Προσδιοριστές της ποιότητας ζωής σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού στην Ελλάδα και την Ελβετία

Εισαγωγή: Η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο του μαστού αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας, καθώς είναι δυνατόν να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για τη βελτίωση της.
Σκοπός: Η εκτίμηση της ποιότητας ζωής των γυναικών με καρκίνο του μαστού και η εύρεση των προσδιοριστών της ποιότητας αυτής.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη στην οποίαο μελετώμενος πληθυσμός αποτελούνταν από 191 γυναίκες με καρκίνο του μαστού αρχικου σταδίου (0-ΙΙΒ) (98 ασθενείς από την Ελλάδα και 93 ασθενείς στην Ελβετία). Οι ασθενείς βρίσκονταν 1-5 έτη μετά τη διάγνωση και τη βασική θεραπεία, ενώ πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία ευκολίας. Οι ασθενείς συμπλήρωσαν ανώνυμα το ερωτηματολόγιο European Organization for Research and Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire (EORTC-QLQ-C30) για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής, καθώς επίσης και ένα ερωτηματολόγιο που αφορούσε τα δημογραφικά και κλινικά τους χαρακτηριστικά και τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο IBMSPSS 21.0.
Αποτελέσματα:Το 35,6% των ασθενών είχαν υποβληθεί σε προστατευτική ριζική μαστεκτομή, το 28,3% είχαν υποστεί μαστεκτομή με ταυτόχρονη ανάπλαση του μαστού, το 31,4% είχαν υποστεί ογκεκτομή με κένωση μασχάλης ή βιοψία φρουρού λεμφαδένα και το 4,7% δεν είχαν υποστεί επέμβαση. Η μέση ηλικία των ασθενών στην Ελλάδα ήταν 56,1 έτη, ενώ στην Ελβετία ήταν 55,6 έτη. Το 95,7% των ασθενών στην Ελβετία ήταν αρκετά/πολύ ικανοποιημένες από τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα ήταν 72,4%. Το 43% των ασθενών στην Ελβετία δήλωσαν ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τις υπηρεσίες υγείας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα ήταν 7,1% (p<0,001). Οι ασθενείς στην Ελβετία ενημερώνονταν συχνότερα για τη νόσο τους σε σχέση με τις ασθενείς στην Ελλάδα (p=0,001). Οι μη εργαζόμενες πριν από τη διάγνωση της νόσου και οι επισκέπτριες σε μη κυβερνητικές οργανώσεις είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία συνολικής κατάστασης υγείας (p=0,004 και p=0,01 αντιστοίχως). Επιπλέον, η αύξηση του μηνιαίου εισοδήματος σχετίζονταν με αύξηση της βαθμολογίας συνολικής κατάστασης υγείας (p=0,024) ενώ η αύξηση του εκπαιδευτικού επιπέδου με μείωση της(p=0,036). Η αύξηση της ηλικίας, η αύξηση του δείκτη μάζας σώματος, η αύξηση της βαθμολογίας ικανοποίησης από την οικογένεια και η αύξηση της ικανοποίησης από την υποστήριξη του κράτους σχετίζονταν
ΜΟΣΧΟΦΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ –ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Σελίδα vi
με μείωση της βαθμολογίας λειτουργικού ρόλου (p=0,004, p=0,049, p=0,05 και p=0,001 αντιστοίχως). Οι ασθενείς στην Ελλάδα είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία οικονομικών δυσκολιών και μεγαλύτερη βαθμολογία ανεπιθύμητων ενεργειών λόγω της φαρμακευτικής αγωγής σε σχέση με τις ασθενείς στην Ελβετία (p=0,022 και p<0,001 αντιστοίχως). Οι ασθενείς στην Ελβετία είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία σωματικής εικόνας σε σχέση με τις ασθενείς στην Ελλάδα (p=0,007).
Συμπεράσματα:Η εύρεση των προσδιοριστών της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρκίνο του μαστού είναι καθοριστικής σημασίας για τη βελτίωση της κατάστασης της υγείας τους. Προς την κατεύθυνση αυτή μπορούν να συμβάλλουν αποφασιστικά τόσο οι κρατικοί φορείς όσο και οι επαγγελματίες υγείας, ενώ άλλοι παράγοντες όπως η οικογένειακαι το περιβάλλον φαίνεται να διαδραματίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.