Μελέτη ανάπλασης χώρου περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και δημιουργία χώρου πρασίνου. Το παράδειγμα της Πλατείας Ελευθερίας στην Θεσσαλονίκη

Abstract

Η μελέτη αφορά στη διαμόρφωση της Πλατείας Ελευθερίας στην Θεσσαλονίκη. Η πλατεία μαζί με τους γύρω δρόμους έχει διαστάσεις 100 x 115 μ. και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους ανοικτούς χώρους του ιστορικού κέντρου στο παραλιακό μέτωπο της πόλης. Χαρακτηρίζεται από τα μεγάλα πλατάνια τα οποία οριοθετούν τις πλευρές της προς τους δρόμους της πόλης, ενώ η νότια πλευρά της είναι ανοικτή προς τη θάλασσα και την παραλιακή λεωφόρο. Βρίσκεται στο κομβικό σημείο όπου ο παραλιακός περίπατος τελειώνει και ξεκινάει η ανάπτυξη του λιμανιού. Η προοπτική θαλάσσιας συγκοινωνίας με αφετηρία τη στάση Ελευθερίας καθώς και η δημιουργία τουριστικής μαρίνας στον Α’ προβλήτα του ΟΛΘ απέναντι από την πλατεία, προσδίδουν σε αυτή το ρόλο της “πύλης” του ιστορικού κέντρου της πόλης από τη θάλασσα. Ο χώρος της πλατείας χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης. Στόχος είναι η απόδοση της Πλατείας Ελευθερίας στους πεζούς, μέσω του ανασχεδιασμού της ως χώρου περιπάτου και αναψυχής με σύγχρονες αρχιτεκτονικές και αστικές παρεμβάσεις, ο εμπλουτισμός του υφιστάμενου πρασίνου και η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ιστορίας της πλατείας Η μελέτη θα κινηθεί σε 2 άξονες. Από την μια θα προσπαθήσει να αναδείξει τον χώρο που έχει επιλεγεί με βάση την περιβαλλοντική επιβάρυνση του και από την άλλη την προσέγγιση του χώρου αυτού ως χώρου πρασίνου ηρεμίας και έναν χώρο οικείο για μια ελεύθερη αλλά και προστατευμένη υπαίθρια παραμονή (φιλική αστική καθημερινότητα). Το πράσινο θα αποτελέσει το κεντρικό στοιχείο της νέας σύνθεσης του επιλεγμένου χώρου. Μέσω της ανάλυσης των μετρικών δεδομένων που θα προκύψουν από διάφορα εργαλεία ανάγνωσης της περιοχής θα καθοριστεί η γεωμετρία του πρασίνου και στις 3 διαστάσεις του χώρου. Με αυτόν τον τρόπο, το πράσινο θα είναι το ισχυρό σημείο του χώρου αλλά ταυτόχρονα δεν θα αγνοεί τις αναγκαίες λειτουργίες που οφείλει να προσφέρει ως πράσινο στον άνθρωπο. Τα βασικά ερευνητικά ερωτήματα στα οποία θα προσπαθήσει να δώσει απάντηση η μελέτη είναι: 01) Με ποιους τρόπους μπορεί να χρησιμοποιηθεί το πράσινο σε χώρους περιβαλλοντικής επιβάρυνσης (του αστικού τοπίου) ως εργαλείο ανάπλασης και με ποιους τρόπους μπορεί να συμβάλει στην προσπάθεια για ¨υγεία¨ στην πόλη. 3 02) Ποια υλικά μπορούν να βελτιώσουν το μικροκλίμα του δομημένου περιβάλλοντος σε τέτοιους προβληματικούς χώρους και να λειτουργήσουν ευεργετικά στο επιβαρυμένο αστικό κλίμα. 03) Τι είδους βλάστηση και σε ποία απόσταση προτείνεται για χώρους πρασίνου μέσα στην πόλη. 04) Με ποια βιοκλιματικά εργαλεία μπορούν να καλυφθούν οι Η/Μ ανάγκες του έργου και να γίνει εξοικονόμηση του νερού που χρειάζεται για το πότισμα του πρασίνου (μεθόδος συλλογής βρόχινου νερού).