΜΕ της μητέρας διαφοροποιεί στατιστικά σημαντικά το είδος του θηλασμού ενώ το αυξημένο ΜΕ και η ηλικιακή ωριμότητα του πατέρα προδιαθέτουν τις μητέρες για αποκλειστικά ΜΘ .
Η ηλικία κύησης (ΗΚ) και το βάρος γέννησης (ΒΓ) επιβεβαιώθηκαν ως προβλεπτικοί παράγοντες παρατεταμένης νοσηλείας στη ΜΕΝΝ αφού για μια μονάδα αύξησης μειωνόταν η παραμονή στη ΜΕΝΝ κατά 0.34 και 0.50 αντίστοιχα. Το μικρό σε μέγεθος για την ηλικία κύησης νεογνό παραμένει μακρύτερο χρόνο από το συνομήλικο του με κανονικό βάρος. Αύξηση μίας μονάδας στο εισόδημα της μητέρας οδηγεί σε παράταση νοσηλείας κατά 0.17. Αιτίες εισόδου όπως δίδυμη-πολύδυμη κύηση, σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας, γενετικά νοσήματα, συγγενής καρδιοπάθεια και περιγεννητική ασφυξία αυξάνουν τη διάρκεια παραμονής κατά 0.26 ,0.44, 1.325, 0.69 και 0.54 αντίστοιχα.
Οι γονείς δείχνουν αρκετά ικανοποιημένοι από την παρεχόμενη φροντίδα. Οι συσχετίσεις μεταξύ των παραγόντων της παρέμβασης, οργάνωσης και επαγγελματισμού ήταν αρκετά ισχυρές με σταθμισμένες φορτίσεις β=.854, .944, .906 αντίστοιχα ούτως ώστε να δικαιολογούν ένα γενικό παράγοντα δεύτερης τάξης σχετιζόμενο με την οργανωτική δομή της ΜΕΝΝ. Ο επαγγελματισμός μπορεί να εξηγήσει την οργάνωση η οποία με τη σειρά της επηρεάζει τις υπόλοιπες. Ο επαγγελματισμός επεξηγεί τη σχέση μεταξύ ικανοποίησης από την παρέμβαση και την πληροφόρηση μέσω μερικής διαμεσολάβησης. Η οργάνωση επεξηγεί τη σχέση ανάμεσα στον επαγγελματισμό και τη γονική συμμετοχή μέσω ολικής διαμεσολάβησης. Το ΒΓ και η ΗΚ των νεογνών καθώς και το ΜΕ των μητέρων αφορούν μεταβλητές μετριασμού των αλληλεπιδράσεων των πέντε μεταβλητών.
Συνεισφορά-Πρωτοτυπία: Αποτελεί την πρώτη μελέτη που γίνεται για την επιδημιολογία της ΜΕΝΝ καθώς και την καταμέτρηση της ικανοποίησης των γονέων από την παρεχόμενη φροντίδα. Χρησιμοποιήθηκαν σύνθετα μοντέλα ανάλυσης και καταγραφής των επιδράσεων των κοινωνικοδημογραφικών μεταβλητών. Τα αποτελέσματα είναι γενικεύσιμα και μπορούν να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά του κυπριακού πληθυσμού που λαμβάνει υπηρεσίες από τη ΜΕΝΝ.
Συμπέρασμα: Η ΜΕΝΝ διέπεται από υψηλό βαθμό οργάνωσης η οποία σε συνδυασμό με τον επαγγελματισμό του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού ωθεί τους γονείς να συμμετέχουν
ενεργά στη φροντίδα των παιδιών τους και να ενημερώνονται για τις θεραπευτικές παρεμβάσεις έτσι ώστε να ενισχύεται το οικογενειοκεντρικό μοντέλο παρέμβασης και εξατομικευμένης φροντίδας παρέχοντας ζηλευτά επίπεδα υπηρεσιών υγείας.