Ανάπτυξη πλήρους μεθοδολογίας για την αποκατάσταση ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων) σε νησιώτικες περιοχές

Abstract

Η τελική διάθεση των ανεπεξέργαστων αποβλήτων, αποτελεί την πιο διαδεδομένη διεθνώς μέθοδο διαχείρισης των αποβλήτων. Η μέθοδος αυτή δεν αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης, αφού τα απόβλητα μπορούν να αξιοποιηθούν, να επεξεργαστούν και να επαναχρησιμοποιηθούν ως νέοι ή υφιστάμενοι πόροι, χωρίς να συνεπάγουν σπατάλη πόρων. Οι χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α) μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον καθώς και την κοινωνικοοικονομική ευημερία του πλανήτη. Η ρύπανση που προκαλούν οι χώροι διάθεση αποβλήτων προέρχεται τόσο από την κανονική τους λειτουργία, δηλαδή την διαφυγή αερίων στην ατμόσφαιρα, και στραγγισμάτων στο υπέδαφος και τα υδροφόρα στρώματα καθώς και από περιστατικά ατυχημάτων για παράδειγμα λόγω καθιζήσεων, πυρκαγιών. Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε βασίστηκε στις πραγματικές συνθήκες της Κύπρου και έγινε βάση της ιεράρχησης διαχειριστικών σχεδίων αποκατάστασης. Για την ανάπτυξη της μεθοδολογίας, εξετάστηκε ο κύκλος ζωής, και η επικινδυνότητα των Χ.Α.Δ.Α. της Κύπρου, καθώς και οι δυσμενείς επιπτώσεις που επιφέρουν οι Χ.Α.Δ.Α. στην Οικονομία, την Κοινωνία και το Περιβάλλον. Επίσης εξετάστηκαν διάφοροι μέθοδοι αποκατάστασης ρυπασμένων εδαφών και υδάτων από βαρέα μέταλλα πχ (Φυτοεξυγίανση) καθώς και η καταλληλόλητα εφαρμογής τους, στους χώρους τελικής διάθεσης αποβλήτων. Ωστόσο, βασικότερο θέμα της μεταπτυχιακής αυτής διατριβής ήταν η αξιολόγηση εναλλακτικών διαχωριστικών σεναρίων αποκατάστασης των χώρων τελικής διάθεσης απόβλητων με εφαρμογή πολύ-κριτηριακής ανάλυσης. Τα εναλλακτικά σενάρια που αξιολογήθηκαν για τους χώρους διάθεσης ήταν η κάλυψη των χώρων και η εξόρυξη του απορριμματικού όγκου με υποπεριπτώσεις: την φυτοεξυγίανση, την κάλυψη του χώρου με φωτοβολταϊκά, την εξόρυξη με ταυτόχρονη ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών. Η αξιολόγηση των εναλλακτικών αυτών διαχειριστικών σχεδίων, διερευνήθηκε βάσει τεσσάρων κριτηρίων: Κοινωνικών, Οικονομικών, Τεχνικών και Περιβαλλοντικών, και εννέα υποκριτηρίων: Κόστος διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών, Κόστους αποκατάστασης, Κόστος μεταφροντίδας, Χρήσεις γης, Έσοδα από παραγόμενη ενέργεια, Εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, Αποφυγή ρύπανσης, Απλότητα τεχνικής, Κοινωνική αποδοχή. Η Αναλυτική Ιεράρχηση είχε ως στόχο της ιεράρχηση των διαχειριστικών σχεδίων τα οποία μετέπειτα σχολιαστήκαν για κάθε κατηγορία εφαρμογής.