Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία (ΕΛΛ) / Greek Linguistics and Literature (in Greek)
http://hdl.handle.net/11128/40
2024-03-19T10:43:32ZΗ πρόσληψη του μύθου του Φιλοκτήτη από τον Σοφοκλή και τον Γιάννη Ρίτσο.
http://hdl.handle.net/11128/5710
Η πρόσληψη του μύθου του Φιλοκτήτη από τον Σοφοκλή και τον Γιάννη Ρίτσο.
Κωνσταντίνου, Δέσποινα
Εγκαταλελειμμένος σε ένα νησί, στη Λήμνο, μόνος, με μια αθεράπευτη πληγή να τον βασανίζει, με μόνη του παρηγοριά τα τόξα του Ηρακλή, ο βασιλιάς της Μαλίδας Φιλοκτήτης θρηνεί την κακή του μοίρα, εύχεται να μην ζούσε. Όμως οι βουλές των Θεών άλλα ορίζουν. Ένας χρησμός από τον Έλενο οδηγεί τα ελληνικά πλοία στην Λήμνο, με αρχηγό τον Οδυσσέα. Σκοπός τους να πάρουν τα όπλα, ή και τον Φιλοκτήτη και να επιστρέψουν στην Τροία, όπου αυτός θα νικήσει τον Πάρη και οι Έλληνες θα την εκπορθήσουν. Ο μύθος του Φιλοκτήτη (ο οποίος συναντάται στην επική παράδοση) ενέπνευσε διάφορους δημιουργούς, από την αρχαιότητα μέχρι και τη νεότερη Ελλάδα. Στην εργασία αυτή επιχειρείται να παρουσιαστεί ο τρόπος που προσέλαβαν τον μύθο οι τρεις τραγικοί ποιητές, με ιδιαίτερη έμφαση το Σοφοκλή. Ακόμα, εξετάζεται το πώς ο διακεκριμένος νεοέλληνας ποιητής Γιάννης Ρίτσος χρησιμοποίησε τον αρχαίο μύθο για να γράψει τα ομώνυμό του ποίημα και να εκφράσει τους δικούς του προβληματισμούς, πάντοτε μέσα στα πλαίσια της Θεωρίας της Πρόσληψης.
Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές.
2023-05-01T00:00:00ZΤο ημερολόγιο της μεθόδου «body/word performance writing» του Χρήστου Πολυμενάκου στη διδασκαλία και εκμάθηση των Αρχαίων Ελληνικών
http://hdl.handle.net/11128/5709
Το ημερολόγιο της μεθόδου «body/word performance writing» του Χρήστου Πολυμενάκου στη διδασκαλία και εκμάθηση των Αρχαίων Ελληνικών
Στυλιανού, Στέλλα
Η παρούσα διατριβή αφορά στην πειραματική εφαρμογή της μεθόδου «body/word performance writing» του Χρήστου Πολυμενάκου στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών Β΄ Γυμνασίου σε σχολείο της Πάφου. Η πρακτική εφαρμογή με τη μέθοδο της έρευνας – δράσης έλαβε χώρα στο Νικολαΐδειο Γυμνάσιο για πρώτη φορά και κυρίως σχετιζόταν με τη διατήρηση και ενημέρωση ημερολογίου από μερίδα μαθητών/τριών ενός συγκεκριμένου τμήματος. Η εφαρμογή του εργαλείου τέθηκε σε ισχύ στα μέσα Ιανουαρίου του παρελθόντος διδακτικού έτους και διήρκησε μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου περιλαμβάνοντας οκτώ συναπτές διδακτικές περιόδους. Στο εν λόγω ημερολόγιο οι μαθητές κλήθηκαν να ακολουθήσουν συγκεκριμένη δομή και διαδικασία η οποία αφορούσε στο περιεχόμενο της εκάστοτε διδακτικής ώρας και στην κριτική της διαδικασίας και των αποτελεσμάτων, ώστε να ελεγχθεί η επίτευξη των προηγηθέντων στόχων που είχαν συμφωνηθεί μεταξύ της διδάσκουσας και τους μαθητές/τριες και η οριοθέτηση νέων στα πλαίσια των αντιληπτικών αναγκών των μαθητών.
Το ημερολόγιο, από αρχαιοτάτων χρόνων, αναδεικνύεται σε σημαντικό εργαλείο για την ανθρώπινη ψυχολογία και την επιθυμία του ανθρώπου να αποτυπώσει τις εμπειρίες του. Ως εργαλείο καταγραφής χρονικών σημείων της ζωής, το ημερολόγιο έχει εκδηλώσει την αξία του κατά τη διάρκεια των αιώνων, όπου έχουν δημιουργηθεί ποικίλα είδη ημερολογίων. Οι επιστημονικοί όροι και προσεγγίσεις, όπως η ψυχολογία και η λογοτεχνία, έχουν εξελιχθεί με τον χρόνο και έχουν αναγνωρίσει τη συμβολή του ημερολογίου, αποδίδοντάς του τόσο ερευνητική όσο και εκπαιδευτική αξία.
Μελέτες για τη χρήση του ημερολογίου ως εναλλακτική μέθοδο διδασκαλίας έχουν διεξαχθεί σε διάφορες χώρες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Βρετανίας και άλλων. Μερικά παραδείγματα μελετών και ερευνών που έχουν διεξαχθεί σχετικά με τη χρήση του ημερολογίου ως εναλλακτική μέθοδο διδασκαλίας είναι, «Διαδικασίες, στρατηγικές και τεχνικές για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών: μια προτεινόμενη μεθοδολογία» από τη Σ., Αυγητίδου (2016) «Journal writing in mathematics: effects on reflective practice and mathematics achievement" by D. D. Tarr and R. C. Reys (2006),Diary Keepingin Writing Education των Betul Keray Dincel, Hilmi Savur (2018).
Αυτές οι μελέτες αναφέρονται σε διαφορετικά επίπεδα και αντικείμενα διδασκαλίας, αλλά κοινό τους είναι ότι εξετάζουν τη χρήση του ημερολογίου ως εργαλείο διδασκαλίας που αξιοποιείται για την ανάπτυξη προφορικής και γραπτής έκφρασης, εκμάθηση νέων γνώσεων και κριτικής σκέψης.
Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές.
2023-05-01T00:00:00ZΟ Μύθος της Ελένης όπως παρουσιάζεται μέσα από την Αρχαία και τη Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
http://hdl.handle.net/11128/5507
Ο Μύθος της Ελένης όπως παρουσιάζεται μέσα από την Αρχαία και τη Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
Βλάχου, Στυλιανή
Στόχος της παρούσας διατριβής είναι να μελετηθεί ο τρόπος παρουσίασης της μορφής και του μύθου της Ωραίας Ελένης τόσο στην αρχαία όσο και στη νεότερη λογοτεχνία, με ιδιαίτερη έμφαση στις μεταμορφώσεις της ηρωίδας και του μυθολογικού υλικού από τον Όμηρο και τον Στησίχορο στον Ευριπίδη, τον Σεφέρη και τον Ρίτσο. Χρήσιμα μεθοδολογικά εργαλεία που αξιοποιήθηκαν για την επίτευξη των στόχων της μελέτης είναι οι θεωρίες της πρόληψης και της διακειμενικότητας με σκοπό να διερευνηθούν οι σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στα υπό εξέταση κείμενα. Ένας ακόμη στόχος είναι να απαντηθεί το πώς παρουσιάζεται η Ελένη μέσα από τα κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας και της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. Από τα πιο ενδιαφέροντα ερευνητικά ερωτήματα υπήρξε η μελέτη του τρόπου με τον οποίο οι νεότεροι ποιητές αντιμετωπίζουν και εμπνέονται από τα κείμενα της αρχαιότητας υπό το πρίσμα της θεωρίας της πρόσληψης. Η μυθολογία γενικά προβάλλει την Ελένη σαν ένα πρότυπο ομορφιάς που στάθηκε αίτιο ενός δεκάχρονου πολέμου και οδήγησε στον αφανισμό πλήθους ανδρών και μεγάλων ηρώων. Στον Όμηρο η Ελένη δεν αποτελεί στόχο κατάκρισης ή αποδοκιμασίας , μολονότι φαίνεται καθαρά και στα δύο έπη ότι ο πόλεμος έγινε εξαιτίας της. Θα λέγαμε, ότι η ομηρική Ελένη ασκεί έντονα η ίδια την αυτοκριτική της. Στη μεταγενέστερη λυρική ποίηση δημιουργείται η εικόνα μιας επιπόλαιης γυναίκας που δε δίστασε να προδώσει τον άνδρα της και να οδηγήσει σε πόλεμο δύο λαούς. Αντίθετα, ο Ευριπίδης παρουσιάζει μια τελείως διαφορετική εικόνα της Ελένης και αποκαθιστά το όνομα και τη φήμη της μέσα από την ομώνυμη τραγωδία του, τονίζοντας πως θα ήταν παράλογο να ευθύνεται μια γυναίκα για έναν τόσο μεγάλο πόλεμο. Από την αρχαία γραμματεία δε θα μπορούσε να λείπει ο αρχαίος ποιητής Στησίχορος, ο οποίος είναι ο πρώτος που έδωσε τη διαφορετική εκδοχή του μύθου της Ελένης που υιοθέτησαν οι κατοπινοί δημιουργοί μεταξύ των οποίων βρίσκεται και ο Ευριπίδης. Στην νεότερη λογοτεχνία ο Γιώργος Σεφέρης εμπνέεται από τον μύθο για να μεταφέρει ένα πάντα επίκαιρο δίδαγμα. Ο μύθος είναι το μέσο που χρησιμοποιεί για να δώσει υπόσταση στη διαχρονική αλήθεια της ματαιότητας και της φρίκης του πολέμου. Κλείνοντας, η Ελένη του Γιάννη Ρίτσου είναι μια ηλικιωμένη γυναίκα που αναπολεί το ένδοξο παρελθόν της. Αντιμετωπίζεται πολύ ανθρώπινα και δε μοιάζει καθόλου με τη μυθική. Παρόλα αυτά και ο Ρίτσος μέσα από το ποίημά του μεταφέρει το μήνυμα της ματαιότητας του πολέμου.
Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές.
2022-12-01T00:00:00ZΗ πρόσληψη των γυναικείων μορφών του μύθου των Ατρειδών στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου
http://hdl.handle.net/11128/5437
Η πρόσληψη των γυναικείων μορφών του μύθου των Ατρειδών στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου
Χαλκίδου, Ελένη
Η παρούσα εργασία μελετά την πρόσληψη των μυθικών γυναικείων μορφών του μύθου των Ατρειδών (Ηλέκτρα, Ιφιγένεια, Χρυσόθεμις και Κλυταιμνήστρα) στην ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου με τίτλο Τέταρτη Διάσταση. Πιο συγκεκριμένα, μελετάται η απεικόνιση των ηρωίδων και ο πλούσιος διάλογος που η ποίηση του Ρίτσου ανοίγει με το λογοτεχνικό παρελθόν και ειδικότερα με την αρχαία ελληνική τραγωδία και τα σημαντικότερα έργα του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη που πραγματεύονται όψεις του μύθου των Ατρειδών και τοποθετούν τις γυναίκες σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Μελετώνται οι συγκλίσεις και οι αποκλίσεις από την παρουσίαση του μύθου στους αρχαίους τραγωδούς, καθώς και η μεταμόρφωση του μύθου και η χρήση του ως οχήματος για αναστοχασμό της σύγχρονης του ποιητή εποχής και των γεγονότων που τον συγκλόνισαν σε οικογενειακό και ιστορικό επίπεδο. Η διερεύνηση του ζητούμενου θέματος προσεγγίζεται υπό το πρίσμα της Θεωρίας της Πρόσληψης με την παράλληλη μελέτη βιβλιογραφίας Ελλήνων και ξένων συγγραφέων που ασχολήθηκαν με την ανάπλαση του μύθου των Ατρειδών στους αρχαίους τραγωδούς και την ποίηση του Ρίτσου.
Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές.
2022-12-01T00:00:00Z