Οργάνωση σχεδίου εφαρμογής προσβάσιμου ιατρικού τουρισμού (accessible tourism) σε ακριτικό νησί (Λέσβος)
Abstract
Εισαγωγή: Ο τουρισμός είναι ένας βασικός τομέας στήριξης της ελληνικής οικονομίας που αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία ιδιαίτερα στην περίοδο της οικονομικής κρίσης που υπάρχει σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό η παρουσία ιαματικών πηγών και η λειτουργία λουτρών στη Μυτιλήνη αποτελούν μία σημαντική πηγή ανάπτυξης και αξιοποίησης εναλλακτικών μορφών τουρισμού (θερμαλισμός, προσβάσιμος τουρισμός).
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί ο βαθμός ικανοποίησης των χρηστών των ιαματικών πηγών της Λέσβου και η δυνατότητα ανάπτυξης προσβάσιμου τουρισμού στο νησί.
Μεθοδολογία: Για την εκτίμηση του βαθμού ικανοποίησης από την επίσκεψη των χρηστών τριών λουτρών της Λέσβου, των λουτρών Εφταλούς, της Γέρας και του Πολιχνίτου, διανεμήθηκε ειδικά διαμορφωμένο ερωτηματολόγιο σε 113 άτομα που επισκέφτηκαν τα συγκεκριμένα λουτρά κατά το χρονικό διάστημα Απρίλιος – Ιούνιος 2013 αλλά και η γνώμη τους για το αν οι εγκαταστάσεις διευκολύνουν τη χρήση σε εμποδιζόμενα άτομα. Το ερωτηματολόγιο που αφορούσε τους επισκέπτες περιλάμβανε συνολικά 36 ερωτήσεις οι οποίες ήταν κλειστού τύπου και αφορούσαν πέντε κύριες κατηγορίες: την οικονομική προσέγγιση, την περιβαλλοντική και την κοινωνική προσέγγιση, τα εμπόδια στη χρήση των λουτρών και τα δημογραφικά στοιχεία των συμμετεχόντων. Εκτιμήθηκε και η άποψη των υπεύθυνων και εργαζομένων στα λουτρά καθώς και του προέδρου του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας. Η στατιστική ανάλυση και επεξεργασία των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο SPSS (εκδ.20). Οι κατηγορικές μεταβλητές εκφράστηκαν ως συχνότητες και ποσοστά. Για τη συσχέτιση των μεταβλητών με τα χαρακτηριστικά του δείγματος χρησιμοποιήθηκαν έλεγχοι υποθέσεων ( κριτήριο χ2 ή Fisher Exact Test) θέτοντας ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας το 95% (α=0.05).
Αποτελέσματα: Από το σύνολο των 113 ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη οι 61 (54%) ήταν γυναίκες και οι 52 (46%) ήταν άνδρες. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων ενώ δήλωσαν ικανοποιημένοι από τα λουτρά, επιθυμούν να γίνουν βελτιώσεις σε τομείς όπως οι εγκαταστάσεις και οι υπηρεσίες. Όσον αφορά τα εμποδιζόμενα άτομα που επισκέφτηκαν τα λουτρά και συμμετείχαν στην έρευνα, αυτά είχαν μετρίου βαθμού κινητικές διαταραχές, πράγμα που μπορεί να σημαίνει ότι το περιβάλλον των λουτρών δεν είναι φιλικό, προσεγγίσιμο και ασφαλές για όλες τις κατηγορίες των χρηστών με προβλήματα προσβασιμότητας. Ενώ δεν θεωρούν ότι η χρήση των λουτρών υπερβαίνει τις δυνατότητές τους, η επιθυμία τους για βελτιώσεις στις υπηρεσίες, τις εγκαταστάσεις και τις συγκοινωνίες είναι σημαντική.
Συμπεράσματα: Ο θερμαλισμός που αφορά στην πρόληψη, τη θεραπεία και την αποκατάσταση της υγείας θα μπορούσε να αναχθεί σε ανταγωνιστικό τουριστικό προϊόν. Η ανάπτυξη νέων υποδομών και εγκαταστάσεων, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στα λουτρά και η προβολή του θερμαλιστικού προϊόντος θα αναδείκνυε τη Λέσβο σε θερμαλιστικό τουριστικό προορισμό. Η ύφεση που διέρχεται η ελληνική οικονομία, καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση δράσεων προς ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο. Η αντιμετώπιση αυτής της ύφεσης απαιτεί τον επαναπροσδιορισμό του προσφερόμενου προϊόντος, στην προκειμένη περίπτωση του ιαματικού τουρισμού, εντάσσοντας υπηρεσίες και αποκτώντας χαρακτηριστικά που θα τον κάνουν ελκυστικότερο σε μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό.