Προσπαθώντας για μια αποτελεσματική ηγεσία. Ο πολύπλοκος ρόλος του προϊσταμένου ενός νοσηλευτικού τμήματος ελληνικού δημόσιου νοσοκομείου
Επιτομή
Τα νοσοκομεία και η νοσοκομειακή περίθαλψη κατέχουν κεντρικό ρόλο στη δομή του ελληνικού υγειονομικού συστήματος. Τα νοσοκομεία αποτελούνται από την ιατρική, τη νοσηλευτική, τη διοικητική και την τεχνική υπηρεσία. Η σημαντικότερη και πολυπληθέστερη υπηρεσία των νοσοκομείων είναι η νοσηλευτική υπηρεσία, η οποία είναι υπεύθυνη για την ομαλή διασύνδεση και συνεργασία μεταξύ όλων των υπηρεσιών. Η νοσηλευτική ανήκει στις επιστήμες υγείας και το νοσηλευτικό επάγγελμα απαιτεί από τους νοσηλευτές συνδυασμό γνώσεων, τεχνικών δεξιοτήτων και ανθρωπιστικής συμπεριφοράς. Η νοσηλευτική εκπαίδευση στην Ελλάδα δεν παρέχεται από έναν ενιαίο φορέα εκπαίδευσης, με συνέπεια την ύπαρξη διαφορών στο επίπεδο γνώσεων των πτυχιούχων νοσηλευτών.
Η φροντίδα των ασθενών παρέχεται στα νοσηλευτικά τμήματα των νοσοκομείων. Ο ρόλος των νοσηλευτών είναι η παροχή της ολοκληρωμένης νοσηλευτικής φροντίδας εκτελώντας τα νοσηλευτικά τους καθήκοντα σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο. Επικεφαλής της διοίκησης του νοσηλευτικού τμήματος είναι ο προϊστάμενος ο οποίος ασκεί τις λειτουργίες της νοσηλευτικής διοίκησης (προγραμματισμός, οργάνωση, στελέχωση, διεύθυνση, έλεγχος). Ο ρόλος του στη λειτουργία του νοσηλευτικού τμήματος είναι πολύ βασικός και για να τον υποστηρίξει πρέπει να διαθέτει απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Τα καθήκοντά του είναι πολλά και πολύπλοκα και έρχεται συχνά αντιμέτωπος με τη διαχείριση πολλών προβλημάτων (συγκρούσεις, έλλειψη προσωπικού, έλλειψη κινήτρων και δυσαρέσκεια προς το επάγγελμα). Επίσης, οι ιδιαιτερότητες του δημόσιου τομέα δυσκολεύουν και θέτουν όρια στο έργο και το όραμα του προϊστάμενου.
Για να ανταποκριθεί στο δύσκολο ρόλο του ο προϊστάμενος του νοσηλευτικού τμήματος πρέπει να είναι ηγέτης. Πρέπει δηλαδή να διαθέτει ηγετικά χαρακτηριστικά και ικανότητες και να εφαρμόζει το κατάλληλο ηγετικό στυλ που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση. Ο ρόλος του ηγέτη προϊστάμενου είναι να προσπαθήσει να εστιάσει στις ιδιαιτερότητες του νοσηλευτικού επαγγέλματος και να αναλάβει να ενθαρρύνει, να καθοδηγήσει και να υποκινήσει τους νοσηλευτές ώστε να αποδίδουν στο δύσκολο καθημερινό τους έργο, στοχεύοντας στην εργασιακή ικανοποίηση και παράλληλα στη βέλτιστη παροχή νοσηλευτικής φροντίδας.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση επιστημονικών εργασιών, άρθρων και μελετών κυρίως στην ελληνική βιβλιογραφία και στο διαδίκτυο σε ελληνικές επιστημονικές βάσεις δεδομένων, καθώς στην εργασία αποτυπώνεται και αναλύεται η ελληνική πραγματικότητα.
Σκοπός: Σκοπός της εργασίας είναι η ανάδειξη του δύσκολου και πολύπλευρου ρόλου των προϊστάμενων των νοσηλευτικών τμημάτων των δημόσιων νοσοκομείων στην Ελλάδα. Παράλληλα, ασχολείται με την διατύπωση προτάσεων για την εύρεση τρόπων αποτελεσματικότερης ηγεσίας των νοσηλευτικών τμημάτων, ώστε να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία τους και η ικανοποίηση των αναγκών των ασθενών αλλά και των εργαζομένων.
Συμπεράσματα: Ο ρόλος του προϊστάμενου νοσηλευτή στο νοσηλευτικό τμήμα ενός δημόσιου νοσοκομείου είναι πολύπλοκος και πολυδιάστατος. Για να ανταποκριθεί με επιτυχία στο ρόλο του πρέπει να αναδειχθεί σε ηγέτη, καθώς οι λειτουργίες της ηγεσίας θα τον βοηθήσουν να ξεπερνά τα εμπόδια στην άσκηση των καθηκόντων του. Έτσι, θα διοικεί ένα επιτυχημένο νοσηλευτικό τμήμα, του οποίου η επιτυχία θα στηρίζεται στην ύπαρξη ισορροπίας ανάμεσα στην ικανοποίηση των αναγκών του προσωπικού και των ασθενών.