ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΙΙΙ: Το νέο κανονιστικό πλαίσιο, μεταβολές και επιδράσεις στο Τραπεζικό σύστημα

Abstract

Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται μια ουσιαστική ανασκόπηση και ανάλυση του ρυθμιστικού πλαισίου που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, μέσα από τις Διατάξεις των Συμφώνων της Επιτροπής της Βασιλείας. Γίνεται μια αναδρομή στις αρχικές Διατάξεις που συμφωνήθηκαν και εφαρμόστηκαν μέσα από το Σύμφωνο της Βασιλείας I, που επικυρώθηκε το Δεκέμβριο του 1987 και ξεκίνησε την εφαρμογή του τον Ιούλιο του 1988, ενώ στη συνέχεια γίνεται αναφορά στις Διατάξεις του Συμφώνου της Βασιλείας II. Το Σύμφωνο της Βασιλείας II, που συμφωνήθηκε το 1999, στηρίχθηκε στη λειτουργία τριών (3) Πυλώνων, με τον πρώτο Πυλώνα να αναφέρεται στον υπολογισμό των ελάχιστων κεφαλαιακών υποχρεώσεων έναντι του πιστωτικού κινδύνου, με την προσθήκη απαιτήσεων για κάλυψη, έναντι του λειτουργικού κινδύνου και της προστασίας των καταθετών. Ο δεύτερος Πυλώνας κάνει λόγο για την εφαρμογή μιας διαδικασίας εποπτικής αξιολόγησης της επάρκειας των εσωτερικών συστημάτων μέτρησης και ελέγχου των κινδύνων των πιστωτικών ιδρυμάτων, ενώ με τον τρίτο Πυλώνα ενισχύεται η πειθαρχία των πιστωτικών ιδρυμάτων, μέσω της καθιέρωσης κανόνων γνωστοποίησης οικονομικών και άλλων στοιχείων. Στη συνέχεια της μελέτης, γίνεται μια περισσότερο εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη ανάλυση στο Σύμφωνο της Βασιλείας III, το οποίο είναι και αυτό που πρόκειται να εφαρμοστεί στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και στα πιστωτικά ιδρύματα ανά τον κόσμο. Το Σύμφωνο της Βασιλείας III, προέκυψε ως συνέπεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτική κρίσης που ξέσπασε το 2007. Σκοπός του είναι η θωράκιση των πιστωτικών ιδρυμάτων σε παρόμοια φαινόμενα έλλειψης ρευστότητας, αλλά και στην προαγωγή της διαφάνειας των στοιχείων που κατέχουν και αποδίδουν τα πιστωτικά ιδρύματα. Στην ανάλυση που ακολουθεί αναφέρονται όλες οι Διατάξεις που περιλαμβάνονται στο Σύμφωνο της Βασιλείας III, αλλά και τα καινοτόμα στοιχεία τα οποία εισάγονται σε ότι έχει να κάνει με την προστασία και την εύρυθμη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Παράλληλα γίνεται μια εξέταση των επιπτώσεων που θα επιφέρει το νέο αυτό Σύμφωνο στη λειτουργία, τόσο των πιστωτικών ιδρυμάτων, όσο και της πραγματικής οικονομίας. Η μελέτη κλείνει με την επιλογή εξέτασης ενός ελληνικού πιστωτικού ιδρύματος, της EFG Eurobank Ergasias Α.Ε., ενός μεγάλου οργανισμού με σημαντική παρουσία όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα στο χώρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ειδικότερα, εξετάζεται η κεφαλαιακή επάρκεια και η διαχείριση των κινδύνων της EFG Eurobank Ergasias Α.Ε. μεταξύ των ετών 2005 – 2011, καθώς και η επίδοση που είχε το συγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα, κατά τη διάρκεια των Stress Tests, που διενεργήθηκαν το 2011, μεταξύ 91 πιστωτικών ιδρυμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη συνέχεια, εξετάζονται οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες, που απεικονίζουν την πορεία που διέγραψε το εξεταζόμενο πιστωτικό ίδρυμα, μεταξύ των ετών 2005 – 2010, ενώ γίνεται και η σύγκριση όλων των οικονομικών μεγεθών που αποτυπώθηκαν και αφορούν την EFG Eurobank Ergasias Α.Ε., με τα τέσσερα (4) σημαντικότερα και μεγαλύτερα πιστωτικά ιδρύματα της χώρ