Η χρήση του διαδικτύου για θέματα υγείας απο τον Κυπριακό πληθυσμό
Abstract
Σκοπός: Η ερευνητική προσπάθεια σκοπεύει να καταγράψει τις θέσεις και απόψεις του κυπριακού πληθυσμού, σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου για θέματα υγείας και τον εντοπισμό των παραγόντων από τους οποίους εξαρτάται η χρήση αυτή..
Υλικό-Μέθοδος: Τα δεδομένα έχουν συλλεχθεί από την έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε από 15/09/2010 έως 15/10/2010, μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων. Το δείγμα αποτέλεσαν 300 άτομα άνω των 15 ετών και ήταν στρωματοποιημένο με βάση το τόπο διαμονής. Χρησιμοποιήθηκε η ελληνική έκδοση του ερωτηματολογίου της WHO/eHealth Consumer Trends Survey (2007) για το οποίο εξασφαλίστηκε άδεια χρήσης.
Αποτελέσματα: Το διαδίκτυο αποτελεί για τους Κύπριους πολίτες την τρίτη δημοφιλέστερη πηγή γενικής πληροφόρησης (39,7%), μετά από την άμεση επαφή με επαγγελματίες υγείας, το κοινωνικό περιβάλλον και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η γενική χρήση του διαδικτύου ανέρχεται στο 58,6% (40% καθημερινά), ενώ για θέματα υγείας στο 51,5% (μόνο 8% καθημερινά). Οι πιο συχνοί χρήστες διαδικτύου είναι νέοι της ηλικιακής ομάδας των 15-24 χρόνων με ποσοστό 95,5% και ακολουθεί η κατηγορία των 25-36 χρόνων με 88,6% ( p=0,00), οι ελεύθεροι επαγγελματίες (79,6%) (p=0,00), οι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου (97,5%), (p=0,001) και οι πολίτες (60,8%) που θεωρούν την υγεία τους πολύ καλή ( p=0,074). Εξάλλου πιο συχνοί χρήστες διαδικτύου για θέματα υγείας είναι οι κάτοχοι πτυχίου και μεταπτυχιακού με συντριπτική πλειοψηφία (97,5%) (p =0,014) και οι εργαζόμενοι-ελεύθεροι επαγγελματίες με περίπου 90% χρήση (p=0,033).
Οι Κύπριοι κατά πλειοψηφία δε χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να επικοινωνήσουν με γιατρούς ή να συμμετέχουν σε ομάδες συζήτησης ή αλληλοβοήθειας, αλλά και ούτε για να παραγγείλουν φάρμακα.. Επίσης οι Κύπριοι δεν προσεγγίζουν επαγγελματίες υγείας μέσω Διαδικτύου αφού η πλειοψηφία (70,3%) δεν εξέφρασε αυτή την επιθυμία. Ο σημαντικότερος παράγοντας κατά την αξιολόγηση μιας ιατρικής ιστοσελίδας είναι το ενημερωμένο περιεχόμενο αυτής και ακολουθεί η προστασία των προσωπικών δεδομένων του χρήστη.
Η επίδραση της πληροφόρησης μέσω διαδικτύου είναι θετική, ώστε το 68% να επιθυμεί να αλλάξει τρόπο ζωής / διατροφής και το 59,1% να νοιώθει ανακούφιση. Ανησυχία καθώς και ερωτήσεις για εναλλακτικές λύσεις σχετικά με μια διάγνωση ή θεραπεία δημιουργείται σε ποσοστό μικρότερο του 50%.
Στο μέλλον, τα 2/3 του υπό μελέτη πληθυσμού θεωρούν καθόλου πιθανό το ενδεχόμενο να παραγγείλουν φάρμακα ή άλλα ιατρικά προϊόντα μέσω διαδικτύου. Ωστόσο, περίπου το 1/2 του υπό μελέτη πληθυσμού, δηλώνει ως πολύ πιθανό να συνεχίσει την αναζήτηση πληροφοριών για θέματα υγείας στο διαδίκτυο.
Το 49,8% των ερωτηθέντων θεωρεί θετική τη δυνατότητα ιατρικής επίσκεψης μέσω υπολογιστή ή βιντεοτηλεφώνου χωρίς να απαιτείται η προσέλευση σε νοσοκομείο ή γιατρό και αποδέχεται (70,9%) την πληρωμή των 10 ευρώ για την υπηρεσία ανεξάρτητα από το ποιος θα πληρώσει. Επίσης, θεωρείται θετική η πρόσβαση στον ΗΙΦ από επαγγελματίες υγείας (86,2%) καθώς και από τους ίδιους τους ασθενείς (79,3%), Το 68% % δε των ερωτηθέντων είναι διατεθειμένοι οι ίδιοι να καλύψουν το κόστος των 30 ευρώ ετησίως για την υπηρεσία αυτή ενώ το 17,8% μέσω ασφαλιστικού φορέα ή ιδιωτικής ασφάλειας.
Συμπεράσματα: Το διαδίκτυο και οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας αλλάζουν το πλαίσιο παροχής υγείας διεθνώς. Η χρήση του διαδικτύου γενικά, καθώς επίσης και για θέματα υγείας είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους, εργαζόμενους και ανώτερης-ανώτατης εκπαίδευσης πολίτες της Κύπρου και μπορεί να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση του τομέα υγείας.
Η σύγχρονη τεχνολογία μας παρέχει ένα πολύ χρήσιμο μέσο για την ορθή ενημέρωση του ευρύτερου κοινού σε θέματα υγείας. Η χρήση του διαδικτύου έχει τη δυνατότητα να επιφέρει αλλαγές στη διαχείριση της νόσου δημιουργώντας «πληροφορημένους» πολίτες σε θέματα υγείας. Το διαδίκτυο μπορεί να εξελιχθεί σε σημαντικότατο φορέα αγωγής υγείας προσβάσιμο σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού αλλά δεν αντικαθιστά την προσωπική επαφή του λειτουργού υγείας με τον ασθενή.