Διερεύνηση επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ νοσηλευτών που εργάζονται σε ανοικτά τμήματα και χειρουργεία

Abstract

Τo σύνδρoμo επαγγελματικής εξουθένωσης απoτελεί μια μακρoπρόθεσμη αντίδραση στo επαγγελματικό στρες και εμφανίζεται κυρίως σε άτoμα πoυ ασκoύν κoινωνικό λειτoύργημα, όπως οι νοσηλευτές. Η αιτιoπαθoγένεια τoυ συνδρόμoυ είναι πoλυδιάστατη, ενώ έρευνες των τελευταίων 25 ετών έχoυν απoδείξει την επίδραση πολλών παραγόντων στη διαμόρφωσή τoυ. Oι δυσμενείς επιδράσεις τoυ συνδρόμoυ απoτελούν έρεισμα για τη μέτρηση του μέσω ερευνητικών εργασιών καθώς και τo σχεδιασμό παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση και κυρίως την πρόληψή τoυ. Ο κύριος σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση του επιπέδου της επαγγελματικής εξουθένωσης του νοσηλευτικού προσωπικού που εργάζεται σε κλειστά ( χειρουργείο) και ανοιχτά τμήματα δυο δημόσιων νοσοκομείων. Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν ενενήντα έξι άτομα εκ των οποίων τα σαράντα ένα προέρχονται από το χειρουργείο και τα άλλα πενήντα πέντε από παθολογικές κλινικές Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με ένα τριμερές ερευνητικό εργαλείο συμπεριλαμβανομένων των δημογραφικών πληροφοριών, τον κατάλογο επαγγελματικής εξουθένωσης της Maslach και ένα προαιρετικό μέρος ανοιχτών ερωτήσεων και κλειστών ερωτήσεων σχετικά με την ικανοποίησή τους από την εργασία. Σύμφωνα με τις μετρήσεις της Maslach, υπάρχει μέση επαγγελματική εξουθένωση στο νοσηλευτικό προσωπικό των κλειστών και ανοιχτών τμημάτων και στις τρεις υποκλίμακες. Αν και αναμενόμενο θα ήταν στα ανοιχτά τμήματα το σύνδρομο να έχει μεγαλύτερες διαστάσεις, λόγω του φόρτου εργασίας σε όλα τα ωράρια, δεν υπάρχει στατιστική διαφορά ανάμεσα στα δύο τμήματα Μόνο η διάσταση της προσωπικής ολοκλήρωσης κυμαίνεται σε χαμηλότερη κλίμακα στο χειρουργείο, ενώ στα ανοιχτά τμήματα η προσωπική ολοκλήρωση είναι υψηλότερη. Ένας αιτιολογικός παράγοντας θεωρείται το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων στο χειρουργείο είναι απόφοιτοι των ΤΕΙ και έχει υψηλότερες επαγγελματικές προσδοκίες και ατομικές φιλοδοξίες που πιθανόν διαψεύδονται. Στο δεύτερο μέρος του ερωτημητολογίου οι σχετικές απαντήσεις κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα, με τους νοσηλευτές του χειρουργείου να είναι μέτρια ευχαριστημένοι από το επάγγελμα τους γενικά και ειδικά ως νοσηλευτές, να είναι απρόθυμοι να αλλάξουν αντικείμενο μέσα στο χώρο του νοσοκομείου, ωστόσο όμως οι μισοί από αυτούς να δέχονται να κάνουν κάποια άλλη δουλειά με καλύτερες συνθήκες εργασίας. Αντίθετα, οι νοσηλευτές των ανοιχτών τμημάτων εμφανίζονται περισσότερο ικανοποιημένοι και δεν ενδιαφέρονται να κάνουν κάποια άλλη δουλειά. Αυτό που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι η επαγγελματική εξουθένωση δεν εξαρτάται τόσο από το αν το τμήμα είναι κλειστό ή ανοιχτό αλλά από παράγοντες που απασχολούν τους νοσηλευτές όλων των δημόσιων νοσοκομείων όπως, η έλλειψη προσωπικού αλλά και ο άνισος καταμερισμός αυτού, ο φόρτος εργασίας και το κυκλικό ωράριο. Κρίνεται επίσης απαραίτητη η εκπόνηση μελλοντικών ερευνών με στόχο όχι μόνο τη μέτρηση του συνδρόμου αλλά και την πρόληψή του και την εξεύρεση τρόπων προσέλκυσης νοσηλευτών, ώστε το επάγγελμα, εκτός από βιοποριστικό μέσο, να αποτελεί και συνειδητή επιλογή ζωής.