Ζητήματα ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας σε πληροφοριακά συστήματα στη δημόσια διοίκηση και σε περιβάλλοντα κρίσιμων υποδομών (Critical Infrastructure) που αξιοποιούν τεχνολογίες Νέφους (Cloud)
Abstract
Στις μέρες μας, η τεχνολογία της Νεφοϋπολογιστικής παρουσιάζει παγκοσμίως μία ραγδαία ανάπτυξη και ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ όλο και περισσότερα φυσικά πρόσωπα, Ιδιωτικοί ή Δημόσιοι Οργανισμοί υιοθετούν τεχνολογίες Νέφους για την παροχή υπηρεσιών, την ανάπτυξη εφαρμογών ή απλά ως μέσο αποθήκευσης Δεδομένων. Η βασική ιδέα της Νεφοϋπολογιστικής είναι ο διαμοιρασμός πόρων, λογισμικού και πληροφοριών μεταξύ πολλών χρηστών, ενώ τείνει να μεταστρέψει το παραδοσιακό IT μοντέλο σε μοντέλο παροχής Υπηρεσιών. Οι τεχνολογίες Νέφους παρέχουν τη δυνατότητα στους χρήστες να αποθηκεύουν τα Δεδομένα τους σε απομακρυσμένα Data Center ενώ μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά ανά πάσα στιγμή και από οποιοδήποτε υπολογιστή. Η Νεφοϋπολογιστική ευελπιστεί να καλύψει τις ανάγκες των χρηστών στο πεδίο της επιστημονικής έρευνας, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, στη διοικητική μεταρρύθμιση και σε πλήθος άλλων πεδίων εφαρμογής.
Στην παρούσα εργασία, εκτός από την παρουσίαση των βασικών εννοιών και χαρακτηριστικών της Νεφοϋπολογιστικής, θα ασχοληθούμε με τα ζητήματα της Ασφάλειας και της Ιδιωτικότητας που ανακύπτουν έπειτα από την υιοθέτηση της Νεφοϋπολογιστικής σε Πληροφοριακά Συστήματα της Δημόσιας Διοίκησης και των Κρίσιμων Υποδομών ενός Κράτους. Μέσα στο πλαίσιο αυτό θα μελετηθούν τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ζητήματα που ενδεχομένως θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνοι ενός Δημόσιου Οργανισμού ή η γενική Κυβέρνηση στην προσπάθεια τους να παρέχουν Υπηρεσίες, είτε προς τους πολίτες είτε μεταξύ των Δημόσιων Οργανισμών, κάνοντας εκτεταμένη χρήση της Cloud Computing τεχνολογίας.
Ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτής αλλά και η έκταση του πεδίου εφαρμογής της δε θα μπορούσε να μη διέπεται από ένα αυστηρά καθορισμένο νομικό πλαίσιο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκδώσει από το 1995 μία πλήρη οδηγία, με σκοπό να ενσωματωθεί στη Νομοθεσία που διέπει το κάθε κράτος-μέλος της. Από την άλλη πλευρά, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, παρά το γεγονός ότι θεωρούνται πρωτοπόροι στην υιοθέτηση τεχνολογιών Νέφους, δεν διαθέτουν ένα ολοκληρωμένο Νομικό Πλαίσιο που να διέπει τη λειτουργία των Παρόχων και τη χρήση της αναπτυσσόμενης αυτής τεχνολογίας. Το Νομικό πλαίσιο καθώς και το πλαίσιο που καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ Παρόχων-χρηστών θα μελετηθεί ακολούθως.
Στη συνέχεια της εργασίας πρόκειται να παρουσιαστούν διαφορετικές περιπτώσεις εφαρμογής της Νεφοϋπολογιστικής σε Δημόσιους Οργανισμούς παγκοσμίως, όπως για παράδειγμα στην Ελλάδα, σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, στην Ιαπωνία, στην Ινδία αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ωστόσο, ιδιαίτερη έμφαση πρόκειται να δοθεί στο σχεδιασμό και την τήρηση μίας σωστής στρατηγικής για τη μετάβαση των Δημόσιων Υπηρεσιών στο Νέφος. Στο σημείο αυτό, θα γίνει ιδιαίτερη μνεία τόσο στην επιλογή των Υπηρεσιών που πρόκειται να μεταφερθούν στο Νέφος όσο και στο μοντέλο του Νέφους που θα επιλεχθεί, προκειμένου να υποστηριχθούν σωστά οι Υπηρεσίες που θα μεταβούν.
Παρά το γεγονός ότι η Νεφοϋπολογιστική αποτελεί μία ιδιαίτερα δελεαστική λύση με ευρύ πεδίο εφαρμογής, πολλοί είναι οι ερευνητές εκείνοι που εγείρουν σημαντικά ζητήματα αναφορικά με την Ασφάλεια και την Ιδιωτικότητα των Πληροφοριών στις Υποδομές Νέφους ενώ παράλληλα ανησυχίες εκφράζονται και για την μετάβαση των Κρίσιμων Υποδομών ενός Κράτους στο Νέφος. Τα ζητήματα αυτά θα παρουσιαστούν στη συνέχεια.