Η Αντιγόνη Μεταξά ("θεια Λένα") και η συμβολή της στην ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδικού θεάτρου στην Ελλάδα

Abstract

Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής είναι το να μελετηθεί το έργο της Αντιγόνης Μεταξά και η συμβολή της στη διαμόρφωση του παιδικού θεάτρου, κυρίως την χρονική περίοδο 1932-1946. Ειδικότερα, αποτελείται από δύο μέρη: 1. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα πιο σημαντικά στοιχεία της βιογραφίας της, που αποτέλεσαν σταθμό για τη ζωή και το έργο της. Η ίδια κινήθηκε σε έναν ψυχαγωγικό και παιδαγωγικό άξονα, ερχόμενη σε άμεση επαφή και επικοινωνία με τα παιδιά, μέσω των θεατρικών της παραστάσεων, καθώς και με το σύνολο του καλλιτεχνικού της έργου . Επίσης, αναλύεται η μεθοδολογία που χρησιμοποίησε η συγγραφέας και τα ποικίλα σημεία- θεματικές που επεδίωξε να τονίσει, όπως ήταν : το επίκαιρο, το θρησκευτικό στοιχείο, οι σχέσεις των δύο φύλων, οι σχέσεις μεταξύ ενηλίκων και παιδιών και τέλος το ελληνικό - πατριωτικό πνεύμα, και λόγω της ιδιαιτερότητας της εποχής (Κατοχή). Ακόμη, στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται ο τρόπος και ο βαθμος στον οποίο το συνολικό της έργο άντλησε από την παράδοση, τη θρησκεία, την καθημερινότητα, χρησιμοποιώντας, τον δυϊσμό και την ενότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Επιπλέον, διαφαίνεται η επίδραση που είχαν ασκήσει τα ποικίλα πνευματικά και καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής, όπως και οι παιδαγωγικές απόψεις των Ευρωπαίων συγχρόνων της στη δραματουργία αλλά και στις παραστάσεις των έργων της, αλλά και στο ανέβασμά τους. Τα παραπάνω συντέλεσαν στην ολοκλήρωση της εικόνας της ως θεατροπαιδαγωγού και στην επισφράγηση του μύθου της , ως «Θείας Λένας» . Αναλύεται επιπρόσθετα η συμβολή της στην ανάπτυξη της διδακτικής του θεάτρου για παιδιά μέσα από την ίδρυση της πρώτης παιδικής σχολής θεάτρου, αλλά και μέσα από την παραγωγή των θεατρικών της παραστάσεων που ήταν αποκλειστικά από παιδιά και για παιδιά. 2. Στο δεύτερο μέρος καταγράφονται τα πρωτότυπα έργα της, αλλά και οι διασκευές της και αναλύεται η μυθοπλασία και η θεματολογία που χρησιμοποιεί. Βάσει αυτών, εξάγονται συμπεράσματα για τα κείμενα της, καθώς και την θεατρική τους παρουσίαση . Η έρευνα για το έργο της Αντιγόνης Μεταξά στηρίζεται σε αρχειακή έρευνα, σε βιβλιογραφικές πηγές, βασικό όμως μεθοδολογικό στοιχείο αποτελούν οι συνεντεύξεις. Αυτές μου παραχωρήθηκαν, ευγενικα, από παλαιούς συνεργάτες, μαθητές και μικρούς ηθοποιούς των παραστάσεών της, οι οποίοι μου κατέθεσαν την πολύτιμη προσωπική τους εμπειρία.