Οργανωσιακή κουλτούρα και επαγγελματική ικανοποίηση στους επαγγελματίες υγείας. Η περίπτωση του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών "Γεώργιος Γεννηματάς"
Abstract
Σκοπός και στόχοι: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να ορισθεί το πλαίσιο της οργανωσιακής κουλτούρας σε ένα από τα μεγαλύτερα γενικά νοσοκομεία της Ελλάδας, το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και να μετρηθεί ο βαθμός ικανοποίησης των επαγγελματιών υγείας, που το στελεχώνουν. Το θεωρητικό πλαίσιο από την υπάρχουσα σχετική βιβλιογραφία και η έρευνα με χρήση ερωτηματολογίου στο προσωπικό, στόχο έχουν να κατανοήσουμε το ρόλο της οργανωσιακής κουλτούρας στην ανάπτυξη μιας μεγάλης νοσοκομειακής μονάδας, αλλά και το βαθμό της επαγγελματικής ικανοποίησης του προσωπικού της, σε μια περίοδο μεγάλων, ραγδαίων και εν πολλοίς βίαιων αλλαγών, που συντελούνται τόσο στο χώρο της υγείας, όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό και εργασιακό περιβάλλον της χώρας.
Υλικό και μέθοδος: Δείγμα για την έρευνα αποτέλεσαν τετρακόσια τριάντα (430) άτομα, δηλαδή το 25,5% του συνολικού πληθυσμού των 1.686 εργαζομένων σε όλες τις υπηρεσίες του Νοσοκομείου και βρισκόταν σε αναλογία με την σύνθεση των κλάδων σε αυτό. Η ανταπόκριση του δείγματος άγγιξε το 74,19 % , αφού απαντήθηκαν 319 ερωτηματολόγια. Στο σύνολο αυτών των συμμετεχόντων το 66,8 % ήταν γυναίκες και το 33,2 % άνδρες. Οι νοσηλευτές, ήταν 135 (44,3 %), οι ιατροί ήταν 76 (24,9%), οι τεχνολόγοι επαγγελματίες υγείας 28 (9,2%), και οι λοιποί επιστήμονες της Ιατρικής Υπηρεσίας 21 (6,9%). Οι υπάλληλοι της Διοικητικής Υπηρεσίας ανήλθαν στους 39 (12,8%) και της Τεχνικής Υπηρεσίας στους 6 (2%). Η μέση τιμή της ηλικίας των συμμετασχόντων ήταν τα 42,1 έτη και των ετών υπηρεσίας τα 16,1 έτη.
Ως όργανο μέτρησης επιλέχθηκε το ερωτηματολόγιο Organizational Culture Profile (OCP) των O’Reilly & Chatman, που περιείχε κλίμακες οργανωσιακής κουλτούρας και επαγγελματικής ικανοποίησης. Για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 18.0.
Αποτελέσματα: Ο παράγοντας της «υποστηρικτικότητας» είναι αυτός που κυριαρχεί ως σημαντικός, στις αντιλήψεις των συμμετεχόντων για τα απαραίτητα χαρακτηριστικά της εργασίας τους και ακολουθούν «ο προσανατολισμός στην απόδοση», «η σταθερότητα», «η έμφαση στην ανταμοιβή», «η κοινωνική υπευθυνότητα», ενώ τελευταίοι οι παράγοντες «της καινοτομίας» και της «ανταγωνιστικότητας», αποτυπώνοντας με τα παραπάνω χαρακτηριστικά την ιδανική, για τους εργαζομένους του Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς», οργανωσιακή κουλτούρα. Η «υποστηρικτικότητα» είναι ταυτόχρονα ο κυρίαρχος παράγοντας που προάγεται από τον Οργανισμό, παρατηρώντας με τον τρόπο αυτό, μια ταύτιση του κυρίαρχου παράγοντα, ανάμεσα στην επιθυμητή και την προαγόμενη από τον οργανισμό κουλτούρα. Παρατηρείται όμως διάσταση ως προς την σημαντικότητα και την προαγωγή των υπόλοιπων παραγόντων, αναδεικνύοντας το χάσμα μεταξύ ιδανικής και πραγματικής κουλτούρας. Τελευταίες στη προαγωγή από τον οργανισμό βρίσκονται «οι υψηλές αμοιβές για την καλή απόδοση» και «οι ευκαιρίες για επαγγελματική εξέλιξη». Τα συγκεκριμένα αποτελούν και την κύρια πηγή δυσαρέσκειας του προσωπικού, που καταγράφει την μεγαλύτερη ικανοποίησή του από τους συνεργάτες, τους προϊσταμένους και το περιεχόμενο της εργασίας. Διαπιστώθηκε ότι το 41 % των εργαζομένων στο Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» είναι αρκετά ή πάρα πολύ, συνολικά ικανοποιημένοι.