Οι συνήθειες ύπνου του νοσηλευτικού προσωπικού και η συσχέτιση τους με την πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων λόγω του κυκλικού ωραρίου εργασίας

Abstract

Η αναπόφευκτη 24ωρη λειτουργία των νοσοκομείων, απαιτεί εναλλασσόμενο κυκλικό ωράριο εργασίας των νοσηλευτών που παραβιάζει τη φυσιολογική λειτουργία του ύπνου. Η αδυναμία διατήρησης σταθερής ποιότητας ύπνου μετά από νυχτερινή εργασία μπορεί να δημιουργήσει μόνιμα προβλήματα ύπνου στο προσωπικό ενώ αυξάνει τον κίνδυνο εμπλοκής σε τροχαίο ατύχημα κατά τις μετακινήσεις.

Σκοπός Η αξιολόγηση της ποιότητας ύπνου του νοσηλευτικού προσωπικού και πως συσχετίζεται με το κυκλικό ωράριο εργασίας, ώστε να καταστεί αιτία πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων κυρίως κατά την αποχώρηση από την εργασία. Ειδικό σκοπό αποτελεί η καταγραφή της συχνότητας και των αιτίων των ατυχημάτων καθώς και της φοράς μετακίνησης όπου καταγράφεται ο μεγαλύτερος κίνδυνος, ενώ προτείνονται παρεμβατικές πολιτικές για την μείωση των επιπτώσεων.

Μεθοδολογία Με την μελέτη δείγματος 189 νοσηλευτών από 5 νοσοκομεία, καταγράφηκαν μέσω ερωτηματολογίων δύο ομάδες εργαζομένων (πρωινού και κυκλικού ωραρίου απασχόλησης) ως προς τα χαρακτηριστικά οδήγησης και την εμπλοκή σε τροχαία ατυχήματα. Επίσης μέσω της Κλίμακας Αϋπνίας Αθηνών (AIS) καταγράφηκαν τα προβλήματα ύπνου. Με τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, έγιναν συσχετίσεις για την εξαγωγή συμπερασμάτων.

Αποτελέσματα Περισσότεροι από τους μισούς νοσηλευτές (61%) είχαν αντιμετωπίσει παραλίγο ατύχημα ενώ ένας στους πέντε (19%) είχε εμπλοκή σε ατύχημα τον τελευταίο χρόνο. Ως κυριότερες αιτίες αναφέρθηκαν η κόπωση (34%), και η υπνηλία (24%). Τα περισσότερα ατυχήματα (56%) σχετίζονται με νυχτερινή βάρδια ενώ η συχνότητα ατυχημάτων κατά την αποχώρηση είναι διπλάσια σε σχέση με τη μετάβαση στην εργασία. Ο σχετικός κίνδυνος ατυχήματος κατά την φορά νοσοκομείο προς σπίτι, είναι 82% μεγαλύτερος από αυτόν της αντίθετης φοράς και σχετίζεται σημαντικά (p=0,034) με τα προβλήματα ύπνου. Το 33% των νοσηλευτών παρουσιάζει προβλήματα ύπνου που είναι σημαντικότερα (p=0,048) στους εργαζόμενους σε βάρδια και σε αυτούς που είναι γονείς (p=0,049).