Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της εργασιακής ικανοποίησης, υποκίνησης και οργανωσιακής δέσμευσης επαγγελματιών υγείας του Ελληνικού ΕΣΥ
Επιτομή
Εισαγωγή. Η υποκίνηση, η εργασιακή ικανοποίηση και η οργανωσιακή δέσμευση είναι παράγοντες που επηρεάζουν την εργασιακή συμπεριφορά των ατόμων και έχουν συνδεθεί με την εργασιακή αποδοτικότητα. Η υποκίνηση χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο υποκινητικών δυνάμεων που ωθούν το άτομο να δράσει με έναν συγκεκριμένο τρόπο σε σχέση με την εργασία του, καθορίζοντας την μορφή της, την κατεύθυνση την ένταση και την διάρκεια της. Η εργασιακή ικανοποίηση από την άλλη αποτελεί μια συναισθηματική αντίδραση του ατόμου απέναντι στη εργασία και τις διάφορες πτυχές της, ενώ, η οργανωσιακή δέσμευση αναφέρεται σε μια άτυπη μορφή δέσμευσης του εργαζόμενου με τον οργανισμό στον οποίο εργάζεται η οποία συμβάλει στην απόφαση του εργαζόμενου για την παραμονή ή όχι στον οργανισμό.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση παραγόντων υποκίνησης, του βαθμού εργασιακής ικανοποίησης και του βαθμού οργανωσιακής δέσμευσης των επαγγελματιών υγείας του Ελληνικού ΕΣΥ, καθώς και η συσχέτιση των τριών αυτών μεταβλητών μεταξύ τους.
Μεθοδολογία. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2012 και Ιανουαρίου 2013. Συμμετείχαν 213 επαγγελματίες υγείας τριών κατηγοριών (Ιατρικό, Νοσηλευτικό, Διοικητικό) που εργάζονταν σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας της ελληνικής επικράτειας. Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενιαίου ερωτηματολογίου με τέσσερεις διακριτές ενότητες, Συγκεκριμένα για την εργασιακή ικανοποίηση χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο, Job Satisfaction Survey (JSS) του P. Spector με εννέα επιμέρους παράγοντες ικανοποίησης (μισθός, ευκαιρίες προαγωγής, προϊστάμενος, πρόσθετες παροχές, έκτακτες ανταμοιβές, διαδικασίες, συνεργάτες, φύση της εργασίας και επικοινωνία), για την υποκίνηση χρησιμοποιήθηκε ένα έγκυρο ερωτηματολόγιο που αναπτύχθηκε προηγούμενα και προτείνει τέσσερεις εργασιακούς παράγοντες κινήτρων (χαρακτηριστικά της εργασίας, ανταμοιβές, συνάδελφοι και επιτεύγματα), ενώ για την οργανωσιακή δέσμευση χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο που βασίζεται στις θεωρίες των Lawler & Hall, του Buchaman και των Cook & Wall και διερευνά τις τρεις διαστάσεις οργανωσιακής δέσμευσης (Αναγνώριση- Ταύτιση, Πίστη-Αφοσίωση και Προσωπική εμπλοκή στην εργασία).
Αποτελέσματα. Η έρευνα έδειξε ότι τα «επιτεύγματα» είναι ο ισχυρότερος παράγοντας παρακίνησης των επαγγελματιών υγείας και ακολουθείται κατά σειρά κατάταξης από τον παράγοντα «συνάδελφοι», «ανταμοιβές» και «χαρακτηριστικά της εργασίας». Ο βαθμός ικανοποίησης των επαγγελματιών υγείας βρέθηκε να είναι χαμηλός (3,09) τόσο για το σύνολο του δείγματος όσο και για τις τρεις επιμέρους επαγγελματικές κατηγορίες. Ο βαθμός συνολικής οργανωσιακής δέσμευσης βρέθηκε επίσης χαμηλός (3,94), ενώ τον χαμηλότερο βαθμό εμφάνισε η «Αναγνώριση –Ταύτιση» (3,51) και τον υψηλότερο η «Προσωπική εμπλοκή στην εργασία» (4,51). Οι συσχετίσεις των μεταβλητών έδειξαν μικρές και μέτριες μεικτών κατευθύνσεων συσχετίσεις μεταξύ εργασιακής ικανοποίησης και παραγόντων υποκίνησης καθώς και μεταξύ υποκίνησης και οργανωσιακής δέσμευσης, ενώ αντίθετα βρέθηκε μεγάλη θετική συσχέτιση μεταξύ εργασιακής ικανοποίησης και οργανωσιακής δέσμευσης και των παραγόντων αυτών.
Συμπεράσματα Η χαμηλή ικανοποίηση των επαγγελματιών υγείας και ο χαμηλός βαθμός οργανωσιακής δέσμευσης πιθανόν να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εργασιακή αποδοτικότητα και παραγωγικότητα. Από την άλλη, η τάση των εργαζομένων στις μονάδες υγείας του ΕΣΥ να παρακινούνται περισσότερο από εσωγενή μη χρηματικά κίνητρα δείχνει ότι η λύση για την ενίσχυση της εργασιακής ικανοποίησης και της οργανωσιακής δέσμευσης των επαγγελματιών υγείας δεν είναι απαραίτητα συνδεδεμένη με επιπλέον κόστος.