Μεθοδολογική εκτίμηση των περιβαλλοντικών δεικτών της ΚΑΠ στην Ελλάδα

Abstract

Σκοπός της εργασίας είναι η μεθοδολογική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας, της εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής-Κ.Α.Π., μέσω περιβαλλοντικών δεικτών. Στα κύρια θέματα της αξιολόγησης περιλαμβάνονται: α. Η ποιότητα του Εδάφους (εδαφική διάβρωση, περιεκτικότητα σε οργανική ουσία), β. Η ποιότητα των Υδάτων (περιεκτικότητα σε φυτοφάρμακα, φωσφορικά και νιτρικά), γ. Η Βιοποικιλότητα και ιδιαίτερα οι Περιοχές Υψηλής Φυσικής Αξίας και δ. Η Κλιματική Αλλαγή. Τα αποτελέσματα, οι μεθοδολογίες και τα δεδομένα από σχετικές μελέτες, αλλά ιδιαίτερα οι εκθέσεις αξιολόγησης της ΚΑΠ, παρουσιάζονται επιλεκτικά. Ο νομός Χανίων αποτελεί την «πιλοτική περιοχή», όπου μελετήθηκαν συνιστώσες της περιβαλλοντικής κατάστασης, από ελεύθερα γεωγραφικά δεδομένα και δεδομένα τηλεπισκόπισης όπως: α. Το ψηφιακό μοντέλο εδάφους ASTER GDEM, β. Δεδομένα για τη βλάστηση, από το καταγραφικό σύστημα MODIS και γ. Ο χάρτης καλύψεων γης CORINE. Πραγματοποιήθηκε σύνθεση χωρικού ερωτήματος (συνθήκη: ελαιώνες σε υψόμετρο έως 600 μ., με κλίση έως 20ο, απόσταση έως 600 μ. από τα ποτάμια και σε ζώνη απόστασης μικρότερης από 500 μ. από περιοχές NATURA.), για τον καθορισμό πιλοτικού-επιδεικτικού αγρού ελέγχου της ΚΑΠ και διάδοσης των στόχων της. H έκταση των καλλιεργούμενων περιοχών του νομού, υπολογίστηκε, κατά τη διαδικασία επίλυσης του ερωτήματος, σε 999.870,51 m2. Επιπλέον έγινε χαρτογράφηση ανά μήνα, της βλάστησης μέσω δεδομένων NDVI, και εφαρμόστηκε η μέθοδος της Ανάλυσης Κύριων Συνιστωσών από την οποία προέκυψε ότι το 94,93% της πληροφορίας των χαρτών, εμπεριέχεται στην πρώτη κύρια συνιστώσα. Παράχθηκε επίσης, με τη μέθοδο της μη επιβλεπόμενης ταξινόμησης, χάρτης 7 διαφορετικών τάξεων του NDVI, για την ερμηνεία όμως των οποίων συνίστανται συγκρίσεις με το χάρτη CORINE και επιτόπιες επισκέψεις. Συμπέρασμα είναι ότι σύγχρονα επιστημονικά επιτεύγματα και εργαλεία όπως τα Σ.Γ.Π. και η Τηλεπισκόπηση σε συνδυασμό με εργασίες πεδίου μπορούν να έχουν καθοριστικό ρόλο στη μεθοδολογική εκτίμηση της Κ.Α.Π.