Διερεύνηση των ηγετικών ικανοτήτων των διοικητών των δημόσιων νοσοκομείων στην Ελλάδα
Abstract
Σκοπός: Στόχος της μελέτης ήταν να αξιολογηθούν οι ηγετικές ικανότητες των Διοικητών των δημοσίων νοσοκομείων της Ελλάδας. Πρόσθετοι σκοποί ήταν η διερεύνηση της ανάπτυξης προγραμμάτων ηγεσίας καθώς και η εφαρμογή ή μη του μοντέλου της επιχειρηματικής αριστείας στον υγειονομικό τομέα.
Υλικό: Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με ένα δομημένο ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο με κλειστές ερωτήσεις που στην πλειοψηφία τους είχαν τη μορφή της επτάβαθμης και πεντάβαθμης κλίμακας Likert.
Μέθοδος: Η διερεύνηση πραγματοποιήθηκε με τη συγκριτική αξιολόγηση των δύο ερωτηματολογίων των δύο υποενοτήτων του κάθε ερωτηματολογίου: Leadership Development και Leadership and Change Management Questionnaire των διαστάσεων: ηγεσίας και ανθρώπινου δυναμικού και η διερεύνηση των παραγόντων που την επηρεάζουν. Συνολικά 184 ανώτερα διοικητικά στελέχη συμμετείχαν στη μελέτη από όλα τα δημόσια νοσοκομεία των επτά Υγειονομικών Περιφερειών της Ελλάδος. Επιπρόσθετα, δημογραφικά, επαγγελματικά στοιχεία, όπως είδος ΥΠΕ, είδος νοσοκομείου, θέση, διεύθυνση, φύλο, εθνικότητα, οικογενειακή κατάσταση, ειδική εκπαίδευση, χρόνια εμπειρίας, συλλέχθηκαν προς μελέτη. Χρησιμοποιώντας κάθε μία από τις παραμέτρους των δύο ερωτηματολογίων σε συνάρτηση με τα υπόλοιπα στοιχεία, ή με ένα συνδυασμό αυτών, πραγματοποιούνται συσχετίσεις των επιμέρους μεταβλητών.
Αποτελέσματα: Από τη μελέτη και επεξεργασία των στατιστικών συσχετίσεων προέκυψε ότι
το 88,1% (SD: 0,84) των διοικητών και των διευθυντών θεωρούν ως περισσότερο επιθυμητές τις ηγετικές ικανότητες, ως προτεραιότητα στα προγράμματα ανάπτυξης ηγεσίας, καθώς αυτές αποτελούν την πιο ελκυστική και αποτελεσματική μέθοδο για αύξηση της αποδοτικότητας και επιπλέον τη διαχείριση επικοινωνίας και σχέσεων (83,1% - SD: 0,82), μια προϋπόθεση για επιτυχή οργάνωση και διοίκηση δημόσιων μονάδων υγείας. Επίσης, το 78,8% (SD:0,93) των διοικητών θα επιθυμούσαν στρατηγικές παραμέτρους μέσω των προγραμμάτων ηγεσίας που να προσδιορίζουν την αποτελεσματικότητα των νοσοκομείων και οι εντολές μηνυμάτων να δίνονται από τους Διοικητές (72,3% - SD:0,93), Τέλος, ως προς την εφαρμογή της επιχειρηματικής αριστείας, το 81,5% (SD: 0,85) των στελεχών θα επιθυμούσαν την αναγνώριση προσπαθειών των εργαζομένων σε όλα τα επίπεδα των νοσοκομείων, αναπτύσσοντας σαφείς προσδοκίες για κάθε τμήμα (72,8% - SD: 0,71).
Συμπεράσματα: Παρόλο, που τα διοικητικά στελέχη είναι υπέρ της μελλοντικής εφαρμογής ανάπτυξης προγραμμάτων ηγεσίας και εφαρμογής της επιχειρηματικής αριστείας ως προς την ηγεσία και το ανθρώπινο δυναμικό, προκύπτει ότι οι διοικητές δείχνουν ελάχιστη εμπιστοσύνη στο δυναμικό εργαλείο αλλαγής EFQM. Μελλοντικές προτάσεις μέσω των προγραμμάτων ηγεσίας, κρίνονται απαραίτητες, ώστε να στεφθεί από επιτυχία η μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Η ανάπτυξη προσδοκιών για κάθε τμήμα νοσοκομείου, ο καθορισμός προτεραιοτήτων, η ανάγκη επικοινωνίας, η ευαισθητοποίηση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, η ανάπτυξη στρατηγικών στόχων του συστήματος, η αναπαραγωγή προγραμμάτων ηγετικών ικανοτήτων και τέλος, η βελτίωση ποιότητας των υπηρεσιών και το σύστημα πληροφοριών για τους διευθυντές, προτείνονται ως απαραίτητες συνιστώσες προς την επιτυχία του εγχειρήματος.