Προγραμματισμός/διαχείριση προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων στο δημόσιο νοσοκομείο
Abstract
Η παρούσα μελέτη στοχεύει να διερευνήσει την υφιστάμενη κατάσταση και τις προοπτικές που διαμορφώνονται σχετικά με το Σύστημα Προμήθειας Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων στο Δημόσιο Τομέα. Συγκεκριμένα σκοπός είναι να αναδειχθούν τα προβλήματα και οι ανεπάρκειες του υφιστάμενου συστήματος με απώτερο στόχο να εξευρεθούν τρόποι βελτίωσης. Αρχικά γίνεται αναφορά στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, τη σημασία, την κατηγοριοποίηση, τα πρότυπα, τις διαδικασίες τυποποίησης καθώς και το σύστημα επαγρύπνησης τους. Παρουσιάζεται συνοπτικά η τεχνική του logistics management, οι στόχοι και οι λειτουργίες του, που σκοπό έχουν την εξασφάλιση της αποδοτικής ροής των προϊόντων από την προμήθειά τους μέχρι την τελική χρήση τους. Γίνεται αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του υφιστάμενου συστήματος προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων, καθώς και αναλυτική περιγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται.
Για την επίτευξη του πιο πάνω σκοπού πραγματοποιήθηκαν δύο ερευνητικές φάσεις. Στην πρώτη φάση έγινε συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων διαχρονικά (2007-2010) αναφορικά με τις διάφορες διαδικασίες που ακολουθούνται για την προμήθεια των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Ευρήματα της φάσης αυτής, φάνηκαν χρήσιμα, στο να αναδυθούν ερωτήματα-προβληματισμοί που μαζί με άλλα ερωτήματα τέθηκαν σε ομάδα εμπειρογνωμόνων (experts panel) της εφοδιαστικής αλυσίδας των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Η «Τεχνική των Δελφών», χρησιμοποιήθηκε στη δεύτερη και κύρια ερευνητική φάση της μελέτης, για τη συλλογή δεδομένων από ένα δείγμα από 38 συμμετέχοντες, σε δύο γύρους. Ο ρυθμός ανταπόκρισης και στους δύο γύρους ήταν 100%.
Μέσα από την παρούσα μελέτη ανεδείχθησαν τα σημαντικότερα προβλήματα του Συστήματος, όπως η έλλειψη συντονισμού, επικοινωνίας και καθορισμού προτεραιοτήτων τόσο σε επίπεδο τμημάτων Νοσοκομείων, όσο και Αρμοδίων Τμημάτων του Υπουργείου Υγείας, η έλλειψη μηχανογράφησης σε όλα τα επίπεδα προμήθειας, η έλλειψη διαχείρισης και παρακολούθησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων η οποία επιφέρει δυσκολίες στην πρόβλεψη των αναγκών και αδυναμία έγκαιρου προγραμματισμού, καθώς και η έλλειψη μηχανισμού αξιολόγησης της χρήσης και απόδοσης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων που αγοράζονται. Αναφέρεται ακόμη ότι το υφιστάμενο σύστημα προμήθειας είναι χρονοβόρο από άποψη γραφειοκρατίας και διαδικασιών/ προσφορών και επισημαίνεται ότι οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες γιατί κυρίως δεν υπάρχει αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου αποθεμάτων.
Εστιάζοντας στις προτάσεις βελτίωσης του υφιστάμενου Συστήματος, οι οποίες προτάθηκαν από τους συμμετέχοντες και υποστηρίζονται και από την βιβλιογραφία, τονίζεται η ανάγκη εφαρμογής συστήματος μηχανογράφησης σε όλα τα επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς και η κωδικοποίηση, καταγραφή και ομαδοποίηση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Επισημαίνεται η καλύτερη συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των νοσοκομείων, αλλά και των αρμοδίων τμημάτων (αναθέτουσες αρχές) που εμπλέκονται στην προμήθεια των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Προτείνεται Θεσμοθέτηση Μηχανισμού Καθορισμού και Ιεράρχησης Αναγκών που σύμφωνα με τη μελέτη, μπορεί να επιτευχθεί με σύσταση Επιτροπής για Αξιολόγηση/ Έλεγχο των αιτημάτων σε κάθε Νοσοκομείο, προς επίτευξη ορθού προγραμματισμού των αναγκών και έγκαιρη αποστολή αυτών εκ μέρους των νοσοκομείων, καθώς και σύσταση Κεντρικής Επιτροπής (σε επίπεδο Υπουργείου Υγείας) Επιλογής και Έγκρισης Ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Σημαντική πρόταση είναι η σύσταση Κεντρικού Ενιαίου Φορέα Προμήθειας Ιατροτεχνολογικών προϊόντων (σε επίπεδο Διοίκησης Υπουργείου Υγείας) οργανωμένου και καλά στελεχωμένου καθώς και εφαρμογή προγράμματος συνεχούς εκπαίδευσης των εμπλεκόμενων λειτουργών. Τέλος η μελέτη αυτή καταδεικνύει την ανάγκη για τον Έλεγχο για τη Σωστή/ Αποτελεσματική Διαχείριση των Προϊόντων (πχ μέσω εφαρμογής συστήματος επιτήρησης της απόδοσης τόσο του εξοπλισμού όσο και του προμηθευτή που τον υποστηρίζει).