dc.contributor.advisor | Βογιατζάκη, Εύη | |
dc.contributor.author | Θεμιστοκλέους, Δήμητρα | |
dc.contributor.other | Themistocleous, Demetra | |
dc.coverage.spatial | Κύπρος | el_GR |
dc.date.accessioned | 2015-08-19 | |
dc.date.accessioned | 2015-08-20T05:43:50Z | |
dc.date.available | 2015-08-20T05:43:50Z | |
dc.date.copyright | 2015-05 | |
dc.date.issued | 2015-08-20 | |
dc.identifier.other | ΕΓΛ/2015/00022 | el_GR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11128/2013 | |
dc.description | Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές. | el_GR |
dc.description.abstract | Η παρούσα μελέτη σκοπό έχει να εξετάσει μορφές θηλυκότητας στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη. Ο Παπαδιαμάντης διακρίνεται για την ενασχόλησή του με γυναικείους χαρακτήρες που απηχούν την κοινωνική και εθιμική συνθήκη της ζωής των γυναικών στο τέλος του 19ου - αρχές του 20ού αι. Προκειμένου να δειχθεί η ποικιλία αλλά και η εξέλιξη των τύπων γυναικών στο έργο του Παπαδιαμάντη αξιοποιείται η θεωρία του Μπαντιού ο οποίος ασχολήθηκε με τη θέση και το ρόλο των γυναικείων μορφών από τον παραδοσιακό μέχρι το συγκαιρινό κόσμο. Οι θεωρίες του για τους τύπους γυναικών συνάδουν με την εξερεύνηση του κοινωνικού ρόλου και του ψυχολογικού βάθους των τύπων θηλυκότητας που αναπαριστά ο Παπαδιαμάντης στο έργο του. Ακολουθώντας τις επιταγές του διαγωνισμού του περιοδικού Εστία το 1883, ο οποίος έθεσε τα θεμέλια της ελληνικής ηθογραφίας και στοχεύοντας στην «περιγραφήν σκηνών του βίου του ελληνικού εν οιαδήποτε των περιόδων της ιστορίας αυτού» (Beaton 1996: 104), ο Παπαδιαμάντης αναπαριστά τη γυναίκα κατά «τα χρηστά ήθη της ελληνικής υπαίθρου» (Αθανασόπουλος 2003: 24-26) διαγράφοντας την ψυχολογία της μέσα και έξω από την ηθογραφική-ρεαλιστική ανθρώπινη κοινωνία (Πολίτης 1998: 205-206).
Ο Μπαντιού δημοσίευσε στο περιοδικό Αληthεια την Άνοιξη του 2013 τη μελέτη του η οποία επεδίωκε να δείξει τον αυξανόμενο ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία. Για το σκοπό αυτό διέκρινε τις εξής τέσσερις μορφές: την Οικόσιτη, τη Γόησσα, την Ερωτευμένη και την Αγία καταδεικνύοντας επίσης ότι καθώς η μία είναι αλληλένδετη με την άλλη, δημιουργούν το «παραδοσιακό θηλυκό τετράγωνο». Ο Μπαντιού θεωρεί ότι η πιο σημαντική απ’ όλες, που θεωρείται και η βάση για την ύπαρξη των άλλων τριών, είναι ο τύπος της Οικόσιτης, ενώ συχνά ένας γυναικείος χαρακτήρας έχει διττά χαρακτηριστικά κι εκπροσωπείται με ένα δίπολο τύπων π.χ. Οικόσιτη- Αγία κ.λπ..
Η μελέτη εστιάζει σε μέρος της διηγηματογραφίας και στο μυθιστόρημα Η Φόνισσα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ακολουθώντας τη θεωρία του Αλαίν Μπαντιού, θα δειχθεί ότι στα υπό εξέτασιν έργα, τα οποία απηχούν το ηθογραφικό πλαίσιο της μετάβασης από το 19ο στον 20ο αιώνα, η κυριότερη μορφή θηλυκότητας είναι αυτή που κατά τον Μπαντιού θεωρείται η βάση όλων των άλλων τύπων, ο τύπος της Οικόσιτης της προορισμένης να παράγει και να αναπαράγει, που ανταποκρίνεται περισσότερο και στο ηθογραφικό πλαίσιο της περιόδου. Η μελέτη εκκινεί από το «Όνειρο στο κύμα» όπου εξετάζεται η μορφή της γυναίκας Ερωτικής-Οικόσιτης, συνεχίζει με το «Η θητεία της πενθεράς» και την εξέταση του τύπου Οικόσιτης-Αγίας, στο «Χριστόψωμο» με τον τύπο της Οικόσιτης-Γόησσας που αποκτά εγκληματική μορφή και ολοκληρώνει με τη Φόνισσα όπου εξετάζει πληθώρα γυναικείων μορφών με τους τύπους Οικόσιτης-Αγίας-Γόησσας, με αποκορύφωμα τον κεντρικό χαρακτήρα Φραγκογιαννού ή Χαδούλα που εξετάζεται ως ο τύπος της Οικόσιτης-Γόησσας που εκδηλώνεται ως μοχθηρή-πανούργα-παράλογη γυναίκα. Η Φραγκογιαννού εξετάζεται ως κορυφαία έκφραση της μετεξέλιξης των γυναικείων τύπων που διερευνούνται.
Η εξέταση των γυναικών στα προαναφερθέντα κείμενα αφορά στην αναπαράστασή τους στα κείμενα καθώς και στον τρόπο κατονομασίας τους από τον συγγραφέα. Η αναπαράσταση του γυναικείου φύλου εξετάζεται με βάση τη σύγχρονη ηθογραφική πραγματικότητα της εποχής του Παπαδιαμάντη. Η κριτική έχει χαρακτηρίσει το έργο του Παπαδιαμάντη ρεαλιστικό διακρίνοντας όμως και μια «ποιητικότητα»-«λυρικότητα» που συνήθως προσγειώνεται στη σκληρή πραγματικότητα της εποχής του (Beaton 1996: 112-115). Σύμφωνα με τον Παλαμά «ο κόσμος του Παπαδιαμάντη είναι ένα περιβόλι που θαρρείς το εξουσιάζει» και η ηθογραφική δύναμή του χρησιμοποιείται «για ξετύλιγμα κοινωνικών θεμάτων και καυτηρίασμα της ανθρώπινης ασχήμιας» (Παλαμάς 2005: 60, 67). Εξίσου σημαντικό ρόλο στον τρόπο αναπαράστασης των γυναικών κατέχει ο τρόπος κατονομασίας τους από τον αφηγητή. Το κύριο όνομα της κάθε ηρωίδας στα υπό εξέταση έργα αποδίδει μετωνυμικά ιδιότητες του χαρακτήρα της, ενώ χρησιμοποιείται «για να σημάνει όχι ένα πρόσωπο», αλλά να υποδηλώσει μιαν ιστορία ή «μια αφήγηση» (Holquist 2014: 222). Κάθε γυναικείο όνομα δηλαδή κρύβει μια ιστορία που συσχετίζεται με τον τρόπο αναπαράστασης, τη στάση και τη συμπεριφορά, τις σκέψεις και τις πράξεις κάθε γυναίκας μέσα στα υπό εξέταση έργα.
Η μελέτη αποδεικνύει ότι οι τύποι θηλυκότητας στον Παπαδιαμάντη ανταποκρίνονται στο «παραδοσιακό θηλυκό τετράγωνο» του Μπαντιού και τους τέσσερις βασικούς τύπους του που απηχούν τη μετεξέλιξη της γυναίκας στην κοινωνική συνθήκη της μετάβασης από το 19ο στον 20ό αι. | el_GR |
dc.format.extent | viii, 51 σ. 30 εκ. | el_GR |
dc.language | gr | el_GR |
dc.language.iso | gr | el_GR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/closedAccess | el_GR |
dc.subject | Παπαδιαμάντης, Αλέξανδρος -- 1851-1911 -- Κριτική και ερμηνεία | el_GR |
dc.subject | Φεμινιστική Λογοτεχνική Κριτική | |
dc.subject | Feminist Criticism | |
dc.title | Μορφές θυληκότητας στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη | el_GR |
dc.type | Μεταπτυχιακή Διατριβή | el_GR |
dc.description.translatedabstract | The present study attempts to investigate the female figure in Papadiamanti’s prose. He is known for his preoccupation with female characters who echo the social and customary code, relating to women’s lives at the end of the 19th - beginning of the 20th century. In order to show not only the variety but also the evolution of the feminine character in Papadiamanti’s work, the theory of Bandiou, who examined the status and the role of women from the traditional to the present world, is put into use.
His theories about the types of women are consistent with the investigation of the social role and the psychological depth of female figures which Papadiamantis portrays in his work. Following the terms of the competition that had been organized by the journal Estia in 1883, which actually had set the foundations of the Greek ‘study of manners’, and aiming at ‘the description of scenes from the Greek daily life in any period of its history’ (Beaton 1996: 104), Papadiamantis portrays women according to the ‘customs of the Greek countryside’ (Athanasopoulos 2003:24-26) outlining her psychology in and out of the realistic-like study of manners.
In the spring of 2013, Badiοu published in the journal Αληthεια his study with which he wanted to show the rising role of women in society. He distinguished the following four figures: the Domestic, the Enchantress, the Amorous and the Saint showing in addition,that the four figures are interconnected, creating in this way the ‘traditional feminine square’. Badiu believes that the most important of all the figures, which is also considered to be the basis for the existence of the other three types is the Domestic. Quite often though a female character has double characteristics and is represented by a bipolar character the Domestic-Saint type, for example.
The study focuses on some of Alexandros Papadiamantis’ short stories and on his novel The Murderess. Following Alain Badiou’s theory we will show that his work examined in the present study, echoes the transition of manners and customs from the 19th to the 20th century. Within this frame the main figure according to Badiou is the one that is considered to be the basis of all other types, the Domestic, which is destined to produce and reproduce.
The study begins with ‘Dream on the Waves’ in which we examine the figure of the Amorous-Domestic and is followed by ‘The Mother-in-Law’s Period of Service’ with the figure of the Domestic-Saint. In the ‘Christmas Bun’ we investigate the figure of the Domestic-Enchantress in which she adopts felonious qualities. The study finishes with The Murderess in which a plethora of female figures are examined. The character of the Domestic-Saint-Enchantress reaches a peak with the main character of Frangoyiannou or Hadoula. She is examined as the character of the Domestic- Enchantress and is expressed as a mean-cunning-irrational woman. Frangoyiannou is examined as the peak point in the development of the female characters under investigation.
The study of women in the above mentioned short stories and novels refers to their representation in the stories as well as the names they are given by the writer. The portrayal of the female sex is examined based on Papadiamantis’ contemporary reality of ethography. Critical reviews have placed Papadiamantis’ work as realistic, distinguishing at the same time a ‘poetic’- ‘lyric’ quality which usually crashes on the raw reality of his time (Beaton 1996:112-115). According to Palamas, ‘Papadiamantis’ world is like an orchard over which he exercises full power’ and the power he has as a writer of manners is used to ‘unfold social matters and condemn human ugliness’ (Palamas 2005: 60,67). Equally important to the way he portrays women are the names the narrator gives them. The main name of each heroine in his novels that are examined in the present study, echoes qualities of her character, while at the same time it is used ‘not just to represent a person’ but to indicate a story or ‘a narration’ (Holquist 2014: 222). In other words each female name hides behind it a story which is connected to the attitude, the behavior, the thoughts and the actions of each woman in the novels under investigation.
The study proves that the female characters in Papadiamantis work respond to Badiou’s ‘traditional female square’ and to the four basic types that echo the development of women in the social context during the transition from the 19th to the 20th century. | el_GR |
dc.format.type | pdf | el_GR |