Αξιολόγηση του βαθμού ικανοποίησης ασθενών από τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο τμήμα Ακτινοθεραπείας του Ογκολογικού Κέντρου της Τράπεζας Κύπρου

Abstract

Η ίαση είναι η επιθυμητή έκβαση της πορείας ενός ασθενούς. Πρόκληση όμως για τους λειτουργούς υγείας αποτελεί και η παροχή υψηλής ποιότητας φροντίδας, η οποία θα επιφέρει, παρά το θεραπευτικό αποτέλεσμα, την αντίστοιχη ικανοποίηση του ασθενούς. Το επίπεδο της ικανοποίησης των ασθενών αντανακλά και το επίπεδο των υπηρεσιών υγείας. Η παρούσα ερευνητική εργασία επιχειρεί την μέτρηση της ικανοποίησης των καρκινοπαθών που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία στο Ογκολογικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου. Στόχος αποτελεί την μέτρηση του βαθμού ικανοποίησης των συγκεκριμένων ασθενών, διερεύνηση των παραγόντων που την επηρεάζουν και ανεύρεση των σημείων που το Ογκολογικό Κέντρο υστερεί, με σκοπό τη διόρθωση τους και με επακόλουθο την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρονται. Παράλληλα μετράται η σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα των ασθενών και εξετάζεται η συσχέτιση της με την ικανοποίηση. Η μεθοδολογική προσέγγιση που εφαρμόστηκε ήταν η συμπλήρωση δύο ανώνυμων ερωτηματολογίων με κλειστές ερωτήσεις από τους χρήστες ακτινοθεραπείας. Ένα ερωτηματολόγιο μέτρησης της ικανοποίησης και ένα ερωτηματολόγιο μέτρησης της ποιότητας ζωής, όπως την αντιλαμβάνονται οι ίδιοι οι ασθενείς. Η αξιολόγηση του βαθμού ικανοποίησης των καρκινοπαθών και ο συσχετισμός της με διάφορους παράγοντες όπως το είδος και το στάδιο της νόσου, η σχέση του ασθενούς με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και το περιβάλλον του νοσοκομείου, και τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής, δύνανται να βοηθήσουν στην ανεύρεση τυχόν προβληματικών λειτουργιών και αδυναμιών του τμήματος. Απώτερος στόχο αποτελεί την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών και την βελτίωση της παραγωγικότητας και λειτουργικότητας αυτού, που θα οδηγήσει και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των υποβαλλόμενων σε ακτινοθεραπεία ασθενών. Στο γενικό μέρος της εργασίας αναφέρονται τα κύρια θεωρητικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα και αφορούν την ικανοποίηση των ασθενών και τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής τους. Στη συνέχεια γίνεται μία σύντομη παρουσίαση ερευνών που έχουν γίνει στο διεθνή χώρο στον τομέα της ογκολογίας και της ακτινοθεραπείας. Κατόπιν αναφέρονται γενικά χαρακτηριστικά του καρκίνου και περιγράφονται οι κύριες θεραπείες. Το γενικό μέρος κλείνει με την παρουσίαση του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος του Ογκολογικού Κέντρου και την αναφορά του στις βασικές λειτουργίες του. Στο ειδικό μέρος της εργασίας καταγράφεται η μεθοδολογία της έρευνας και η ανάλυση και επεξεργασία των δεδομένων που ελήφθησαν με τη συλλογή δύο ερωτηματολογίων. Το πρώτο ερωτηματολόγιο επιχειρεί την μέτρηση της ικανοποίησης των ασθενών και το δεύτερο την μέτρηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητα ζωής (EORTC QLQ-C30). Στην έρευνα συμμετείχαν 147 ασθενείς που έλαβαν ακτινοθεραπεία στο ΟΚΤΚ σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η παρούσα εργασία ανέδειξε τους πιθανούς παράγοντες που επηρεάζουν σε κάποιο βαθμό την ικανοποίηση των ογκολογικών ασθενών που λαμβάνουν ακτινοθεραπεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν: • Η ευγένεια και ο σεβασμός προς τους ασθενείς από το προσωπικό συμβάλλει σημαντικά στην ικανοποίηση των ασθενών. • Η εκπαίδευση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ικανοποίηση. Οι ασθενείς με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο παρουσιάζονται λιγότερο ικανοποιημένοι • Η μελέτη μας καταδεικνύει στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ του φύλου και ορισμένων στοιχείων της έρευνας, καθώς και με τη συνολική ικανοποίηση. Οι γυναίκες είναι λιγότερο ικανοποιημένες. • Τέλος, το επίπεδο της ποιότητας της ζωής, μετρημένο με τα κριτήρια EORTC, μετά τη χρήση πολυπαραγοντικής ανάλυσης, παρουσιάζει στατιστικά σημαντική σχέση με τη συνολική ικανοποίηση. Οι ασθενείς με χαμηλότερη βαθμολογία στην γενική κατάσταση υγείας εκδηλώνουν χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης. Επόμενο βήμα είναι η ανεύρεση και η εφαρμογή μεθόδων από τη διοίκηση για τη βελτίωση των υπηρεσιών που φαίνεται να υστερούν.