Η επαγγελματική ικανοποίηση και το εργασιακό άγχος των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
Abstract
Οι εκπαιδευτικοί αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο ενός επιτυχημένου εκπαιδευτικού συστήματος. Για να αναπτυχθεί ένα επιτυχημένο σύστημα πρέπει να γίνει κατανόηση του παράγοντα που συνδέεται με την απόδοση των εκπαιδευτικών, και αυτός ο παράγοντας είναι η επαγγελματική τους ικανοποίηση. Η επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών έχει αναδυχθεί κύριο θέμα στη διερεύνηση αρκετών μελετών στο διεθνή χώρο, γιατί συνδέεται άρρηκτα με την αποτελεσματικότητα και δημιουργικότητα του ιδίου αλλά και του άμεσου περιβάλλοντος του.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει τους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα της επαγγελματικής ικανοποίησης, όπως επίσης και να παρουσιάσει τους παράγοντες που προκαλούν άγχος στους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η έρευνα διεξήχθη σε δημόσια σχολεία της Κύπρου τον Απρίλιο του 2013. Για να εντοπιστούν οι παράγοντες που επηρεάζουν το εργασιακό άγχος και την επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών, χρησιμοποιήθηκαν πρωτογενή στοιχεία που συγκεντρώθηκαν μέσω ερωτηματολογίων. Το δείγμα αποτέλεσαν 155 εκπαιδευτικοί σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης στην πόλη και επαρχία Λάρνακας.
Από την στατιστική επεξεργασία και την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αντλούν ικανοποίηση από την εργασία τους σε συγκεκριμένους παράγοντες, ενώ σε άλλους δηλώνουν δυσαρέσκεια. Από την ανάλυση διαφάνηκε ότι οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την επαγγελματική τους ικανοποίηση είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις με συναδέλφους, η ομαδικότητα για την επίτευξη στόχων, οι σχέσεις με μαθητές, τα προσόντα του Διευθυντή, η Διοίκηση της σχολικής μονάδας, το σχολικό κλίμα και η αναγνώριση της εργασίας. Παράγοντες που προκαλούν δυσαρέσκεια είναι το σύστημα αξιολόγησης και η διαχείριση των χρημάτων της Σχολικής Εφορίας.
Όσον αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν το εργασιακό άγχος των εκπαιδευτικών, η ανάλυση των δεδομένων κατέδειξε την συμπεριφορά των μαθητών, τις τάξεις με μεγάλο αριθμό μαθητών, τα μαθησιακά προβλήματα, και τις τάξεις ανομοιογενείς ως προς το επίπεδο. Επιπλέον η οικονομική κρίση στην Κύπρο έδειξε ψηλά επίπεδα άγχους γεγονός που εντοπίζεται στην γενική ανησυχία και αβεβαιότητα για το μέλλον της χώρας.