Αποτελεσματικότητα του ενδονοσοκομειακού εκπαιδευτικού προγράμματος κατάρτισης στη βασική καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (Β-ΚΑΡΠΑ) νοσηλευτικών λειτουργών στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού

Abstract

Σκοπός: Η διερεύνηση των γνώσεων και των πρακτικών δεξιοτήτων των νοσηλευτικών λειτουργών, πριν από τη διενέργεια ειδικού ενδονοσοκομειακού εκπαιδευτικού προγράμματος κατάρτισης στην Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας του με τη λήξη του και έπειτα από 6 μήνες. Υλικό και μέθοδος: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε όλα τα τμήματα του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού και περιλάμβανε όλους τους νοσηλευτές (294) εκτός από εκείνους που κατέχουν πιστοποιητικό εν ισχύ στην εξειδικευμένη ή και άμεση υποστήριξη της ζωής. Στην παρούσα μελέτη, η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ειδικά διαμορφωμένου ερωτηματολόγιου, βασισμένου στη διεθνή βιβλιογραφία και τις κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης του 2010. Αποτελέσματα: Το 96% του δείγματος είχε λάβει ενημέρωση στο παρελθόν για την μέθοδο ΚΑΡΠΑ, με την ενημέρωση αυτή να προέρχεται κυρίως από εκπαιδευτικά σεμινάρια (94%). Το 97% των νοσηλευτών δήλωσαν αρκετά/πολύ ικανοποιημένοι από τα σεμινάρια αυτά και το 75% δήλωσαν ότι η επάρκεια που έλαβαν από το σεμινάριο ήταν αρκετή/πολύ καλή. Το 56% των νοσηλευτών δήλωσαν ότι έχουν εφαρμόσει τις τεχνικές ΚΑΡΠΑ κατά τη διάρκεια της εργασίας τους στο νοσοκομείο και η μέση τιμή εφαρμογής των τεχνικών αυτών ήταν 10,6. Η μέση βαθμολογία αποτελεσματικότητας στην εφαρμογή των γνώσεων που αποκτήθηκαν στην ΚΑΡΠΑ ήταν 3,76 σε κλίμακα 1 έως 5 (5 = πολύ αποτελεσματική). Η βαθμολογία γνώσεων και πρακτικών δεξιοτήτων στην ΚΑΡΠΑ παρουσίασε σημαντική αύξηση αμέσως μετά την εκπαίδευση και παρόλο που 6 μήνες μετά παρουσίασε σχετική πτώση, εντούτοις παρέμεινε σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τη βαθμολογία πριν από την εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος. Πριν από την εκπαίδευση, η μέση βαθμολογία γνώσεων ήταν 4,3, ενώ μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης αυξήθηκε σημαντικά φθάνοντας το 8,6, σχεδόν 3 | P a g e δηλαδή τη μέγιστη βαθμολογία που ήταν 9, και έξι μήνες μετά από την εκπαίδευση μειώθηκε σε 6,4. Επιπλέον, πριν από την εκπαίδευση, η μέση βαθμολογία δεξιοτήτων ήταν 4,7, ενώ μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης αυξήθηκε σημαντικά φθάνοντας το 9,4, σχεδόν δηλαδή τη μέγιστη βαθμολογία που ήταν 10, και έξι μήνες μετά από την εκπαίδευση μειώθηκε σε 7,4. Συμπεράσματα: Διαπιστώθηκε η αποτελεσματικότητα του προγράμματος εκπαίδευσης των νοσηλευτικών λειτουργών στην ΚΑΡΠΑ στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού. Η αποτελεσματικότητα αφορούσε τόσο τις γνώσεις όσο και τις δεξιότητες. Επιπλέον, η παρούσα μελέτη καταδεικνύει ένα σημαντικό πρόβλημα. Οι νοσηλευτές που καλούνται να αντιμετωπίσουν καρδιακή ανακοπή στο χώρο εργασίας τους, αναμένεται να είναι σε θέση να παρέχουν αποτελεσματική ΚΑΡΠΑ, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση του ποσοστού επιβίωσης των ασθενών που εμφανίζουν καρδιακή ανακοπή. Στη διατήρηση των δεξιοτήτων και των γνώσεων συμβάλει η επανεκπαίδευση των νοσηλευτών σε διάστημα λιγότερο των 6 μηνών. Στην Κύπρο, δεν υπάρχουν δομημένα ενδονοσοκομειακά μαθήματα σε όλα τα νοσοκομεία και για τον λόγο αυτόν κρίνεται επιτακτική η ανάγκη συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και συστηματικής επανεκπαίδευσης στην ΚΑΡΠΑ.