Η ποιότητα ζωής των ασθενών με τελικού σταδίου νεφρική νόσο που υποβάλλονται σε περιοδικό πρόγραμμα αιμοκάθαρσης σε 3 Κυπριακά Νοσοκομεία. Η επίδραση της ποιότητας ύπνου, του άγχους και της κατάθλιψης
Abstract
Εισαγωγή: Η χρόνια νεφρική νόσος είναι μία από τις σοβαρότερες νόσους στη σύγχρονη δημόσια υγεία. Χαρακτηρίζεται από νεφρική βλάβη ή μειωμένη νεφρική λειτουργία για τουλάχιστον 3 μήνες η οποία πιθανόν να καταλήξει σε τελικού σταδίου χρόνια νεφρική νόσο ή αλλιώς νεφρική ανεπάρκεια. Οι διαταραχές του ύπνου, το άγχος και η κατάθλιψη είναι συχνές στους ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια και πιθανόν να επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών σε βαθμό που να αυξάνεται και η θνησιμότητα τους. Παρά ταύτα, δεν έχει δοθεί η δέουσα ερευνητική προσοχή στην διερεύνηση των επιπτώσεων των διαταραχών του ύπνου, του άγχους και της κατάθλιψης στην ποιότητα ζωής των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας ποσοτικής έρευνας συσχέτισης, ήταν να διερευνηθεί κατά πόσον οι διαταραχές του ύπνου, το άγχος και η κατάθλιψη, επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια.
Μεθοδολογία: Η έρευνα συμπεριέλαβε τρία από τα δημόσια νοσοκομεία της Κύπρου. Το δείγμα που έχει χρησιμοποιηθεί αποτελείται από ενήλικες με νεφρική ανεπάρκεια οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, κατέχουν την ελληνική γλώσσα και είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου. Για την συλλογή δεδομένων έχει χρησιμοποιηθεί το ερωτηματολόγιο SF-36 το οποίο αφορά στη μέτρηση της ποιότητας ζωής των ασθενών, η κλίμακα HADS η οποία καταγράφει τη νοσοκομειακή μέτρηση του άγχους και της κατάθλιψης, και η Κλίμακα Αϋπνίας Αθηνών για την ανίχνευση διαταραχών του ύπνου, με στόχο την αξιολόγηση της επίδρασης της κατάθλιψης και της ποιότητας ύπνου.
Για τον υπολογισμό των δεδομένων και για να διερευνηθεί η συσχέτιση μεταξύ των διαστάσεων των τριών ερωτηματολογίων έχει χρησιμοποιηθεί ο συντελεστής συσχέτισης Pearson(r).
Αποτελέσματα: Η μέση τιμή της βαθμολόγησης των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια για ενδεχόμενες διαταραχές του ύπνου ήταν 9.60 (SD = 5.53) δεικνύοντας ότι η ποιότητα ύπνου των ασθενών είναι παθολογική. Ο μέσος όρος της βαθμολόγησης των ασθενών που διερευνήθηκαν για το άγχος ήταν 8.49 (SD = 5.22), ενώ ο μέσος όρος των ασθενών με για την κατάθλιψη ήταν 9.48 (SD = 4.90), ένδειξη ότι οι ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια παρουσίαζαν αμφίβολα αποτελέσματα για τεκμηρίωση της πιθανότητας παρουσίας άγχους ή κατάθλιψης. Η συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας ζωής, της αϋπνίας, του άγχους και της κατάθλιψης ήταν στατιστικά σημαντική επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια.
Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας η ποιότητα ζωής των ασθενών σε αιμοκάθαρση επηρεάζεται σημαντικά. Από τη συσχέτιση της ποιότητας ζωής με την κατάθλιψη και το άγχος διαφάνηκε ότι τόσο η κατάθλιψη όσο και το άγχος επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών σε αιμοκάθαρση, επηρεάζοντας την ικανότητα προσαρμογής τους στην θεραπεία και κατ’ επέκταση την επιβίωση τους. Από τη συσχέτιση της ποιότητας ζωής με την ποιότητα του ύπνου διαφάνηκε ότι η ποιότητα ζωής επηρεάζεται αρνητικά από διαταραχές στον ύπνο και όσοι ασθενείς έχουν αϋπνίες παρουσιάζουν και συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Επίσης, το άγχος και η κατάθλιψη έχουν συσχετιστεί με τη φτωχή ποιότητα ύπνου. Λόγω της περιπλοκότητας μεταξύ των προβλημάτων ύπνου, της ποιότητας ζωής, του άγχους και της κατάθλιψης, οι ερευνητές θα πρέπει να στοχεύσουν σε μελλοντικές κλινικές δοκιμές οι οποίες να προσδιορίζουν συγκεκριμένους παρεμβατικούς στόχους για να βελτιωθεί η ποιότητα ύπνου, το άγχος, η κατάθλιψη και η ποιότητα ζωής των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια.