Διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συμμόρφωση των ασθενών με Πολλαπλή Σκλήρυνση στις ενέσιμες Ανοσοτροποποιητικές Θεραπείες
Abstract
Εισαγωγή: Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια χρόνια εκφυλιστική νόσος από την οποία πάσχουν περίπου 2000 άτομα στην Κύπρο. Χαρακτηρίζεται από σταδιακή επιδείνωση της αναπηρίας και συνακόλουθο κοινωνικό κόστος. Παρότι δεν έχει μέχρι σήμερα βρεθεί οριστική θεραπεία της νόσου, οι ενέσιμες ανοσοτροποποιητικές θεραπείες (ΑΤΘ) όπως είναι οι βήτα-ιντερφερόνες και η οξική γλατιραμέρη έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη συχνότητα και σοβαρότητα των υποτροπών της νόσου και επιβραδύνουν την έλευση της αναπηρίας. Πρόκληση για την επίτευξη του βέλτιστου θεραπευτικού αποτελέσματος αποτελεί η συμμόρφωση των ασθενών στις οδηγίες χορήγησης της θεραπείας τους.
Σκοπός: Η διερεύνηση του ποσοστού συμμόρφωσης των Κύπριων ασθενών με υποτροπιάζουσα- διαλείπουσα ΠΣ στις ενέσιμες ΑΤΘ και η ταυτοποίηση των παραγόντων που την επηρεάζουν.
Μεθοδολογία: Δείγμα 228 από σύνολο 396 ασθενών με υποτροπιάζουσα- διαλείπουσα ΠΣ που λαμβάνουν ΑΤΘ προσκλήθηκε να συμμετέχει στη μελέτη. Οι ασθενείς χωρίσθηκαν στην ομάδα χαμηλής συμμόρφωσης με λόγο κατοχής φαρμάκου (MPR) μικρότερο του 85% για τους τελευταίους 6 μήνες προ της έναρξης της μελέτης σύμφωνα με τις εκδόσεις των φαρμακείων, και στην ομάδα υψηλής συμμόρφωσης με MPR μεγαλύτερο του 85%. Οι πιθανοί παράγοντες επηρεασμού της συμμόρφωσης προήλθαν από δημογραφικές ερωτήσεις, από το ερωτηματολόγιο συμμόρφωσης ασθενών στις ενέσιμες ΑΤΘ MS-TAQ και από τη νοσοκομειακή κλίμακα μέτρησης άγχους και κατάθλιψης HADS. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με χρήση του στατιστικού πακέτου κοινωνικών επιστημών SPSS.
Αποτελέσματα: 200 ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη (ποσοστό ανταπόκρισης 88,6%). Ποσοστό 69,5% των ασθενών είχε MPR>85%. Η συμμόρφωση φάνηκε να επηρεάζεται από το άγχος και την κατάθλιψη στη σκέψη χορήγησης της θεραπείας, την παρεμβολή της θεραπείας στις δραστηριότητες του ασθενή, τη δυσκολία χορήγησης της θεραπείας, το φόβο για τις βελόνες, την κούραση από τη θεραπεία και την απροθυμία για χορήγηση της θεραπείας.
Συμπεράσματα: Οι κλίμακες MS-TAQ και HADS αποδείχτηκαν εύχρηστα και αποτελεσματικά εργαλεία στη διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συμμόρφωση στις ΑΤΘ. Εξατομικευμένες δράσεις στην κατεύθυνση των παραγόντων αυτών θα θέσουν τα θεμέλια για προαγωγή της συμμόρφωσης και, συνεπώς, της βελτιστοποίησης του θεραπευτικού αποτελέσματος.