Αξιολόγηση ποιότητας ζωής, σχετιζόμενη με την χημειοθεραπεία, σε γυναίκες με καρκίνο μαστού στην Κύπρο

Abstract

Εισαγωγή: Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί παγκοσμίως, τη συχνότερη διάγνωση καρκίνου στις γυναίκες. Η χημειοθεραπεία με τη σειρά της, αποτελεί την πιο διαδεδομένη, και ενδεδειγμένη μορφή επικουρικής θεραπείας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Ωστόσο παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματά της, σε σχέση με τα υψηλά ποσοστά ίασης και γενικότερα τη συμβολή της, στην επιμήκυνση του προσδόκιμου επιβίωσης η χημειοθεραπεία έχει συσχετιστεί με την κλινική τοξικότητα και άλλες σημαντικές παρενέργειες, οι οποίες έχουν αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής, σε επίπεδο σωματικό, ψυχολογικό και κοινωνικό. Η έννοια της «Ποιότητας Ζωής», άρχισε να προσελκύει το ενδιαφέρον της ιατρικής κοινότητας τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα να αυξάνονται όλο και περισσότερο οι μελέτες σχετικά με τον καρκίνο οι οποίες περιλαμβάνουν την εκτίμηση της ποιότητας ζωής. Σκοπός: Σκοπός της εργασίας ήταν η εκτίμηση της ποιότητας ζωής ασθενών με καρκίνο μαστού αρχικού σταδίου, κατά τις δύο χρονικές περιόδους πριν και μετά τη χημειοθεραπεία και στη συνέχεια σύγκριση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν, κατά τις δύο αυτές φάσεις. Παράλληλα, γίνεται διερεύνηση των συσχετίσεων μεταξύ των τομέων των δύο ερωτηματολογίων, καθώς επίσης, πέρα από την καταγραφή των κοινωνικό-οικονομικών και δημογραφικών στοιχείων και την διερεύνηση πιθανών συσχετίσεων τους με τα αποτελέσματα της έρευνας. Υλικό και Μέθοδος: Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο Ογκολογικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου κατά τη χρονική περίοδο Φεβρουάριο-Σεπτέμβριο 2010. Το υλικό αποτέλεσαν 59 γυναίκες ηλικίας 31-76 ετών, με καρκίνο μαστού Ι-ΙΙ και ΙΙΙ σταδίου, που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και εν συνεχεία σε επικουρική χημειοθεραπεία.. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν το γενικό ερωτηματολόγια μέτρησης ποιότητας ζωής QLQ C30 παράλληλα με το ειδικό ερωτηματολόγιο για τον καρκίνο του μαστού BR23 και τα δύο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Έρευνα και τη θεραπεία του καρκίνου (EORTC). Η στατιστική ανάλυση έγινε με το στατιστικό πακέτο SPSS-17. Αποτελέσματα: Η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο μαστού εκτιμήθηκε χειρότερη κατά την περίοδο μετά την χημειοθεραπεία σε σχέση με αυτήν πριν την θεραπεία. Παράλληλα επιδείνωση παρουσίασαν όλοι οι λειτουργικοί τομείς, καθώς επίσης και η πλειοψηφία των σχετικών με τους τομείς συμπτωμάτων. Τα ευρήματα της μελέτης, η οποία είναι από τις πρώτες που διενεργούνται στην Κύπρο, σχετικά με το θέμα αυτό, δε διαφοροποιούνται από αυτά άλλων μελετών. Ωστόσο είναι παρήγορο και αξίζει να επισημανθεί ότι δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές σε ότι αφορά την διαταραχή του κοινωνικού ρόλου και την οικονομική κατάσταση, γεγονός που αποδίδεται στην δομή της Κυπριακής Κοινωνίας και στο υψηλό επίπεδο κάλυψης των αναγκών υγείας από το υπάρχον σύστημα υγείας. Συμπεράσματα: Οι προσπάθειες των επαγγελματιών υγείας, πρέπει να στραφούν προς την ολιστική αντιμετώπιση των ασθενών ξεφεύγοντας από το ιατροκεντρικό μοντέλο προσέγγισης. Οι εμπειρίες και οι υποκειμενικές εκτιμήσεις των ασθενών σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους αλλά και με τη θεραπεία στην οποία υποβάλλονται, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από τη θεραπευτική ομάδα, ώστε να μπορούν να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις αυτών των παραγόντων στην ποιότητα ζωής τους και τελικά να συνεκτιμηθούν μέσα στα πλαίσια ολόκληρου του θεραπευτικού πλάνου.