Κανονιστικά πλαίσια: Βασιλεία Ι, ΙΙ, και ΙΙΙ. Ρόλος, θέσπιση και λειτουργικότητα τους στον τραπεζικό τομέα

Abstract

Στόχος της παρούσας συγγραφικής προσπάθειας είναι η αναλυτική αποτύπωση του ρόλου, της θέσπισης, και της επίδρασης των κανονιστικών πλαισίων, τα οποία αποσκοπούν στην αποτελεσματική εποπτεία και σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Επίσης δίνεται έμφαση στην παρουσίαση του λειτουργικού κινδύνου και τον υπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων έναντι του κινδύνου αυτού. Στην προσπάθειά μας αυτή ξεκινάμε με το πρώτο κεφάλαιο, όπου μια μικρή εισαγωγή μας προϊδεάζει για τη σημαντικότητα του τραπεζικού συστήματος και την ανάγκη προληπτικής και ρυθμιστικής εποπτείας του. Στο κεφάλαιο 2 παρουσιάζεται συνοπτικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα, η εξέλιξή του τα τελευταία 25 χρόνια, η σπουδαιότητα του τραπεζικού κλάδου και η απελευθέρωση των δραστηριοτήτων του εντός μιας χώρας αλλά και διεθνώς. Όλα αυτά έχουν καταστήσει αναγκαία την θέσπιση κανόνων λειτουργίας και διαφάνειας, Στο κεφάλαιο 3 παρουσιάζεται η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και οι κυριότερες αιτίες που οδήγησαν κ’ συνέβαλαν στην κλιμάκωσή της. Επίσης αναφέρονται οι επιπτώσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα καθώς και τα μέτρα που ελήφθησαν στην Ελλάδα . Στο κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται αναλυτικά τα κανονιστικά πλαίσια, Βασιλεία Ι, Βασιλεία ΙΙ και Βασιλεία ΙΙΙ, αναλύεται ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας, η έννοια της προκυκλικότητας καθώς και οι κριτικές που διατυπώθηκαν για τις εκάστοτε ισχύουσες κανονιστικές ρυθμίσεις. Στο κεφάλαιο 5 παρουσιάζεται διεξοδικά ο λειτουργικός κίνδυνος και υπολογίζονται οι κεφαλαιακές απαιτήσεις έναντι του λειτουργικού κινδύνου με την Τυποποιημένη Μέθοδο (SΑ) σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του συμφώνου της Βασιλείας ΙΙ και τα ΠΔ/ΤΕ 2590, 2631/2007. Στο κεφάλαιο 6 γίνεται μία συνοπτική αναφορά στη διαχείριση κινδύνων από τις ελληνικές τράπεζες, μια σύντομη αναφορά στις επιτροπές διαχείρισης κινδύνων σε τρεις ελληνικές τράπεζες και παρουσιάζεται η έννοια των stress tests. Στο κεφάλαιο 7 παρουσιάζεται η διαχείριση κινδύνων από την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος και οι αρμοδιότητες της αρμόδιας διεύθυνσης καθώς και της υποδιεύθυνσης Κανονιστικής Συμμόρφωσης.Στο κεφάλαιο 8 παρουσιάζονται τα συμπεράσματά μας σχετικά με την αποτελεσματικότητα των κανονιστικών πλαισίων στον τραπεζικό κλάδο και κάποιες λύσεις, έτσι ώστε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, να μην λειτουργεί εις βάρος των πολιτών, αλλά να τους εξυπηρετεί.