Αξιοποίηση δεικτών ξηρασίας για την ανάδειξη αλλαγών εδαφοκάλυψης με τη χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat

Abstract

Το νησί της Ζακύνθου αποτελεί το Νοτιότερο νησί του Ιονίου πελάγους με ιδιαίτερο τουριστικό, γεωλογικό, περιβαλλοντικό ενδιαφέρον. Ο κόλπος του Λαγανά, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια της προστατευόμενης χελώνας καρέτα- καρέτα και το 1999 ιδρύθηκε το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο της Ζακύνθου, για την προστασία του οικοσυστήματος, μοναδικό σε όλη τη Μεσόγειο. O σκοπός της εργασίας αυτής είναι να μελετήσει τις χωροχρονικές αλλαγές στις καλύψεις γης και της ξηρασίας από το 1984 έως το 2014 με τη χρήση σειράς δορυφορικών εικόνων Landsat υψηλής ευκρίνειας (1984, 2000, 2013 και 2014) και την αξιοποίηση δεικτών βλάστησης, υγρασίας και ξηρασίας (NDVI, NDWI, NDDI, NMDI). Μετά την επεξεργασία των δεδομένων, με το πρόγραμμα ENVI και QGIS, παρατηρήθηκαν αλλαγές στις χρήσεις / καλύψεις γης αλλά και στις τιμές των δεικτών. Γενικά, φαίνεται να υπάρχει μια μικρή αλλά εμφανής οπισθοχώρηση της ακτογραμμής στα βόρεια τμήματα του νησιού και σε ένα μικρό τμήμα στα δυτικά, πιθανόν λόγω διάβρωσης. Παρατηρείται αύξηση του αστικού ιστού. Μείωση του γυμνού εδάφους και μετατροπή του σε βλάστηση κυρίως αραιής πυκνότητας. Η υψηλή βλάστηση παρουσιάζει επίσης αύξηση. Μεγάλο ποσοστό της μεταβολής της υψηλής βλάστησης σε χαμηλή, έλαβε χώρα στο ανατολικό πεδινό κομμάτι του νησιού, στο νότιο τμήμα στην περιοχή του Λαγανά και στην περιοχή του Σκοπού, καθώς και στο βόρειο μέρος στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, οι μεταβολές αυτές δεν παρατηρούνται στο ορεινό κομμάτι. Το τμήμα του νησιού που μετατράπηκε σε γυμνό έδαφος από χαμηλή βλάστηση, περιλαμβάνει κυρίως το πεδινό κατοικημένο μέρος και τις βόρειο δυτικές βραχώδεις άκρες του. Οι τιμές των δεικτών παρόλο που δεν εντάσσονται στο εύρος τιμών που υποδηλώνουν ξηρασία, καταγράφουν πτώση/υποβάθμιση στο σύνολο τους για τα έτη 1984-2000-2014.